Jeszcze przed oficjalnym rozpoczęciem szczytu NATO w Warszawie, Sojusz i Unia Europejska ogłosiły deklarację o wzmocnieniu współpracy pomiędzy tymi organizacjami. To pierwszy tego rodzaju wspólny dokument. W szczycie weźmie udział 61 delegacji, w tym 18 prezydentów i 21 premierów, wśród nich prezydent USA Barack Obama. Gospodarzem szczytu jest prezydent Andrzej Duda. Przewodniczy mu sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg. Wydarzenia związane ze szczytem relacjonujemy dla Was minuta po minucie.
>>>WCZEŚNIEJSZĄ RELACJĘ Z TEGO, CO DZIAŁO SIĘ PRZED SZCZYTEM NATO, ZNAJDZIECIE TUTAJ<<<
Razem będziemy jeszcze bardziej skuteczni w obronie naszych obywateli i naszych wspólnych wartości - stwierdził sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg po podpisaniu w piątek w Warszawie deklaracji NATO i UE o wzmocnieniu współpracy.
Szef NATO zapowiedział także rozszerzenie współpracy w basenie Morza Śródziemnego. Wymiana informacji i koordynacja działań pozwolą na skuteczniejsze przeciwdziałanie nielegalnej migracji i terroryzmowi - dodał Stoltenberg.
Zwiększymy też komunikację strategiczną, co jest szczególnie ważne z punktu widzenia cyberbezpieczeństwa - mówił. Ponadto opracowujemy różne scenariusze dotyczące zagrożeń hybrydowych, tak aby wiedzieć, jakie państwo podejmuje jakie działania - dodał sekretarz generalny Sojuszu.
UE i NATO powinny się wzajemnie uzupełniać i wzmacniać - powiedział szef Rady Europejskiej Donald Tusk. Nasza infrastruktura może być zaatakowana, system bankowy - zhakowany, obywatele narażeni - mówił.
Zamiast podtrzymywania iluzji, że poruszamy się tuż obok, powinniśmy zwiększyć wartość, którą pokładamy w naszych przyjaciołach z NATO. Dlatego też wzmacniamy partnerstwo strategiczne pomiędzy UE a Sojuszem Północnoatlantyckim - powiedział szef Rady Europejskiej.
Podkreślił, że choć w obu organizacjach obowiązują różne reguły, to UE i NATO wzajemnie się uzupełniają i wzmacniają. Wskazywał, że należy koordynować wspólne działania i prowadzić ćwiczenia.
Bo chodzi o rzeczywiste życie. Nasza infrastruktura krytyczna może być zaatakowana, system bankowy może być zhakowany, nasi obywatele mogą być narażeni na kampanie dezinformacyjne prowadzone przez sieci społecznościowe, a ponieważ bardzo często nasze bezpieczeństwo zaczyna się na granicach naszych partnerskich państw i sąsiadów, to powinniśmy też zwiększyć ich zdolności, by oni mogli też zareagować na róże zagrożenia - powiedział Tusk.
Jak dodał, traktat NATO głosi, że Sojusz chroni wartości, wspólne dziedzictwo cywilizacyjne narodów w oparciu o demokrację, wolności osobiste oraz praworządność. Zaznaczył, że takie same wartości przyświecały powstaniu UE. Podkreślił, że wierność względem tych zasad jest nie tylko zalążkiem wspólnych działań, ale też powodem, dla którego "jesteśmy gotowi bronić jeden drugiego".
Po godz. 13.30 rozpoczęło się spotkanie prezydenta Andrzeja Dudy z prezydentem Stanów Zjednoczonych Barackiem Obamą. Spotkanie odbywa się na Stadionie PGE Narodowym.
Rozmowa w wąskim gronie m.in. ministrów spraw zagranicznych i obrony obu krajów oraz najbliższych doradców ma trwać ok. 45 minut. Po spotkaniu zaplanowano oświadczenia dla prasy.
Prezydenci mają rozmawiać o przyszłości Sojuszu, wzmocnieniu wschodniej flanki NATO, Brexicie. Tematem spotkania ma być także sprawa Trybunału Konstytucyjnego.
