Wkrótce będziemy świętować 102. rocznicę odzyskania niepodległości przez Polskę. To doskonała okazja, by przypomnieć jak brzmi cały tekst Mazurka Dąbrowskiego.

Słowa hymnu - nazywanego Pieśnią Legionów Polskich we Włoszech (nosząca później tytuł Mazurek Dąbrowskiego) - napisał 223 lat temu polski polityk i pisarz Józef Wybicki. Melodia jest oparta na motywach ludowego mazurka. Jej autor pozostaje jednak nieznany. 

Pieśń została ułożona w Reggio, we Włoszech, w lipcu 1797 roku - dla uświetnienia uroczystości pożegnania odchodzących z miasta legionistów. Wówczas miała zostać odśpiewana po raz pierwszy.

Mazurek Dąbrowskiego funkcjonuje jako oficjalny hymn narodowy od 1927 roku.

Tekst hymnu: oficjalne 4 zwrotki

Pierwsza zwrotka hymnu nawiązuje do ostatniego rozbioru Polski i wyraża nadzieję w odzyskanie niepodległości. W drugiej zwrotce autor wyraża przekonanie, że żołnierze - podążając z zachodu poprzez rzekę Wartę i południa poprzez Wisłę - mają moc przywrócenia z pomocą Bonapartego suwerennej Polski. Z kolei trzecia zwrotka nawiązuje do Stefana Czarnieckiego, dowódcy polskiego w czasie potopu szwedzkiego w XVII wieku i m.in. przeprawy na wyspę Als. 

Obecnie za oficjalne uznaje się 4 zwrotki hymnu:

Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy.
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy.

Marsz, marsz Dąbrowski,
Z ziemi włoskiej do Polski.
Za twoim przewodem
Złączym się z narodem.

Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę,
Będziem Polakami.
Dał nam przykład Bonaparte,
Jak zwyciężać mamy.

Marsz, marsz Dąbrowski...

Jak Czarniecki do Poznania
Po szwedzkim zaborze,
Dla ojczyzny ratowania
Wrócim się przez morze.

Marsz, marsz Dąbrowski...

Już tam ojciec do swej Basi
Mówi zapłakany
- Słuchaj jeno, pono nasi
Biją w tarabany.

Marsz, marsz Dąbrowski...

Dwie zwrotki nieznane. Jak brzmią?

Nie każdy wie, że oprócz 4 wyżej zacytowanych zwrotek, w oryginalnej wersji utworu istniały jeszcze dwie - napisane również przez Józefa Wybickiego. W pierwszej z nich autor stwierdza, że jedynym warunkiem Prusami i Rosją jest ogólnonarodowa zgoda.

Dwie nieznane zwrotki hymnu brzmią następująco:

Niemiec, Moskal nie osiędzie,
gdy jąwszy pałasza,
hasłem wszystkich zgoda będzie
i ojczyzna nasza.

Na to wszystkich jedne głosy:
"Dosyć tej niewoli
mamy Racławickie Kosy,
Kościuszkę, Bóg pozwoli".

HYMN POLSKI - wersja do druku w DOCX

HYMN POLSKI - wersja do druku w formacie PDF 



Kiedy wykonuje się hymn Polski?

W przeszłości tekst hymnu Polski wykonywano podczas najważniejszych wydarzeń w historii kraju, m.in. w czasie:

  • triumfalnego wjazdu gen. H. Dąbrowskiego i J. Wybickiego do Poznania (3 listopada 1806 roku), 
  • Wiosny Ludów (1848) na ulicach Wiednia, Pragi i Berlina, 
  • powstania listopadowego (1830), 
  • powstania styczniowego (1863), jak również w czasach Wielkiej Emigracji oraz I i II wojny światowej. 
  • 26 lutego 1927 Pieśń Legionów Polskich we Włoszech został oficjalnie hymnem państwowym Rzeczypospolitej Polskiej.

Współcześnie publicznie hymn państwowy wykonuje się lub odtwarza w czasie uroczystości oraz świąt i rocznic państwowych, a także uroczystych apeli i zbiórek upamiętniających na przykład wydarzenia historyczne, podczas odsłonięcia pomników, a także czasie dekoracji złotymi medalami polskich sportowców na międzynarodowych imprezach, a także w szkołach przy okazji rozpoczęcia i zakończenia roku szkolnego. 

Zasady zachowania podczas śpiewania hymnu

Podczas wykonywania hymnu państwowego należy:

  • zachować powagę i spokój, przyjąć postawę wyrażającą szacunek, 
  • mężczyźni w ubraniach cywilnych - zdejmują nakrycia głowy, 
  • osoby w umundurowaniu obejmującym nakrycie głowy, niebędące w zorganizowanej grupie - oddają honory przez salutowanie. 
  • poczty sztandarowe podczas wykonywania lub odtwarzania hymnu oddają honory przez pochylenie sztandaru. 

Hymn Rzeczypospolitej Polskiej powinien być wykonywany lub odtwarzany w sposób zapewniający mu należną cześć i szacunek.

Podkreślmy, że - zgodnie z przepisami wydanymi na podstawie ustawy o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych - zabrania się wykonywania hymnu ze zmienioną melodią lub tekstem.

Polski hymn jest chroniony przez przepisy Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, Ustawę o godle, barwach i hymnie Rzeczypospolitej Polskiej oraz o pieczęciach państwowych jak również rozporządzenia resortowe. 

Popełniane błędy

A jakie sa najczęstsze błędy przy wykonywaniu hymnu? Zdarza się śpiewanie  "póki my żyjemy", zamiast "kiedy my żyjemy".

Kolejnym błędem jest śpiewanie dwóch równych nut (dwóch ósemek) w miejscu, w którym pierwsza powinna być trzy razy dłuższa od drugiej (ósemka z kropką i szesnastka). Ósemka z szesnastką to rytm, który pokrywa się z sylabami "Je-szcze"; "Nie zgi" (pierwsza sylaba od słowa "zginęła"); "Kie-dy"; "Co nam"; "przemoc"; "szablą"; "Z zie-mi".