Pomnik Marii Curie-Skłodowskiej od 58 lat jest ważnym punktem na mapie Lublina. Rzeźba z brązu właśnie została wpisana do rejestru zabytków województwa lubelskiego.
Pomnik patronki naszego uniwersytetu - Marii Curie-Skłodowskiej - został wpisany do rejestru zabytków województwa lubelskiego. Posąg, znajdujący się w sercu miasteczka akademickiego, stanowi ważny punkt na mapie Lublina zarówno dla społeczności akademickiej, jak i wszystkich mieszkańców - poinformowała rzecznik UMCS w Lublinie Aneta Adamska.
Pomnik uczonej to blisko 4,5-metrowa rzeźba odlana z brązu, umieszczona na dwuczęściowym postumencie w centralnej części placu jej imienia, w pobliżu rektoratu UMCS i biblioteki. Ubrana w togę noblistka, trzyma w prawej dłoni książkę, zaś rękawy ma lekko podwinięte. Obiekt zdobią okolicznościowe dedykacje, na cokole od frontu: "Marii Curie-Skłodowskiej uniwersytet jej imienia i społeczeństwo", a na tylnej ścianie: "W XX rocznicę założenia uniwersytetu 1944-1964".
Jak zaznaczył lubelski konserwator zabytków Dariusz Kopciowski, pomnik jest pierwszym w Lublinie świeckim przedstawieniem wyodrębnionej postaci kobiecej w przestrzeni publicznej, gdyż kolejny pojawił się dopiero w połowie lat 70. XX w., a inny pomnik, także z lat 60. XX w. ukazuję Marię i Piotra Curie.
Pomnik stał się symbolem UMCS, replikowanym przez liczne fotografie, zarówno dokumentalne, jak i prywatne, medale pamiątkowe i bibeloty. Upamiętnia zarówno postać wybitnej uczonej, jak i ważne wydarzenie, ważące na przyszłości kulturowej, ekonomicznej i społecznej miasta - tj. powołanie do życia Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej i mieszczące się w historii uczelni obchody XX-lecia jego istnienia - podkreślił Kopciowski.
Inicjatorem postawienia monumentu był rektor UMCS w latach 1959-1969 prof. Grzegorz L. Seidler, a jego twórcą rzeźbiarz Marian Konieczny, wychowanek Xawerego Dunikowskiego w krakowskiej Akademii Sztuk Pięknych i absolwent studiów aspiranckich w Leningradzkim Instytucie Malarstwa, Rzeźby i Architektury im. I. J. Riepina.
Odsłonięcie posągu nastąpiło w 1964 roku i było kulminacyjnym momentem uroczystych obchodów 20-lecia UMCS, a jednocześnie 30-lecia śmierci noblistki. Z końcem czerwca 2020 r. zakończyła się modernizacja pomnika popularnie nazywanego "Maryśką", która polegała głównie na wzmocnieniu i zabezpieczeniu cokołu, natomiast sama figura Marii Curie-Skłodowskiej została poddana pracom konserwatorsko-zabezpieczającym.
O popularności pomnika świadczy również przesąd wśród studentów, według którego należy kilka razy okrążyć pomnik Marii Curie-Skłodowskiej, aby nie odpaść po pierwszym roku ze studiów.