Silniejsza Unia oznacza silniejsze NATO, a silniejsze NATO oznacza silniejszą Unię - tak szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker skomentował podpisanie deklaracji o wzmocnieniu współpracy między NATO i UE. Dodał, że działania UE i NATO się uzupełniają.
Według szefa Komisji Europejskiej UE i NATO podpisując deklarację, podjęły decyzję, by "zrobić jeszcze więcej". Powinniśmy skorzystać ze wszystkich narzędzi, które mamy do naszej dyspozycji. Unia powinna być ambitna - mówił Juncker.
Szef KE podkreślił także konieczność skutecznej współpracy UE ze Stanami Zjednoczonymi. Ocenił także, że "niezwykle ważną" działalność obserwacyjną w obszarze Morza Egejskiego wykonuje unijna agencja ds. granic Frontex.
To pokazuje, że współpraca NATO z Unią Europejską jest rzeczą praktyczną i konieczną. Bardzo często wzajemnie się uzupełniamy, co nie wyklucza bliższej współpracy, ponieważ cały czas jesteśmy w obliczu niestabilności, a zatem nie możemy uciekać się do introspekcji czy izolacjonizmu. Jesteśmy połączeni przez unię celu - powiedział.
Partnerstwo między NATO i UE nabiera nowej treści. To jest decyzja historyczna, która pozwoli nam jeszcze bliżej ze sobą współpracować - mówił sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg po podpisaniu w piątek deklaracji o wzmocnieniu współpracy pomiędzy organizacjami.
Jest to konieczne, ze względu na bezprecedensowe wyzwania, przed jakimi stoimy. Ani NATO, ani UE samodzielnie nie są w stanie odpowiedzieć na te wyzwania. Ale razem możemy opracować takie narzędzia, które są konieczne dla ochrony naszych obywateli i w ten sposób też zwiększymy stabilność w naszym sąsiedztwie - podkreślił Stoltenberg.
Podkreślił jednolite stanowisko Sojuszu i UE w sprawie Rosji, a także współpracę w walce z przemytnikami ludzi w rejonie Morza Egejskiego.
Już zawarliśmy więcej uzgodnień w ciągu ostatnich sześciu miesięcy, niż w ciągu poprzedzających 13 lat. To świadczy o tym, że rozwija się współpraca między NATO a UE. Teraz nadszedł czas, by podnieść tę współpracę na wyższy poziom - powiedział Stoltenberg.
NATO jest strukturą obronną, która jedynie odpowiada na zagrożenia, aby bronić swoich członków - mówił szef MON Antoni Macierewicz. Zadeklarował, że Polska chce być solidarna w działaniu na rzecz pokoju i bezpieczeństwa.
Jak dodał, szczyt NATO w Warszawie rozstrzygnie o trwałej obecności wojskowej Sojuszu na flance wschodniej, ale także o tym, jak będzie zabezpieczona flanka południowa. Polska podkreśla, że jesteśmy gotowi współuczestniczyć w takim wymiarze, w jakim jesteśmy do tego przygotowani, na ile nas stać, solidarnie w obronie, w działaniu na rzecz pokoju i bezpieczeństwa, stabilizacji, także flanki wschodniej - zadeklarował szef MON.
"Cztery bojowe grupy batalionowe, które mają stacjonować na flance wschodniej oraz ciężka brygada amerykańska, która będzie także na tym terenie stacjonować, będą miały, jako swój główny punkt odniesienia, jako swoje główne centrum dowodzenia, właśnie miejsca sytuowane w Polsce - powiedział Macierewicz.
W jego ocenie sprawia to, że polska odpowiedzialność za flankę wschodnią, za współdziałanie sił NATO i krajów Europy Środkowo-Wschodniej, od tego momentu nabiera szczególnej wagi.
Nasza determinacja, aby bronić niepodległości, pokoju, ładu i systemu demokratycznego w Europie i na świecie jest potwierdzana - bo musi być potwierdzana we współczesnym świecie - także siłą zbrojną gotowością do walki wtedy, gdyby było to konieczne - podkreślił Macierewicz. Wyraził też nadzieję, że "odstraszenie wystarczy, tak, aby nikt nie zagroził Polsce i NATO".
