Po śledziu mancowym po kaszubsku i kaszubskich bretlingach, helskie anchovis, to kolejny produkt tradycyjny Kaszub Północnych i województwa pomorskiego, który został wpisany na prestiżową listę prowadzoną przez Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Helskie anchovis, to zasolony filet ze szprota w oleju i korzennej zalewie. Przysmak dołączył do listy 31 maja 2022 r. To już w sumie 184 tradycyjny produkt na tej liście.
Helskie anchovis, to nazwa produktu, który ma wyrazisty smak. Na terenie Kaszub Północnych podawane jest jako dodatek do przekąsek i kanapek w postaci prostego filetu układanego na razowym chlebie, grubo posmarowanym masłem lub w postaci ciasno zwiniętych koreczków. Produkt ten może być dodatkiem do pizzy, sosów, farszy czy oliwek.
Michał Piotrowski, rzecznik prasowy marszałka woj. pomorskiego poinformował, że helskie anchovis wpisano na Listę Produktów Tradycyjnych. Wniosek w tej sprawie złożyło stowarzyszenie: Dziedzictwo Kulturowe Szlakiem Północy z Mechelinek.
Na Kaszubach było mnóstwo szprot. Nie cieszyły się popularnością, bo nie wszyscy przepadali za tymi, mocno zasolonymi nawet po długim odmoczeniu, rybami. Dlatego powszechną praktyką było macerowanie ich przez zalewanie, po odsoleniu, zaprawą korzenną. Podnosiło to bardzo walory smakowe. Wyfiletowany i solony szprot w zaprawie korzennej nazywany był tu przynajmniej od połowy XIX wieku anszowym. Nazwa została przyjęta od lokalnych marynarzy, którzy jedli podczas dalekich rejsów tak przyprawione śródziemnomorskie sardynki.
O szprocie w zaprawie korzennej pod nazwą "anchovis" po raz pierwszy wspomniał Carl Christoffel w publikacji "Bałtyckie rybołówstwo przybrzeżne na Pomorzu i Pomorzu Wschodnim". Florentyna Niewiarowska podawała receptury na szproty w książce kucharskiej "Przepisy przyrządzania potraw z ryb morskich" z lat 30. XX wieku. Nazwa anchois pochodzi z języka francuskiego. Określa marynowane przetwory pochodzące z sardeli europejskiej.
Helskie anchovis zostało nagrodzone w 2021 r. w Konkursie o Bursztynowy Laur Marszałka Pomorskie Smaki w konkurencji produkty pochodzenia zwierzęcego.