Rocznica 10 kwietnia to będzie trudna data i wyzwanie, prawdopodobnie nie uda się, by obchody odbyły się w jednym miejscu - mówi w Kontrwywiadzie RMF FM Paweł Graś. Decyzja o przyjęciu konwencji chicagowskiej w smoleńskim śledztwie została przedyskutowana w specjalnym zespole, na czele którego stał Donald Tusk. Premier bierze za nią pełną odpowiedzialność - dodaje.
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio
Konrad Piasecki: Panie ministrze, jest taka instrukcja o odejściu na drugi krąg tylko za zgodą głównego pasażera?
Paweł Graś: Wszystkie dokumenty, które wiążą się z organizacją lotu - zarówno te dotyczące organizacji zlecających, czyli Kancelarię Premiera, Kancelarię Prezydenta jak i te dokumenty, które znajdują się w 36. pułku, są elementem badania przez komisję pana ministra Millera.
Konrad Piasecki: I w trakcie tego badania wyszła na jaw taka instrukcja czy nie?
Paweł Graś: Ja nie znam raportu.
Konrad Piasecki: A czy zna pan instrukcję?
Paweł Graś: Instrukcji również nie znam. Podejrzewam, że nie jest to materiał jawny. Ale na pewno będzie elementem badania komisji pana ministra Millera, więc trzeba spokojnie poczekać na jej efekty.
Konrad Piasecki: A podejrzewa pan, że taka instrukcja może rzeczywiście istnieć?
Paweł Graś: Taka instrukcja na pewno istnieje, natomiast, jakie są w niej zapisy trudno mi powiedzieć. Chociaż szczerze mówiąc, nie wydaje mi się, żeby akurat takie szczegółowe zapisy tam się znajdowały. Ale nie wiem.
Konrad Piasecki: Kiedy pan jest na pokładzie rządowego samolotu, a często pan lata, zdarza się tak, że pilot przychodzi i pyta, czy dochodzić do 100 metrów czy 60 metrów i odchodzić? Czy to jest coś co się nie zdarza?
Paweł Graś: Ja z taką sytuacją się nie zetknąłem. Czasem jest tak, że załoga informuje, że gdzieś tam są jakieś problemy na lotnisku, że może się zdarzyć, że będziemy musieli odchodzić na lotnisko zapasowe, ale nie było jeszcze - przynajmniej jak ja latałem - takiej konkretnej sytuacji.
Konrad Piasecki: Prezydent w Warszawie, Pierwsza Dama w Smoleńsku. A gdzie 10 kwietnia będzie Donald Tusk?
Paweł Graś: To będzie trudna data, to będzie trudne wyzwanie, to już widać po tych emocjach, które zrodziły się już teraz wśród ludzi, wśród polityków na temat tych uroczystości. Chyba nie będzie się dało doprowadzić do tak idealnej sytuacji, żeby te uroczystości były w jednym miejscu i jednym czasie. Tu decydujące powinno być zdanie rodzin - to oczywiste.
Konrad Piasecki: Ale żeby było w jednym czasie to trzeba coś zaproponować, a póki co żadnych propozycji nie słyszymy.
Paweł Graś: Pan prezydent Komorowski taką propozycję złożył, żeby te uroczystości odbywały się w Smoleńsku.
Konrad Piasecki: I już wiemy, że prezydenta w Smoleńsku nie będzie, bo wola rodzin jest taka, żeby do Smoleńska nie jechać, więc co w tej sytuacji proponuje rząd.
Paweł Graś: Wola części rodzin jest taka, żeby do Smoleńska jechać, części, żeby nie. Jedni chcą, żeby ten dzień - i to jest zrozumiałe - spędzić na grobach swoich bliskich, na cmentarzach. Jedni chcą świętować pod Wawelem, jedni chcą świętować pod Pałacem Prezydenckim.
Konrad Piasecki: A czego chce Donald Tusk i rząd Polski?
Paweł Graś: Na pewno my chcemy, żeby to były godne, dobre i spokojne obchody i mamy nadzieję, że takie uroczystości uda się zorganizować.
Konrad Piasecki: Jest jakiś plan tych uroczystości? Jest jakiś pomysł na te uroczystości?
Paweł Graś: Na pewno część odbędzie się w Smoleńsku, bo taka jest wola części rodzin, a część odbędzie się w Warszawie. Jak dokładnie one będą przebiegać, trudno w tej chwili powiedzieć.
Konrad Piasecki: Ale zrzucacie to na barki prezydenta czy rząd weźmie na siebie część odpowiedzialności?
Paweł Graś: Pan prezydent sam zadeklarował, że chciałby być takim patronem tych uroczystości. Rząd jest oczywiście do dyspozycji i do pomocy logistycznej.
Konrad Piasecki: Ale premier do Smoleńska się nie wybierze.
Paweł Graś: To zależy od tego, jaki kształt będą miały te uroczystości. Ale sądząc po wypowiedziach niektórych polityków i członków rodzin, to wspólnych uroczystości raczej nie będzie. Na razie trudno sobie to wyobrazić.
Konrad Piasecki: Ale ja pytam o premiera w Smoleńsku. W tej sytuacji trudno też sobie wyobrazić, żeby premier był w Smoleńsku.
Paweł Graś: Dokładnie tak.