Dzisiaj NATO i Unia Europejska stoją w obliczu tych samych zagrożeń, zagrożeń płynących czy ze wschodu, czy z południa i to są wyzwania rzucone względem porządku opartego o wartości demokratyczne - powiedział Tusk po tym, jak NATO i UE ogłosiły w Warszawie deklarację o wzmocnieniu współpracy.
W tych nowych realiach nasi obywatele wymagają większego, wyższego bezpieczeństwa, nieważne, gdzie mieszkają, czy mieszkają w państwach należących do NATO, do UE, czy do obu organizacji. My, jako liderzy, powinniśmy spełnić te oczekiwania. Niewątpliwie Europa może i powinna zrobić więcej, by zwiększyć nasze zdolności i naszą gotowość. Powinniśmy tez wydawać więcej i mądrzej - oświadczył Tusk.
NATO i UE ogłosiły deklarację o wzmocnieniu współpracy pomiędzy tymi organizacjami. To pierwszy tego rodzaju wspólny dokument. Dotyczy on m.in. zwalczania zagrożeń hybrydowych.
Podpisy pod deklaracją złożyli sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg oraz szefowie Rady Europejskiej Donald Tusk i Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker. Wzmocnienie współpracy pomiędzy Unią a NATO będzie też jednym z głównych tematów szczytu Sojuszu, który rozpocznie się po południu w Warszawie.
Wspólna deklaracja określa nowe dziedziny, w których UE i NATO mają zacieśnić praktyczną współpracę w obliczu nowych wyzwań dla bezpieczeństwa europejskiego i transatlantyckiego. Dotyczy w szczególności działań w obliczu zagrożeń hybrydowych, a także poprawy cyberbezpieczeństwa, komunikacji strategicznej, koordynacji ćwiczeń oraz bezpieczeństwa morskiego.
Jeśli prezydent Barack Obama spyta o sytuację wokół polskiego Trybunału Konstytucyjnego, usłyszy, że jest ona rozwiązywana poprzez dialog polityczny - mówi szef polskiego MSZ Witold Waszczykowski.
Odnosząc się do kwestii TK, Waszczykowski powiedział: "jeśli prezydent Obama albo jakiś inny prezydent będzie pytał o naszą sytuację wewnętrzną, usłyszy prawdę". Według niego kwestia TK jest rozwiązywana "zgodnie z zaleceniem Komisji Weneckiej, która - jak powiedział "stwierdziła jednoznacznie, że jest to problem polityczny".
Dlatego - mówił Waszczykowski - jest on "rozwiązywany poprzez dialog polityczny" w parlamencie.
Moskwa uważnie przygląda się szczytowi NATO w Warszawie - mówi rzecznik prezydenta Rosji Władimira Putina Dmitrij Pieskow. Przedstawiciel Kremla dodał, że Rosja jest otwarta na dialog i współpracę, które uwzględniałyby wzajemne interesy.
Prezydencki rzecznik określił szczyt NATO jako "nadzwyczaj ważny" i powiedział, że w Moskwie budzi on "wzmożone zainteresowanie".
Pieskow oświadczył, że Kreml "z wielkim ubolewaniem" przyjmuje wypowiedzi wysokiej rangi przedstawicieli niektórych krajów NATO. Jak podaje agencja TASS, wymienił w tym kontekście polskiego ministra obrony narodowej Antoniego Macierewicza.
Rzecznik Kremla zwrócił również uwagę na wypowiedzi sekretarza generalnego NATO Jensa Stoltenberga dotyczące - jak mówił Pieskow - "konieczności podtrzymywania kontaktów, braku bezpośredniego zagrożenia ze strony Rosji". Rzecznik oświadczył, że w tych wypowiedziach "łatwo jest dostrzec ziarna racjonalności".
