Ministrowie spraw wewnętrznych UE przyjęli w Luksemburgu porozumienie w sprawie umowy o małym ruchu granicznym z obwodem kaliningradzkim, która obejmie części Pomorza oraz Warmii i Mazur. Umowa może wejść w życie jeszcze w tym roku.
Porozumienie w tej sprawie jeszcze we wtorek osiągnęli ambasadorowie UE. W czwartek potwierdzili je ministrowie spraw wewnętrznych UE obradujący w Luksemburgu pod przewodnictwem ministra Jerzego Millera.
Umowa o małym ruchu granicznym między Polską a obwodem kaliningradzkim będzie wymagać jeszcze zatwierdzenia w Parlamencie Europejskim. Pierwsza debata na ten temat jest przewidziana na 7 listopada na posiedzeniu komisji ds. wolności obywatelskich i spraw wewnętrznych PE (tzw. LIBE), a głosowanie wstępnie zaplanowano na listopadową sesję plenarną PE. Jeśli PE da zielone światło, umowa "jeszcze w tym roku powinna wejść w życie" - powiedział unijny dyplomata. Wówczas mieszkańcy Kaliningradu będą mogli bez wiz odwiedzić np. Gdańsk.
Obwód kaliningradzki graniczy z Litwą i Polską; mieszka w nim około 1 mln osób. Największa odległość między północą a południem obwodu wynosi 108 km, a między wschodem a zachodem - 205 km. Obecne regulacje europejskie pozwalają na ustanowienie małego ruchu granicznego jedynie w pasie 30 km, a maksymalnie 50 km po obu stronach granicy.
Rozszerzenie tej strefy na cały Kaliningrad ma ułatwić przekraczanie granic wszystkim mieszkańcom obwodu i zapobiec tworzeniu sztucznych podziałów między jego mieszkańcami - podkreślają dyplomaci UE.
Wskazują, że umowa została tak sformułowana, by nie zmieniać definicji strefy małego ruchu przygranicznego uzgodnionej przez unijne rozporządzenie o ruchu przygranicznym z 2006 roku i nie tworzyć tym samym precedensu. Nalegały na to niektóre kraje UE, w tym Słowacja. Z tego samego powodu porozumienie dotyczy jedynie niektórych powiatów w Polsce, a nie całych województw. Dodatkowo, w osobnej deklaracji załączonej do porozumienia, Polska wymieniła wszystkie środki, które podjęła, aby zapewnić szczelną kontrolę granicy z Kaliningradem.
Porozumienie jest oparte na propozycji KE z połowy lipca, aby rozszerzyć istniejące przepisy o ruchu przygranicznym UE o obwód kaliningradzki i proporcjonalny obszar po stronie polskiej. Obejmuje on na Pomorzu: Sopot, Gdańsk, Gdynię oraz powiaty: pucki, gdański, nowodworski i malborski, a w województwie warmińsko-mazurskim: Elbląg, Olsztyn oraz powiaty: elbląski, braniewski, lidzbarski, bartoszycki, olsztyński, kętrzyński, mrągowski, węgorzewski, giżycki, gołdapski, olecki.