Trzy kolejne niedziela kwietnia będą objęte zakazem handlu. Przypadki łamania tego zakazu można będzie zgłaszać na telefony dyżurne do okręgowych oddziałów Państwowej Inspekcji Pracy. Najbliższa niedziela handlowa wypada 29 kwietnia.
Zgodnie z ustawą ograniczającą handel w niedziele oraz święta, która weszła w życie 1 marca 2018 roku, zakaz handlu nie obowiązuje w każdą pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca.
Jednak w kwietniu w pierwszą niedzielę przypadała Wielkanoc. Dlatego - zgodnie z ustawą - 31 marca w sobotę poprzedzającą Wielkanoc handel był dozwolony do godz. 14, a w niedzielę - pierwszy dzień Wielkiej Nocy - handel był zakazany.
Państwowa Inspekcja Pracy zarówno w Wielką Sobotę jak i w Wielkanoc w swoich okręgowych oddziałach przyjmowała zgłoszenia dot. łamania zakazu handlu. Rzecznik PIP Danuta Rutkowska poinformowała PAP, że z wstępnych danych inspekcji wynika, iż w te dwa dni do okręgowych oddziałów wpłynęło ok. 300 zgłoszeń z czego większość napłynęła w Wielką Sobotę. Wskazała, że były okręgi, gdzie nie pojawiły się żadne zgłoszenia łamania zakazu handlu (np. Opole).
Rzecznik zaznaczyła, że zgłoszenia przyjęte w okresie wielkanocnym obecnie są weryfikowane przez PIP.
W najbliższą niedzielę inspektorzy będą dyżurowali przy telefonach w godz. 8-20, a także przeprowadzą kontrole w terenie.
Ustawa ograniczająca handel w niedziele obowiązuje od 1 marca 2018 roku. 11 marca był pierwszą niedzielą objętą zakazem handlu. Tego dnia w całej Polsce były prowadzone kontrole Państwowej Inspekcji Pracy.
Inspektorzy sprawdzili wówczas 7 tys. placówek handlowych, większość z nich była zamknięta. W 2,5 tys. placówek, które były otwarte przeprowadzili kontrole. Na telefony dyżurne w okręgowych inspektoratach pracy wpłynęło 341 zgłoszeń. Najwięcej w Warszawie (93), w Katowicach (56), we Wrocławiu (27), w Gdańsku (25). Najmniej zgłoszeń wpłynęło w Białymstoku (2), w Opolu (4), w Łodzi (6). Ok. jedna czwarta zgłoszeń okazała się zasadna.
Z kolei w drugą niedzielę, gdy obowiązywał zakaz handlu - 18 marca - inspektorzy PIP skontrolowali ok. 2 tys. sklepów. Na telefony dyżurne 18 marca br. do okręgowych inspektoratów pracy wpłynęło 416 zgłoszeń - większość nie znalazła potwierdzenia. Najwięcej zgłoszeń telefonicznych wpłynęło w Warszawie (133), w Katowicach (81), we Wrocławiu (27), w Gdańsku (25), w Łodzi (17). Najmniej zgłoszeń wpłynęło w Opolu (3), Białymstoku (5), Rzeszowie (6) oraz w Lublinie (7).
Łącznie 11 i 18 marca inspektorzy pracy skontrolowali ponad 12 tys. placówek handlowych. 60 proc. z nich było zamkniętych. Ponad 5 tys. otwartych placówek handlowych zostało poddanych kontroli. Kontrolerzy pracy ustalili, że 147 z nich zostało otwartych wbrew ustawie o ograniczeniu handlu w niedziele i stanowi to 2,9 proc. skontrolowanych placówek. 11 marca odsetek ten wynosił 3,7 proc., a 18 marca - 2,4 proc.
W związku ze złamaniem zakazu handlu inspektorzy PIP nałożyli 11 i 18 marca 54 mandaty karne, skierowali do sądu 38 wniosków o ukaranie, a w 55 przypadkach sprzedawcy zostali pouczeni.
W 2018 roku Polacy będą mogli zrobić zakupy jeszcze w 19 niedziel. W kwietniu, w związku z Wielkanocą, tylko w jedną niedzielę będziemy mogli zrobić zakupy - w ostatnią, 29 kwietnia.