Stoltenberg powiedział w Warszawie, że stosunki NATO z Rosją opierają się na idei silnej obrony, silnego odstraszania w połączeniu z dialogiem. Nadal będziemy starali się prowadzić dobry dialog z Rosją, konstruktywny dialog - zapowiedział szef Sojuszu Północnoatlantyckiego.
Jest za wcześnie, żeby ocenić, jakie będą skutki Brexitu - ocenił szef MSZ Witold Waszczykowski. Za nami dopiero pierwszy krok, czyli referendum. Aby zrealizować wolę Brytyjczyków w referendum, muszą nastąpić następne decyzje: parlamentu, rządu, który przedłoży odpowiednio stosowną prośbę o wystąpienie z Unii Europejskiej do Rady Europejskiej - przypomniał Waszczykowski pytany, czy Brexit może zagrozić Unii Europejskiej.
Te kroki jeszcze nie nastąpiły. W związku z tym jest za wcześnie, żeby spekulować, jakie to będą konsekwencje. Na razie mamy krótkotrwałe konsekwencje: zawirowania na rynkach finansowych i trochę szumu politycznego - dodał.
Jak podkreślił szef MSZ, jest przekonany, że Wielka Brytania pozostanie "na pewno bardzo zaangażowana" we współpracę polityczną i wojskową z Europą - m.in. jako aktywny członek NATO, "jego drugi kontrybutor pod względem wojskowym, również pod względem budżetowym".
Potrzebujemy obecności sojuszników na flance wschodniej, gdyż jest to wyraz determinacji, odstraszania i obrony naszego terytorium - mówił minister spraw zagranicznych Witold Waszczykowski. Zaznaczył, że wzmocnienie wschodniej flanki NATO nie służy zastraszaniu, ale obronie.
Waszczykowski proszony był o komentarz do słów rzecznika Kremla, że mówienie o zagrożeniach ze strony Rosji jest "absurdalne".
Absurdalne byłoby, gdyby ktoś nie pamiętał o działaniach wojskowych, które zostały przeprowadzone przeciwko Gruzji, przeciwko Ukrainie, na Krymie oraz na Donbasie i jeżeli ktoś by nie pamiętał o zaangażowaniu sił rosyjskich w Syrii. Również pamiętajmy o obecności samolotów rosyjskich nad Bałtykiem - odpowiedział minister. Dodał, że otrzymano także informacje o rozmieszczeniu dodatkowych pocisków Iskander w regionie nadbałtyckim.
Czasami mówimy, że Polak jest mądry po szkodzie, ale powinniśmy być mądrymi przed szkodą i nie doprowadzić do dalszej eskalacji konfliktu, nie doprowadzić do eskalacji incydentów. Potrzebujemy obecności naszych sojuszników na flance wschodniej, gdyż jest to wyraz determinacji, odstraszania i obrony naszego terytorium. Nie grozimy komukolwiek, nie zagrażamy komukolwiek, jedynie staramy się siebie ochronić - powiedział.
Będziemy przekonywać, aby Gruzja stała się jak najszybciej członkiem NATO - zadeklarował szef MSZ Witold Waszczykowski. Dodał, że do akcesji Gruzji do Sojuszu konieczne jest przekonanie innych jego członków.
Sojusz jest otwarty na współpracę z Białorusią, Sojusz oferował przecież Białorusi wiele lat temu członkostwo w Partnerstwie dla Pokoju, również druga instytucja europejska, jaką jest Unia Europejska, oferowała aktywny udział Białorusi w Partnerstwie Wschodnim - powiedział Waszczykowski.
Jak ocenił, przez ostatnich kilka lat różnie się układało w relacjach między Europą, NATO i Białorusią. Ale dzisiaj sytuacja się zmieniła, dostrzegamy zainteresowanie ze strony Mińska współpracą i my również wychodzimy naprzeciw temu zainteresowaniu, a tu szczególnie chcemy, jako Polska odgrywać rolę tego partnera, pośrednika, który by przybliżał Białoruś do współpracy z NATO - podkreślił szef MSZ.
