Działania Komitetu Obrony Demokracji popiera 46 proc. badanych, a działania Prawa i Sprawiedliwości - 42 proc. Udział w demonstracjach i marszach organizowanych przez KOD i PiS deklaruje po 1 proc. badanych - wynika z najnowszego badania CBOS.
W swoim styczniowym badaniu "Aktywność społeczno-polityczna Polaków" sondażownia podaje, że 1 proc. badanych deklaruje udział w demonstracjach organizowanych przez KOD albo w innych manifestacjach organizowanych pod hasłem obrony demokracji lub sprzeciwu wobec polityki obecnych władz. Jednak generalnie działania KOD popiera 46 proc. badanych: na pytanie, czy - ogólnie rzecz biorąc - popiera pan/pani działania KOD, 30 proc. badanych odpowiedziało "raczej tak", a 16 proc. - "zdecydowanie tak".
CBOS podaje, że w demonstracjach KOD uczestniczyli przede wszystkim mieszkańcy dużych miast - 7 proc. badanych, osoby o wyższym statusie społeczno-ekonomicznym, z wyższym wykształceniem - 4 proc., deklarujący miesięczne dochody w wysokości 2000 zł i więcej - 4 proc., kadra kierownicza i specjaliści - 4 proc.
Jeśli wziąć pod uwagę elektoraty partyjne, to udział w demonstracjach KOD brało 6 proc. zwolenników PO i 5 proc. zdeklarowanych wyborców Nowoczesnej. Poparcie dla działań KOD wyraża 75 proc. badanych identyfikujących się z lewicą i 55 proc. lokujących swoje poglądy polityczne w centrum. Respondenci o orientacji prawicowej na ogół nie utożsamiają się z działaniami KOD - 51 proc., choć także w tej grupie działania te znajdują sporo zwolenników - 38 proc.
Najczęściej działania KOD popierają ankietowani w ogóle nieuczestniczący w praktykach religijnych - 61 proc. Ponadto działania KOD popiera ponad połowa respondentów dobrze oceniających swoje warunki bytowe - 51 proc. i co trzeci określający je jako złe - 34 proc.
W swoim badaniu CBOS zadał analogiczne pytania o poparcie dla działań Prawa i Sprawiedliwości.
Udział w grudniowym Marszu Wolności i Solidarności, organizowanym przez PiS, lub w innych manifestacjach poparcia dla polityki obecnych władz deklaruje 1 proc. badanych. Poparcie dla działań obecnej władzy wyraża ogółem 42 proc. ankietowanych: na pytanie, czy - ogólnie rzecz biorąc - popiera pan/pani działania obecnej władzy, 31 proc. badanych odpowiedziało "raczej tak", a 11 proc. - "zdecydowanie tak".
W marszu poparcia dla PiS uczestniczyły przede wszystkim osoby deklarujące prawicowe poglądy polityczne - 4 proc. i najbardziej zaangażowane w praktyki religijne - 8 proc., badani z wyższym wykształceniem - 3 proc., kadra kierownicza i specjaliści - 4 proc., średni personel, technicy - 4 proc. Poparcie dla działań PiS manifestowali ponadto mieszkańcy dużych, ale nie największych miast - 4 proc.
Działania PiS popiera większość osób deklarujących prawicowe poglądy polityczne - 69 proc., krytycznie oceniają je w większości badani o orientacji lewicowej - 74 proc. i centrowej - 57 proc.
Do najbardziej zadowolonych z działań podejmowanych przez PiS należą osoby uczestniczące w praktykach religijnych kilka razy w tygodniu - 80 proc.
Najczęściej działania partii rządzącej krytykują osoby z wyższym wykształceniem - 56 proc. oraz badani o miesięcznych dochodach w wysokości 2000 zł i więcej - 62 proc. Do osób najczęściej popierających politykę PiS należą zaś rolnicy - 58 proc.
Jeśli wziąć pod uwagę elektoraty partyjne, działania obecnych władz - poza zdeklarowanymi wyborcami PiS - popierają w większości zwolennicy ruchu Kukiz’15. Z dezaprobatą przyjmuje je natomiast - jak zaznacza CBOS - zdecydowana większość sympatyków Nowoczesnej i PO.
Sondażownia podaje, że 34 proc. badanych to osoby deklarujące poparcie tylko dla działań KOD, 30 proc. deklaruje poparcie tylko dla działań obecnych władz, 12 proc. - zarówno dla polityki obecnych władz, jak i działań KOD. 24 proc. nie identyfikuje się natomiast ani z działaniami PiS, ani z tym, co robi KOD.