W maju, czerwcu, lipcu, sierpniu, wrześniu, październiku i listopadzie Polacy będą mogli udać się na zakupy w pierwsze i ostatnie niedziele tych miesięcy - 6 i 27 maja, 3 i 24 czerwca, 1 i 29 lipca, 5 i 26 sierpnia, 2 i 30 września, 7 i 28 października oraz 4 i 25 listopada.
W grudniu zakaz handlu będzie obowiązywał tylko w jedną niedzielę - 9 grudnia. W pozostałe będzie można zrobić zakupy.
Od 1 stycznia 2019 roku przepisy ustawy ograniczającej handel w niedziele będą zaostrzone - handel będzie dozwolony tylko w jedną niedzielę w miesiącu - ostatnią. Polacy zrobią zatem zakupy w 15 niedziel.
Od 1 stycznia 2020 roku ograniczenie handlu będzie jeszcze większe - będzie obowiązywał zakaz handlu we wszystkie niedziele z wyjątkiem siedmiu w roku. Od 2020 roku wolne od handlu będą tylko: dwie niedziele handlowe przed świętami Bożego Narodzenia, jedna przed Wielkanocą i cztery dodatkowo - ostatnie niedziele: stycznia, kwietnia, czerwca oraz sierpnia.
Ponadto - jak zapisano w ustawie - w Wigilię Bożego Narodzenia oraz w sobotę bezpośrednio poprzedzającą Wielkanoc handel będzie możliwy do godz. 14.Ustawa przewiduje katalog 32 wyłączeń. Zakaz nie będzie obowiązywał: w piekarniach, cukierniach, lodziarniach, na stacjach paliw płynnych, w kwiaciarniach, w handlu kwiatami, wiązankami, wieńcami i zniczami przy cmentarzach, w zakładach pogrzebowych, w sklepach z pamiątkami, w sklepach z prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych, placówkach pocztowych.
Aby pod szyldem np. kwiaciarni nie sprzedawać innych towarów niż wynika to z nazwy placówki, ustawa precyzuje, że handel w niedziele w kwiaciarniach będzie dozwolony, ale tylko wówczas, gdy przeważająca działalność będzie polegać na handlu kwiatami; w piekarniach, cukierniach oraz lodziarniach - na sprzedaży wyrobów piekarniczych i cukierniczych.
Z zakazu wyłączono także placówki handlowe w zakładach hotelarskich oraz prowadzące działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku oraz placówki organizowane wyłącznie na potrzeby festynów, jarmarków i innych imprez okolicznościowych.
W niedziele zrobimy także zakupy w placówkach handlowych na dworcach, w portach i przystaniach morskich, w portach lotniczych, w strefach wolnocłowych, w środkach komunikacji miejskiej, autobusowej, kolejowej, rzecznej, morskiej i lotniczej, a także na morskich statkach handlowych, statkach powietrznych, platformach wiertniczych i innych budowlach morskich.
Spod zakazu wyłączono także sprzedaż ryb zarówno "z burty" oraz z punktów pierwszej sprzedaży.
Handel w niedziele będzie także funkcjonował na terenie jednostek więziennych, wojskowych, w aptekach i punktach aptecznych, w zakładach leczniczych dla zwierząt, w hurtowniach farmaceutycznych, a także w zakładach leczniczych przeznaczonych dla osób wymagających całodobowego monitoringu.
Jeśli chodzi o sklepy działające na zasadzie franczyzy - właściciel będzie mógł otworzyć w niedziele placówkę tylko wtedy, gdy sprzedaż będzie prowadził "we własnym imieniu i na własny rachunek". Taka sama reguła będzie dotyczyła pozostałych właścicieli innych sklepów.
Od 1 czerwca do 30 września każdego roku kalendarzowego handel będzie mógł się odbywać we wszystkie niedziele w placówkach prowadzących handel częściami zamiennymi i maszynami rolniczymi. Zakaz handlu w niedziele nie będzie także obowiązywał na terenach rolno-spożywczych rynków hurtowych oraz w placówkach prowadzących skup zbóż, buraków cukrowych, owoców, warzyw lub mleka surowego.
Za złamanie zakazu handlu w niedziele grozi kara w wysokości od 1 tys. zł do 100 tys. zł., a przy uporczywym łamaniu ustawy - kara ograniczenia wolności.
(az)