Dostrzegamy od wielu miesięcy pozytywne zmiany na Białorusi i w Mińsku, miałem okazję o tych pozytywnych zmianach rozmawiać kilka miesięcy temu w Mińsku, zarówno z moim partnerem, ministrem spraw zagranicznych (Białorusi), jak i miałem zaszczyt odbyć dłuższą rozmowę z prezydentem (Alaksandrem) Łukaszenką - zaznaczył Waszczykowski.
Szef MSZ Witold Waszczykowski podkreślił, że na szczycie NATO zapadną decyzję o obecności w Polsce oddziałów NATO. Status bezpieczeństwa flanki wschodniej, w tym Polski zacznie być wyrównywany do statusu bezpieczeństwa Europy Zachodniej - oświadczył.
Status bezpieczeństwa flanki wschodniej, w tym Polski zacznie być wyrównywany do statusu bezpieczeństwa Europy Zachodniej. Nasze wysiłki kilkunastoletnie spełniają się dzisiaj, jest to więc znacząca zmiana, jaka nastąpi w geopolityce flanki wschodniej i bezpieczeństwie Polski - powiedział Waszczykowski.
Dodał, że po "podliczeniu" decyzji wojskowych podjętych dwa lata temu na szczycie w Walii z dzisiejszymi decyzjami podjętymi przez NATO i przez innych naszych sojuszników, może się okazać, że w "sytuacjach, kiedy będzie potrzeba", na terenie Polski już w 2017 r. będzie stacjonowało ponad 10 tysięcy "żołnierzy natowskich, amerykańskich".
Brexit, choć jest wydarzeniem smutnym i ważkim, ale jest to incydent, jest to początek procesu. I jest to przesłanie skierowane do naszych oponentów do wewnątrz i na zewnątrz. I oponentom mogę powiedzieć z całą pewnością (...), że nie ma alternatywy wobec współpracy transatlantyckiej - mówił Tusk po spotkaniu z prezydentem USA Barackiem Obamą i szefem Komisji Europejskiej Jean-Claude Junckerem.
Tusk podkreślił wagę takich wartości jak demokracja i prawa człowieka. I będziemy działać dalej w tym duchu, to jest istota naszych więzi, które łączą Europę ze Stanami Zjednoczonymi - powiedział. Zaznaczył, że Europa cieszy się, że ma Stany Zjednoczone jako partnera. Dodał jednak, że podczas rozmów w różnych miastach europejskich coraz częściej słychać o "sloganach antydemokratycznych, eurosceptycyzmie, odwołaniach do izolacjonizmu".
I dobrze by było, żebyśmy dziś wyraźnie powiedzieli, że ktokolwiek obróci się przeciwko Ameryce szkodzi Europie, kto obróci się przeciwko Europie - szkodzi Ameryce. Ktokolwiek podważa podstawy demokracji szkodzi Ameryce oraz Europie - zauważył Tusk.
Stany Zjednoczone, NATO i Unia Europejska to filary porządku światowego; wzajemnie się uzupełniamy - mówił szef Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker po spotkaniu z prezydentem USA Barackiem Obamą i szefem Rady Europejskiej Donaldem Tuskiem.
Szef KE dodał, że podczas spotkania omawiano konsekwencje Brexitu. Nie możemy rozpocząć negocjacji, dopóki nie dojdzie do złożenia odpowiedniego zawiadomienia przez władze brytyjskie, zgodnie z art. 50, o zamiarze wyjścia z UE - oświadczył. Zaznaczył, że nawet po referendum w Wlk. Brytanii wciąż UE i Zjednoczone Królestwa są połączone wspólnotą interesów, nie tyko w dziedzinie bezpieczeństwa, ale także natury gospodarczej.
Juncker podkreślił, że będą prowadzone negocjacje "z przyjaciółmi z Wlk. Brytanii. Niewątpliwie to leży w naszym interesie, ale też i w interesie globalnym, by doprowadziły one do tego, że Wlk. Brytania będzie naszym mocnym sojusznikiem w ramach NATO i że będziemy dalej prowadzić ścisłe relacje między UE i Wlk. Brytanią - dodał szef KE.
