W piątek odbyły się uroczystości pogrzebowe o charakterze państwowym dziewięciu ofiar Powstania Warszawskiego: powstańców oraz cywilów, których szczątki zostały odnalezione na Czerniakowie. Wydarzenie zostało zorganizowane przez Instytut Pamięci Narodowej.
Uroczystości rozpoczęły się o godz. 12 w kościele św. Grzegorza Wielkiego przy ul. Wolskiej w Warszawie. Po mszy św. szczątki ofiar Powstania Warszawskiego zostały złożone na Cmentarzu Powstańców Warszawskich.
W czasie uroczystości honory powstańcom i cywilnym ofiarom oddała kampania reprezentacyjna Wojska Polskiego.
Szczątki powstańców warszawskich zostały odnalezione podczas prac archeologicznych prowadzonych w maju i czerwcu 2023 r. przy ul. Koźmińskiej 7, na terenie Specjalnego Ośrodka Szkolno-Wychowawczego dla Dzieci Słabowidzących nr 8.
W trakcie prac ekshumacyjnych ujawniono, że jednym z pochowanych w prowizorycznej mogile był powstaniec warszawski: miał skórzane buty wojskowe oraz wojskowego orzełka i zawinięty był w jasne płótno. Wśród pochowanych w tym samym grobie ofiar były również kobiety, być może sanitariuszki.
Na niektórych czaszkach zarejestrowano ślady, które mogły powstać w wyniku przebicia kości przez odłamki podczas wybuchu. Fragmentaryczność szczątków potwierdzałaby tę tezę i pozwalała datować pochówek na sierpień lub wrzesień 1944 r., kiedy w tym rejonie prowadzone były działania wojenne, a zabitych pochowali współtowarzysze, o czym świadczy staranne ułożenie ciał w grobie pomimo znacznego stopnia okaleczenia - przekazał Instytut Pamięci Narodowej w przesłanym PAP komunikacie.
IPN przypomniał, że w okresie Powstania Warszawskiego walki na Czerniakowie pochłonęły setki ofiar. Byli wśród nich polegli i ranni w walce powstańcy, zamordowani w egzekucjach i szpitalach polowych wraz z personelem medycznym oraz cywilne ofiary, mieszkańcy okolicznych domów.
Powstanie Warszawskie rozpoczęło się 1 sierpnia 1944 r. Do walki w stolicy przystąpiło około 50 tys. powstańców. Planowane na kilka dni, trwało ponad dwa miesiące. W czasie walk w Warszawie zginęło około 12-13 tys. powstańców, a 25 tys. zostało rannych.
Straty wśród ludności cywilnej były ogromne i wynosiły około 120-150 tys. zabitych. Pozostałych przy życiu mieszkańców Warszawy, około 500 tys. osób, wypędzono z miasta, które po powstaniu Niemcy zaczęli systematycznie burzyć.
Na Czerniakowie oddziały powstańcze ruszyły do walki, tak jak w innych dzielnicach miasta, czyli 1 sierpnia. Górny Czerniaków, zwany przez warszawiaków Powiślem Czerniakowskim, był jednym z miejsc najcięższych walk stoczonych przez powstańców z niemieckim okupantem.