16,94 mld złotych - tyle stracił Narodowy Bank Polski w 2022 roku. Zdaniem Banku, "ujemny wynik finansowy NBP nie ma wpływu na bezpieczeństwo i stabilność systemu bankowego". Premier Mateusz Morawiecki nazwał to "stratą czysto techniczną". Jak jednak przypomina dziennikarz ekonomiczny RMF FM Krzysztof Berenda, z jednej strony banki centralne nie mają wpływu na zyski lub straty, ale z drugiej - NBP utracił około 2 mld złotych na instrumentach giełdowych.
NBP odnotował w 2022 r. dodatni wynik z transakcji na walutach obcych w kwocie 25,5 mld zł i ujemny wynik finansowy w kwocie - 16,94 mld złotych.
Narodowy Bank Polski stwierdził, że "powodem takiego wyniku był generalnie wzrost stóp procentowych na rynkach światowych oraz na rynku krajowym, co skutkowało spadkiem cen posiadanych przez NBP zagranicznych dłużnych papierów wartościowych oraz wzrostem kosztów polityki pieniężnej". Należy podkreślić, że ujemny wynik finansowy NBP nie ma wpływu na bezpieczeństwo i stabilność systemu bankowego, ponieważ nie ogranicza on bieżącego funkcjonowania i wypełniania ustawowych zadań przez NBP - podał NBP.
Jak wyjaśnia NBP, w 2022 r. znacząco obniżyły się wyniki finansowe najważniejszych banków centralnych, a wiele z nich zanotowało straty. Przyczyna niższych wyników finansowych banków centralnych w 2022 r. tkwi w specyficznym ukształtowaniu się sytuacji rynkowej w ostatnich latach.
Po okresie utrzymywania niskich lub ujemnych stóp procentowych na świecie oraz aktywnego uczestnictwa banków centralnych na rynkach papierów wartościowych, mających na celu pobudzenie aktywności gospodarczej (w tym w wyniku przeciwdziałania pandemii Covid-19), rozpoczęto przeciwdziałanie przyspieszającej inflacji. Wzrost stóp procentowych oraz rentowności na rynkach światowych spowodował z jednej strony wzrost kosztów odsetek od zobowiązań i od prowadzonych przez banki rachunków. Z drugiej strony sytuacja skutkowała spadkiem cen skupionych w poprzednich latach papierów wartościowych - napisano.
Jak dodano, "wzrost rentowności posiadanych przez banki centralne zasobów aktywów zagranicznych i krajowych bardzo często nie równoważył kosztów obniżonej wyceny aktywów i strat ponoszonych na transakcjach tymi aktywami".
W 2021 r. NBP miał 10,97 mld zł zysku. Zgodnie z ustawą o NBP, jeżeli bank centralny wypracuje zysk, to 95 proc. tej kwoty przekazywane jest do budżetu państwa.
W piątek podczas konferencji prasowej premier Mateusz Morawiecki stwierdził, że "strata Narodowego Banku Polskiego jest stratą czysto techniczną".
Wynika z przeszacowania wartości aktywów banku centralnego. Nie ma żadnego związku z realną stratą, jaką mogą ponosić przedsiębiorstwa w przypadku błędnej polityki biznesowej czy gospodarczej. To zupełnie innego rodzaju strata, która w najmniejszym stopniu nie budzi naszych obaw - powiedział Morawiecki.
Jak wyjaśniał w piątek w internetowym Radiu RMF24 szef warszawskiej redakcji i dziennikarz ekonomiczny RMF FM Krzysztof Berenda, Narodowy Bank Polski ma bardzo dużo obligacji i depozytów (od polskich banków), a wysokie stopy procentowe powodują, że NBP musi płacić wysokie odsetki tym bankom i traci na tym. Tak samo, jak traci na kursach walut - w obecnej sytuacji tracą banki centralne, nie tylko NBP.
Jak jednak podkreślił, w łącznej kwocie niespełna 17 mld złotych, około 2 mld złotych straty wynikło z inwestowania w różne instrumenty giełdowe - np. tak zwane ETF-y.