Juncker poinformował także, że rozmawiano o umowie handlowej TTIP, negocjowanej między USA i UE. Chcielibyśmy zakończyć te negocjacje przed grudniem br. - powiedział szef KE. Potwierdziłem nasz zamiar prowadzenia dalszych negocjacji - dodał.
Stany Zjednoczone będą wspierać Ukrainę i utrzymywać sankcje wobec Federacji Rosyjskiej do chwili, kiedy Moskwa zacznie wypełniać porozumienia mińskie - podkreślił prezydent USA Barack Obama. Dodał, że na szczycie NATO będzie mowa o zacieśnieniu współpracy miedzy Sojuszem i UE.
Zapowiedział, że będą kontynuowane negocjacje dotyczące umowy handlowej TTIP. To doprowadzi do zwiększenia możliwości zatrudnienia oraz wzmocni gospodarkę Stanów Zjednoczonych i UE - podkreślił amerykański przywódca.
Nie ma wolności w Europie bez solidarności atlantyckiej - podkreślił przewodniczący Rady Europejskiej Donald Tusk po spotkaniu z prezydentem USA Barackiem Obamą i szefem Komisji Europejskiej Jean-Claude Junckerem.
Tusk przypomniał wizytę prezydenta USA George'a Busha w Gdańsku w lipcu 1989 r. Krzyczeliśmy wtedy: nie ma wolności bez solidarności - zaznaczył.
Już wtedy wiedzieliśmy, że nasza odzyskana wolność będzie musiała być obroniona, będziemy musieli zapewnić jej gwarancje. A to oznaczało, że będziemy musieli zacieśnić współpracę z Europą i Stanami Zjednoczonymi - mówił Tusk.
Dziś chciałbym powtórzyć te słowa z niewielką zmianą, ponieważ tak naprawdę znaczenie tych słów pozostaje niezmienne. Nie ma wolności w Europie bez solidarności atlantyckiej - podkreślił.
Tusk wskazał, że przez wiele lat wzmacniane były relacje pomiędzy Europą a Stanami Zjednoczonymi. Dziś jest jeszcze większa potrzeba podejmowania takich wysiłków - zaznaczył.
Dbamy o jedność całej wspólnoty politycznej Zachodu i to jest sprawa kluczowa - wskazał szef Rady Europejskiej.
Europa pozostaje przyjacielem i sojusznikiem USA, Europa jest naszym nieodzownym partnerem - mówił Barack Obama.
Amerykański prezydent wyraził przekonanie, że mimo podjętej w referendum przez większość Brytyjczyków decyzji o wyjściu ich kraju z UE, Unia Europejska i Wielka Brytania będą nadal pracować ze sobą w sposób pragmatyczny. Świat potrzebuje silnej, dobrze prosperującej i solidarnej Europy; w Stanach Zjednoczonych macie silnego partnera" - zapewniał Obama.
Unia Europejska jest największym osiągnięciem politycznym i gospodarczym współczesności - mówił prezydent USA Barack Obama po spotkaniu z szefami Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej Donaldem Tuskiem i Jean-Claude Junckerem.
Nawet w obliczu chwilowych trudności nie możemy zapomnieć o tym, że UE ma niesamowite osiągnięcia - mówił Obama. Jest to takie osiągnięcie, które powinno być zachowane i o które powinniśmy zadbać - dodał.
Podkreślił, że Stany Zjednoczone są zainteresowane tym, by UE pozostała zjednoczona i demokratyczna. Łączą nas więzy rodzinne, historyczne i wspólne wartości. Jesteśmy oddani na rzecz demokracji i praw człowieka. Nasze gospodarki są ze sobą powiązane - powiedział Obama.
Bezpieczeństwo Stanów Zjednoczonych i Europy jest niepodzielne, właśnie dlatego, od 70 lat USA opowiadają się za integracją Europy - oświadczył.
Spotkanie prezydenta USA z szefami Rady Europejskiej i Komisji Europejskiej odbyło się przed rozpoczęciem szczytu NATO w Warszawie, którego obrady zainaugurowane zostaną wczesnym popołudniem.
(mpw)