Konrad Piasecki: Pogodziliśmy się już z raportem MAK?
Paweł Graś: My się nie kłócimy z raportem MAK, tylko wskazujemy, że ten raport jest niepełny.
Konrad Piasecki: Pytam, czy się pogodziliśmy.
Paweł Graś: W pierwszych chwilach po publikacji raportu MAK-u powiedzieliśmy, że go nie akceptujemy.
Konrad Piasecki: To wszystko wiemy. Ale czy cały czas wierzymy, że Rosjanie go zmienią? Czy już żadnych zabiegów o tę zmianę nie będzie?
Paweł Graś: My spokojnie przygotowujemy swój raport, który będzie przedstawiony opinii publicznej. Będzie prezentacja i to będzie podstawa do dalszych rozmów z Rosjanami
Konrad Piasecki: Wiemy już kiedy?
Paweł Graś: Mam nadzieję, że to jest kwestia tygodni bądź miesięcy.
Konrad Piasecki: Ale luty cały czas jest obowiązujący czy nie?
Paweł Graś: Luty, marzec… To wszystko zależy od tego, jak sprawnie będą przebiegać prace komisji. Miałem okazję widzieć jak ta komisja pracuje i ostatnia rzecz, którą powinniśmy robić, to naciskać na tą komisję i przyspieszać jej pracę.
Konrad Piasecki: Nie naciskamy. Czekamy.
Paweł Graś: Absolutnie trzeba dać tym ludziom spokojnie pracować. To jest naprawdę dobra ekipa, dobrzy fachowcy.
Konrad Piasecki: Nie uważa pan, panie ministrze, że dobrze by było, żeby od momentu publikacji raportu do uroczystości rocznicowych minęło co najmniej parę tygodni?
Paweł Graś: Myślę, że każdy termin będzie zły. Jeśli to będzie wcześnie, to się okaże, że zbyt wcześnie. Jeśli blisko 10. kwietnia to będą zarzuty, że za blisko tej daty. Jeśli się nie uda do 10. kwietnia, to będą zarzuty, że specjalnie tak późno publikujemy ten raport. Naprawdę nie ma dobrego terminu. Wszyscy czujemy taką potrzebę, żeby to było jak najszybciej, ale trzeba tym ludziom pozwolić spokojnie pracować.
Konrad Piasecki: Jeśli MAK nie zmieni raportu, to idziemy do Międzynarodowej Organizacji Lotniczej (ICAO)?
Paweł Graś: Wszystko zależy od tego, jaka będzie reakcja Rosjan na to, co przygotuje strona polska.
Konrad Piasecki: Ale to ICAO jest cały czas obowiązującym pomysłem czy nie, panie ministrze?
Paweł Graś: Żeby w ogóle myśleć o dalszych krokach, to musimy wypełnić procedurę konsultacji do końca. Wtedy zobaczymy.
Konrad Piasecki: Czy ICAO jest pomysłem obowiązującym?
Paweł Graś: Nie ma co w tej chwili deklarować dalszych kroków międzynarodowych.
Konrad Piasecki: Premier już zadeklarował.
Paweł Graś: Tak, ale nie będziemy nic mówić, jeśli nie znamy reakcji ze strony rosyjskiej.
Konrad Piasecki: Ale znamy już reakcję ICAO, który mówi, że tym lotem się nie zajmie, dlatego, że to był lot państwowy, a oni interesują się tylko lotami cywilnymi.
Paweł Graś: Nie. Znamy reakcję rzecznika ICAO.
Konrad Piasecki: Nie wierzy pan w to, co mówią rzecznicy? Kto jak kto, ale pan powinien wierzyć.
Paweł Graś: Nie znamy oficjalnej odpowiedzi na wniosek, który do ICAO nie wpłynął. Jeśli wniosek wpłynie, to ICAO powinien się do niego ustosunkować.
Konrad Piasecki: A czy rząd uświadomił sobie, kto i kiedy podjął decyzję o przyjęciu załącznika do konwencji chicagowskiej jako podstawy badania katastrofy smoleńskiej?
Paweł Graś: Mówiliśmy już o tym wielokrotnie.
Konrad Piasecki: Mówiliście, ale tak jak byście cały czas nie wiedzieli, kiedy to było dokładnie.
Paweł Graś: Całą odpowiedzialność za wszystkie decyzje z tym związane pan premier bierze na siebie.
Konrad Piasecki: Kiedy i kto podjął tę decyzję?
Paweł Graś: Pan premier między 13. a 16. kwietnia.
Konrad Piasecki: Czyli to była decyzja Donalda Tuska.
Paweł Graś: To była decyzja przedyskutowana przez specjalny zespół, który został powołany przez Radę Ministrów. Na czele tego zespołu stał Donald Tusk.
Konrad Piasecki: A jest na tę decyzję jakiś dokument? Uchwała, rozporządzenie, postanowienie?
Paweł Graś: Nie musi być na tę decyzję żadnego dokumentu, dlatego, że sama konwencja jest takim dokumentem.
Konrad Piasecki: Czyli bez dokumentu, ale pan premier podjął tę decyzję.
Paweł Graś: Państwa są sygnatariuszami tej konwencji. Decyzję podjął zespół, na czele którego stał pan premier.