W dolinie rzeki Kochłówki w Rudzie Śląskiej z inicjatywy mieszkańców powstanie pierwszy w tym mieście użytek ekologiczny. Dzięki tej formie ochrony przyrody możliwe będzie zachowanie w niezmienionym stanie flory i fauny na obszarze ponad 130 ha.
O ustanowieniu użytku ekologicznego w Dolinie Kochłówki, która jest częstym miejscem spacerów lub wycieczek rudzian, zdecydowali w ostatnich dniach miejscy radni. Z petycją o ustanowienie użytku grupa inicjatywna mieszkańców wystąpiła w 2019 roku. Zespołem, który przygotował projekt uchwały ws. ustanowienia użytku, kierowała radna Ewa Chmielewska.
Podczas prac udało się zebrać grono ekspertów z zakresu botaniki, ornitologii i innych dziedzin przyrodniczych. Wcześniej uczestniczyli oni m.in. w pracach nad utworzeniem zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Żabie Doły (na pograniczu Bytomia i Chorzowa). Jestem przekonana, że użytek ekologiczny Dolina Kochłówki może stać się atrakcją Rudy Śląskiej - skomentowała radna.
Jak argumentowali specjaliści, o unikalnym charakterze doliny świadczy wysoki poziom tamtejszej bioróżnorodności. Dolinę Kochłówki tworzy rzeka z dopływami i niewielkimi zbiornikami wodnymi różnego pochodzenia. Znajdują się tam obszary podmokłe z zachowanymi fragmentami łęgów. To sprzyja rozwojowi wielu gatunków fauny i flory, także chronionych.
Spośród roślin są tam częściowo chroniony bobrek trójlistkowy (Menyanthes trifoliata), kukułka szerokolistna (Dactylorhiza majalis) czy siedmiopalecznik błotny (Comarum palustre). Rośliny te znajdują się na czerwonej liście roślin naczyniowych województwa śląskiego, zagrożone są wyginięciem.
W dolinie Kochłówki stwierdzono 111 gatunków ptaków, spośród których 92 to ptaki lęgowe lub prawdopodobnie lęgowe. Najcenniejsze nich, ujęte w Dyrektywie Ptasiej oraz zagrożone w województwie śląskim, są podróżniczek (Cyanedula svecica), gąsiorek (Lanius collurio), zimorodek (Alcedo attis) i kląskawka (Saxicola rubicola).
Całkowita powierzchnia użytku ekologicznego w dolinie Kochłówki ma wynieść 131,69 ha. Obejmować ma on tereny należące do miasta i Skarbu Państwa. Z ustanowieniem użytku ekologicznego wiążą się zakazy, wprowadzane na podstawie ustawy o ochronie przyrody.
Użytek ekologiczny to jedna z form ochrony przyrody. Stosuje się go w celu zachowania różnorodności biologicznej niewielkich powierzchniowo obiektów, ale cennych pod względem przyrodniczym, które z różnych względów nie mogą być objęte ochroną rezerwatową. Użytek ekologiczny ustanawia rada gminy, określając w uchwale zakazy, których pełen katalog zawarty jest w art. 45 ustawy o ochronie przyrody.
W obrębie użytku ekologicznego w Rudzie Śląskiej zabronione będzie niszczenie i uszkadzanie przyrody, wszelkie zanieczyszczanie terenu oraz jego przekształcanie. Zakaz obejmie też umieszczania tablic reklamowych (jedyne tablice mogą informować właśnie o zakazach). Zakazy nie będą dotyczyły prac hydrotechnicznych związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym.
Na koniec 2021 roku w Polsce było 8 323 użytków ekologicznych o powierzchni 55,2 tys. ha, z czego w województwie śląskim było ich 91, a ich łączna powierzchnia wynosiła niespełna 1,3 tys. ha.