Tarnogórskie zabytki z listy światowego dziedzictwa UNESCO – Zabytkową Kopalnię Srebra i Sztolnię Czarnego Pstrąga – można zwiedzać, korzystając z oferty promocyjnej lokalnej organizacji turystycznej Miasta Gwarków. To przede wszystkim zniżki w obiektach noclegowych i gastronomicznych.
O ofercie poinformowało na facebookowym profilu Sztolni Czarnego Pstrąga Stowarzyszenie Miłośników Ziemi Tarnogórskiej (SMZT), które zarządza oboma tamtejszymi zabytkami z listy UNESCO.
"Kup bilet do Zabytkowej Kopalni Srebra lub Sztolni Czarnego Pstrąga i skorzystaj z rabatów. Najlepsze restauracje, kawiarnie, hotele i atrakcje turystyczne w Tarnowskich Górach, Bytomiu, Zbrosławicach i okolicach czekają ze swoimi ofertami. To m.in. rabaty na usługi hotelarskie lub zniżki na dania w restauracjach. Do zobaczenia w Miastach Gwarków" - napisano.
Z opisu oferty wynika, że każdy bilet do Zabytkowej Kopalni Srebra, Sztolni Czarnego Pstrąga, a także na przejazdy Górnośląskimi Kolejami Wąskotorowych lub specjalne spacery tematyczne po Bytomiu, upoważnia do jednokrotnego skorzystania z promocji u każdego z partnerów Miast Gwarków w ciągu siedmiu dni od wizyty w wymienionych atrakcjach. Z reguły są to zniżki w wysokości 10 proc.Lokalną Organizację Turystyczną Miasta Gwarków powołały pod koniec 2021 r. Bytom, Tarnowskie Góry, Powiat Tarnogórski, Zbrosławice oraz stowarzyszenia z obszaru Bytomia i Tarnowskich Gór, aby promować walory turystyczne pogórniczych zabytków wpisanych na listę UNESCO.
"Kopalnia rud ołowiu, srebra i cynku wraz z systemem gospodarowania wodami podziemnymi w Tarnowskich Górach" stały się 15. polskim obiektem na Liście Światowego Dziedzictwa UNESCO 9 lipca 2017 r. Wpis na listę UNESCO objął 28 obiektów pogórniczych, w tym zajmujący 150 ha kompleks podziemi po dawnym górnictwie rud ołowiu, srebra i cynku.
W toku prac nad wnioskiem m.in. z podziemnego kompleksu wydzielono, jako osobne atrybuty, dwie zasadnicze sztolnie, na których oparto systemy odwadniające: Głęboką Sztolnię Fryderyk (której częścią jest Sztolnia Czarnego Pstrąga), a także Sztolnię Boże Wspomóż.
Pozostałe obiekty to liczne szyby górnicze (w tym trzy będące częścią podziemnej trasy turystycznej w Zabytkowej Kopalni Srebra i dwa w Sztolni Czarnego Pstrąga), pierwotny rejon założenia Kopalni Fryderyk w dzielnicy Bobrowniki Śląskie, krajobraz pogórniczy z XIX wieku, krajobraz pogórniczy Srebrnej Góry, Park Miejski, hałda popłuczkowa dawnej Kopalni Fryderyk oraz Stacja Wodociągowa Staszic wraz z kompleksem podziemnych komór.
Przez kilka stuleci na obszarze Tarnowskich Gór i okolic funkcjonowało kilka tysięcy kopalń; powstało tam ok. 20 tys. szybów i ponad 150 km podziemnych wyrobisk. Częścią tego kompleksu są dwa najbardziej znane obiekty - Zabytkowa Kopalnia Srebra oraz Sztolnia Czarnego Pstrąga (będące m.in. ważnymi punktami Szlaku Zabytków Techniki Woj. Śląskiego).
Sztolnią Czarnego Pstrąga nazywany jest 600-metrowy fragment Głębokiej Sztolni Fryderyk, służącej kiedyś do odwadniania tarnogórskich podziemi. Turyści pływają tamtędy łodziami od 1957 r. Do niedawna była to najdłuższa w Polsce podziemna trasa turystyczna pokonywana w ten sposób, (do czasu oddania ponadkilometrowej drogi wodnej w Sztolni Królowa Luiza w Zabrzu - części XIX-wiecznej Głównej Kluczowej Sztolni Dziedzicznej).
Zabytkowa Kopalnia Srebra to z kolei jedyna w Polsce trasa turystyczna, wytyczona w podziemiach będących pozostałością po dawnych kopalniach rud srebra, ołowiu i cynku. Stanowi niewielki fragment dawnej kopalni Fryderyk. Do zwiedzania została udostępniona w 1976 r. Przygotowany dla zwiedzających prawie dwukilometrowy szlak przebiega na głębokości 40 m pod ziemią.
Tarnogórskie zabytki objęte wpisem UNESCO wyróżnia wyjątkowy system gospodarowania wodami podziemnymi. Wodę z tych wyrobisk wykorzystywano nie tylko w celach przemysłowych, ale też spożywczych, co jest unikatem w skali świata. Zachowany zakład wodociągowy, który powstał na wyrobiskach górniczych pokazuje, jak rozwinięty był niegdyś przemysł w tej części Europy.
Tarnogórskie zabytki z listy UNESCO można zwiedzać korzystając z oferty zabytkowej kolejki wąskotorowej, łączącej Bytom z Miasteczkiem Śląskim. Jej operatorem jest Stowarzyszenie Górnośląskich Kolei Wąskotorowych (SGKW), który co roku uruchamia kursy według wakacyjnego rozkładu jazdy na liczącej 21 km trasie.
Górnośląskie Koleje Wąskotorowe powstały w 1853 r. Są najstarszą koleją wąskotorową w Polsce. Przez ponad 140 lat gęsta sieć wąskich torów o rozstawie 785 mm służyła przemysłowi, łącząc większość górnośląskich hut i kopalń i rozciągając się od Raciborza na południowym zachodzie po Szopienice na wschodzie oraz Bibielę na północy.