Zwolennicy KOD popierają przede wszystkim Nowoczesną - 50 proc. deklarujących udział w wyborach i PO - 22 proc. Zwolennicy działań PiS w zdecydowanej większości chcą głosować na PiS - 72 proc., na ruch Kukiz’15 - 11 proc., na partię KORWiN - 4 proc. Osoby deklarujących poparcie zarówno dla polityki PiS, jak i działań KOD chcą głosować w większości na PiS - 61 proc., na ruch Kukiz’15 - 17 proc., na PO - 7 proc. i Nowoczesną - 6 proc.
Badani nieidentyfikujący się ani z polityką PiS, ani z działaniami KOD najczęściej deklarują poparcie dla PiS - 30 proc. zamierzających uczestniczyć w ewentualnych wyborach.
CBOS zaznacza, że generalnie poziom zainteresowania polityką jest w Polsce stosunkowo niewielki i dość stabilny w czasie. Wyborczy rok 2015 przyniósł jednak wzrost zainteresowania polityką. W styczniu 2016 odsetek osób deklarujących duże lub bardzo duże zainteresowanie wydarzeniami politycznymi był wyjątkowo wysoki - prawie co piąty ankietowany, 20 proc., wyrażał duże nimi zainteresowanie, a 62 proc. Polaków deklarowało, że w ciągu miesiąca poprzedzającego badanie uczestniczyło w rozmowach na tematy polityczne.
Jeszcze w kwietniu 2015 tylko jedna czwarta badanych, 24 proc., deklarowała poczucie wpływu na sprawy kraju, a dwukrotnie więcej, 49 proc., było przekonanych, że może oddziaływać na bieg wydarzeń w swoim mieście lub gminie. Obecnie poczucie wpływu na sprawy publiczne jest najwyższe od czerwca 1992 roku. Niezmiennie poczucie podmiotowości obywatelskiej częściej wyraża się w przekonaniu o możliwości oddziaływania na sprawy lokalne, 56 proc., niż w przeświadczeniu o możliwości wpływu na bieg wydarzeń w kraju - 41 proc.
Jak podaje CBOS, osoby identyfikujące się z prawicą częściej czują, że to, co dzieje się w Polsce, w jakiejś mierze zależy od nich samych.
18 proc. badanych zadeklarowało, że w ciągu ostatnich 12 miesięcy podpisywali petycję, 14 proc. przekazało lub zbierało w ciągu ostatniego roku pieniądze na działalność społeczną.
Uwzględniając aktywność/bierność obywatelską oraz orientację polityczną można wyróżnić trzy typy postaw Polaków wobec polityki - wskazuje CBOS.
Najliczniejszą grupę - 62 proc. - stanowią osoby bierne w wymiarze społeczno-politycznym, często sympatyzujący z PiS. Swoje poglądy polityczne lokują na prawo lub w centrum, choć spora część z nich nie potrafi określić swojej orientacji politycznej.
Drugą pod względem wielkości grupę stanowią, najogólniej rzecz biorąc, zwolennicy KOD - 27 proc. Są bardziej niż przeciętnie zainteresowani polityką, najczęściej deklarują lewicowe lub centrowe poglądy polityczne. Na ogół chcą głosować w wyborach na Nowoczesną lub, rzadziej, na PO - podaje CBOS.
Trzecią grupę, najmniej liczną, stanowią zaangażowani zwolennicy prawicy - 11 proc. Są najbardziej ze wszystkich wymienionych kategorii zainteresowani polityką i jednocześnie mają zdecydowanie prawicowe poglądy polityczne. Są najbardziej zdeterminowani do udziału w wyborach parlamentarnych, popierają najczęściej PiS, a w drugiej kolejności ruch Kukiz’15.
CBOS konkluduje, że poczucie wpływu na sprawy publiczne jest obecnie w Polsce silniejsze niż kiedykolwiek wcześniej. Wydaje się, że sprzyja mu konflikt polityczny nasilający się po wyborach, angażujący bardziej aktywną obywatelsko część społeczeństwa. Badanie potwierdza dość wyraźny podział społeczno-polityczny społeczeństwa na dwa przeciwstawne obozy - zwolenników i przeciwników obecnych władz.
Zarazem jednak w badaniu bardzo ujawniła się zupełnie odmienna grupa, w znacznej mierze przychylna temu, co dzieje się obecnie w kraju. Można ją nazwać zaangażowanymi zwolennikami prawicy. Jak podsumowuje CBOS, to zapewne ich aktywność, której areną stał się przede wszystkim internet, zdecydowała o zwycięstwie Andrzeja Dudy w wyborach prezydenckich i przyczyniła się do zwycięstwa PiS w wyborach parlamentarnych.
Badanie CBOS przeprowadzono metodą wywiadów bezpośrednich wspomaganych komputerowo w dniach 7-14 stycznia na liczącej 1063 osoby reprezentatywnej próbie losowej dorosłych mieszkańców Polski.
(edbie)
