Od 30 kwietnia w ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu będzie można zobaczyć wyjątkową ekspozycję uświetniającą 50. rocznicę powstania pomnika Smoka Wawelskiego – „Smoczy ogród. Bronisław Chromy na Wawelu”. Mija właśnie 50 lat, od kiedy u wylotu Smoczej Jamy stanął charakterystyczny pomnik, który każdego dnia przyciąga w to miejsce tłumy turystów i mieszkańców stolicy Małopolski. Autorem rzeźby Smoka Wawelskiego jest Bronisław Chromy.
Losy wzgórza wawelskiego oraz wawelskiego smoka są nierozerwalnie splecione od czasu, gdy na przełomie XII i XIII wieku w Kronice polskiej Wincenty Kadłubek spisał legendę o potworze całożercy, mającym mieszkać w jaskini u stóp wzgórza. Przez wieki ten legendarny stwór pobudzał wyobraźnię wielu artystów, jednak swoją najbardziej wyrazistą formę otrzymał dzięki rzeźbie Bronisława Chromego.
Zamek Królewski na Wawelu oraz Autorska Galeria Bronisława Chromego zapraszają w dniach 30.04-30.09.2022 roku na wystawę plenerową Smoczy ogród. Bronisław Chromy na Wawelu. Kuratorką współfinansowanej przez miasto Kraków ekspozycji jest Grażyna Chromy-Rościszewska.
Spacerując wokół wzgórza wawelskiego, trudno nie natknąć się na dzieła Bronisława Chromego. W jego bezpośrednim sąsiedztwie można spotkać trzy kamienne Sowy (1959), pomnik Żołnierzy Polski Walczącej w formie trzech monumentalnych orłów (1992), pomnik psa Dżoka, będący artystycznym wyrazem niezwykłej psiej wierności, a przede wszystkim pomnik Smoka Wawelskiego, najbardziej znane dzieło Chromego, którego sława sięga daleko poza granice Polski.
Wystawa w ogrodach Zamku Królewskiego na Wawelu uświetnia 50. rocznicę odsłonięcia tego ikonicznego pomnika. A niewiele brakowało, by ten jeden z najbardziej rozpoznawalnych symboli Krakowa stał zupełnie gdzie indziej i był... fontanną.
Bronisław Chromy zdobył wszystkie trzy nagrody w ogłoszonym w 1964 roku konkursie na fontanny miejskie. Fontannę z figurą smoka realizował z myślą o placu Wolnica. Kiedy rzeźba była gotowa, pracownię artysty odwiedził ówczesny prezydent Krakowa Zbigniew Skolicki i uznał, że musi ona stanąć u stóp wzgórza wawelskiego. Udało mu się przekonać do tego pomysłu ówczesnego dyrektora Zamku Królewskiego na Wawelu prof. Jerzego Szablowskiego. Dzięki temu już od pięćdziesięciu lat Smok Wawelski zieje ogniem przed wejściem do Smoczej Jamy. Na placu Wolnica natomiast stanęło inne dzieło Bronisława Chromego - fontanna Trzej Grajkowie, która znajduje się tam do dzisiaj.
Na wystawie w Ogrodach Królewskich znajdzie się wiele innych, równie zachwycających rzeźb artysty, takich jak: Paw (1990), Żurawie (1992), Flamingi (1996), Sowy (2003), Bażanty (2004), Żaby (2004) czy Perkozy (2005).
Zamek Królewski na Wawelu z ogromną radością gości niezwykłą twórczość Bronisława Chromego, twórcy najsłynniejszego pomnika naszego wawelskiego smoka. Wyobrażenia zwierząt stworzone przez tego znakomitego krakowskiego rzeźbiarza zamienią renesansowe ogrody królewskie w swoistą galerię pod gołym niebem. To druga już - po Zwierzyńcu Królewskim. Wilkoniu na Wawelu - plenerowa wystawa zorganizowana w tej przestrzeni. Mam nadzieję, że to oryginalne miejsce ekspozycji pozwoli w pełni podkreślić walory tych naprawdę wspaniałych rzeźb, które w naturalny sposób stopią się w całość z tym wyjątkowym otoczeniem - mówi dr hab. Andrzej Betlej, dyrektor Zamku Królewskiego na Wawelu.
Przekrój całej twórczości artysty, w tym obrazy, medale i grafiki, oglądać można w ramach wystawy w Autorskiej Galerii Bronisława Chromego w parku Decjusza w Krakowie.
Bronisław Chromy był artystą uniwersalnym, uprawiającym wszystkie dziedziny sztuki trójwymiarowej. Był mistrzem monumentu i jednocześnie specjalistą od form miniaturowych. Wyniki tego nieczęsto spotykanego podejścia były niezwykłe: pomniki miały lekkość i wdzięk medali, medale zaś - pomnikową monumentalność - mówi Grażyna Chromy-Rościszewska, kuratorka wystawy.
Ten niezwykły rzeźbiarz, medalier, malarz i grafik urodził się w 1925 roku w Leńczach koło Lanckorony. Zmarł w wieku 92 lat w 2017 roku w Krakowie. Tu żył, pracował i tworzył od młodzieńczych lat.
Po ukończeniu krakowskiego Liceum Sztuk Plastycznych rozpoczął studia w tamtejszej Akademii Sztuk Pięknych. Dyplom uzyskał w 1956 roku w pracowni Xawerego Dunikowskiego. Był profesorem Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie oraz członkiem Polskiej Akademii Umiejętności.
Od śmierci artysty opiekę nad Autorską Galerią Bronisława Chromego sprawuje powołana w 2020 roku fundacja jego imienia.
