Antymateria i cząstki kosmicznej ciemnej materii to niektóre zjawiska, które będą badać fizycy w ośrodku badawczym CERN pod Genewą. Dziś został tam uruchomiony Wielki Zderzacz Hadronów - największe na świecie urządzenie badawcze.

REKLAMA

Naukowcy odnieśli już pierwszy sukces. Udało im się przeprowadzić i ustabilizować wiązkę protonów w całym 27-kilometrowym obwodzie akceleratora. To pierwszy krok do stopniowego zwiększania energii, a potem tworzenia wiązek biegnących w przeciwnych kierunkach. W przyszłości wiązki te będą zderzane, a olbrzymie detektory pozwolą badać produkty tych kolizji.

Koszt uruchomiania Wielkiego Zderzacza Hadronów przekroczył 5 miliardów dolarów. To niezwykle drogie i skomplikowane urządzenie ma służyć realizacji wielkiego pragnienia człowieka, aby dokładnie poznać świat, który go otacza. Maszyna nie da nam w najbliższym czasie jakichś przełomowych technologii. Daje jednak szansę, że odkryjemy kolejne tajemnice natury, lepiej zrozumiemy, jak działa i w konsekwencji nauczymy się lepiej w naszym świecie poruszać. Jeśli wszystko dobrze pójdzie, wyniki eksperymentów w tym urządzeniu powinny zacząć zmieniać podręczniki fizyki już za rok.

Projektowanie i budowa akceleratora cząstek elementarnych trwało 20 lat. Znajdujący się pod Genewą Wielki Zderzasz Hadronów to wspólne przedsięwzięcie 20 państw, zrzeszonych w Europejskiej Organizacji Badań Jądrowych (CERN). Polska należy do tej organizacji od 1991 r.

Akcelerator, wraz z towarzyszącymi mu urządzeniami pomiarowymi, znajduje się w tunelu 100 metrów pod ziemią na granicy Szwajcarii i Francji. Tunel ma około 9 kilometrów średnicy i 27 kilometrów długości. Co Polacy wiedzą o Wielkim Zderzaczu Hadronów? Sprawdzał to na ulicach Poznania reporter RMF FM Piotr Świątkowski:

Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio

Za oficjalną datę powstania CERN uznaje się 29 września 1954 r. Organizacja skupia się na badaniach podstawowych. Jednak część jej eksperymentów zaowocowała opracowaniem praktycznych wynalazków. To właśnie w CERN narodziła się m.in. technologia tworzenia i przeglądania stron internetowych.