Na fasadzie Pałacu Prezydenckiego wyświetlono iluminację z okazji 80. rocznicy Akcji pod Arsenałem; na fotografiach widać twarze Jana Bytnara „Rudego”, Macieja Dawidowskiego „Alka”, Tadeusza Zawadzkiego „Zośki” - poinformowała w niedzielę Kancelaria Prezydenta.
O wyświetleniu iluminacji w 80. rocznicę akcji prezydencka kancelaria poinformowała na swej stronie internetowej. Przekazano ponadto, że - w imieniu prezydenta Andrzeja Dudy - złożono w niedzielę wiązanki kwiatów na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach przy grobach Macieja Aleksego Dawidowskiego "Alka", Jana Bytnara "Rudego", i Tadeusza Zawadzkiego "Zośki".
26 marca 1943 r. u zbiegu ulic Długiej i Bielańskiej w Warszawie, w akcji przeprowadzonej pod kryptonimem "Meksyk II", członkowie Grup Szturmowych Szarych Szeregów, pod dowództwem Stanisława Broniewskiego "Orszy", dokonali odbicia z rąk Gestapo Janka Bytnara "Rudego" i 20 innych więźniów.
Uwolniono 21 więźniów, wśród nich obok "Rudego" - Henryka Ostrowskiego "Heńka". W starciu wzięło udział 28 członków Szarych Szeregów. Po stronie polskiej straty były następujące: jedna osoba aresztowana - Hubert Lenk "Hubert" (zakatowany następnie przez gestapo) oraz dwie ciężko ranne: "Alek" i "Buzdygan". "Alek" i "Rudy" zmarli tego samego dnia - 30 marca 1943 r.
2 kwietnia w szpitalu zmarł również Tadeusz Krzyżewicz "Buzdygan". 27 marca, w odwecie Niemcy rozstrzelali na dziedzińcu Pawiaka 140 Polaków i Żydów. Po stronie niemieckiej było czterech zabitych i dziewięciu rannych.
Akcja pod Arsenałem była jedną z najważniejszych i kluczowych dla polskiego morale akcji polskiego podziemia w okupowanej stolicy.
"Sensacją Warszawy był dokonany wczoraj wieczorem, na krótko przed nadejściem godziny policyjnej, napad na transport więźniów z Pawiaka" - zapisał Ludwik Landau w "Kronice lat wojny i okupacji". Przez wiele dni mieszkańcy stolicy rozmawiali wyłącznie o wydarzeniach pod murami Arsenału. Już w lipcu bohaterowie akcji zostali upamiętnieni na kartach opublikowanej w nakładzie 2 tys. egzemplarzy w jednej z podziemnych oficyn wydawniczych powieści "Kamienie na szaniec. Opowiadanie o Wojtku i Czarnym"; jej autorem był Aleksander Kamiński, który podpisał się jako "Juliusz Górecki".
80. rocznicę akcji pod Arsenałem upamiętniono dziś w stolicy również harcerską defiladą oraz uroczystą zmianą posterunku przed Grobem Nieznanego Żołnierza.
