Od 1 marca w Łódzkiem działają cztery nowe ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej dla dzieci i młodzieży. Placówki mają umowę z NFZ. Powstały w powiatach, w których do tej pory nie było chętnych do świadczenia takiej opieki. Wsparcie terapeutyczne specjalistów dla dzieci i ich bliskich jest dostępne bez skierowania.
Ośrodki środowiskowej opieki psychologicznej i psychoterapeutycznej na pierwszym poziomie referencyjnym są podstawą nowego systemu ochrony zdrowia psychicznego dzieci i młodzieży. Pomocy udzielają tu specjaliści: psychologowie, psychoterapeuci i terapeuci środowiskowi.
W przypadku niepokojących objawów mogą się tu zgłaszać, bez skierowania, rodzice, dzieci i młodzież. Osoby poniżej 18 roku życia muszą posiadać zgodę opiekuna prawnego na korzystanie ze świadczeń.
Ośrodki oferują: porady psychologiczne, sesje psychoterapii rodzinnej, sesje psychoterapii grupowej, wizyty, porady domowe lub środowiskowe.
Nasza reporterka Magdalena Grajnert odwiedziła jeden z nowo uruchomionych punktów w Brzezinach. Psychoterapeutki czekają na zgłoszenia od osób, które potrzebują wizyt.
Nie trzeba żadnego skierowania, można po prostu zadzwonić, umówić się na wizytę i przyjść - mówi nam psychoterapeutka Małgorzata Nowak. Szereg osób nie wie, że to naprawdę jest takie proste. Wystarczy zadzwonić, poprosić o taką wizytę i wyznaczymy jak najszybszy termin. Tak naprawdę w tej chwili, jeśli ktoś zadzwoni dzisiaj, wizytę będzie miał dzisiaj - tłumaczy.
W przypadku młodszych dzieci zgłasza się oczywiście rodzic z dzieckiem, z nastolatkiem - mówi naszej reporterce psychoterapeutka Agnieszka Scendo. Do 16. roku życia dziecka, to rodzic właściwie decyduje o tym, czy dziecko się leczy, czy nie. Już od 16 roku życia tę zgodę też musi wyrazić również sam nastolatek. Jeśli nastolatek się nie zgodzi, nie mamy narzędzi do tego, żeby go przymusić - dodaje.
Najwięcej daje rozmowa. Z rodzicami, z dzieckiem i ustalanie, dlaczego nie chce przyjść. Jednak specjalistki zwracają uwagę na coś innego.
Mnie najbardziej martwią te dzieci, które chcą przyjść do nas - mówi Agnieszka Scendo. Bo jeśli dziecko chce przyjść do nas, to znaczy, że czuje się tak źle, że rzeczywiście szuka pomocy. Za tym najczęściej stoją problemy depresyjne, myśli samobójcze. To też dzieci już po próbach samobójczych, z ogromnymi problemami emocjonalnymi, które nie potrafią sobie poradzić i nie widzą możliwości pomocy wśród rodziny i w kręgu znajomych.
Specjaliści apelują, żeby szukać pomocy i nie próbować radzić sobie na własną rękę.
Nowe ośrodki:
- EURO-MEDICA, Pabianice, ul. Zamkowa 36, tel. 519 059 242,
- NEUROCLINIC, Brzeziny, ul. Tulipanowa 8, tel. 694 294 078,
- Joanna Wysogląd - Wolniak, Zduńska Wola ul. Spacerowa 1, tel. 695 386 820,
- SAMODZIELNY PUBLICZNY ZAKŁAD OPIEKI ZDROWOTNEJ W RAWIE MAZOWIECKIEJ, Rawa Mazowiecka, ul. Niepodległości 8 tel. 46 814 20 65.
Praca ośrodków jest oparta na pracy środowiskowej. Przede wszystkim na współpracy z rodziną pacjenta oraz jego środowiskiem szkolnym. Z tego powodu zalecany jest wybór ośrodka jak najbliżej miejsca zamieszkania.
Fundament reformy psychiatrii dzieci i młodzieży i podstawa jej piramidy to właśnie ośrodki środowiskowej opieki psychologiczno-psychoterapeutycznej, funkcjonujące jak najbliżej miejsca zamieszkania dziecka czy nastolatka - tłumaczy dr n. med. Aleksandra Lewandowska, psychiatra, konsultant krajowy w dziedzinie psychiatrii dzieci i młodzieży.
W ośrodkach tych pomoc oferują psychologowie, psychoterapeuci dzieci i młodzieży oraz terapeuci środowiskowi dzieci i młodzieży. Praca z dzieckiem czy nastolatkiem to tak naprawdę również praca z osobami, instytucjami, które są zaangażowane w proces rozwoju i wychowania naszego małego i nastoletniego pacjenta. Filarem tej pracy jest koordynacja działań nie tylko w zakresie ochrony zdrowia, ale także i systemu oświaty czy opieki społecznej.
Dane statystyczne oraz praktyka kliniczna wyraźnie pokazują, że większość małoletnich pacjentów wymaga głównie wsparcia terapeutycznego, 60-70 proc., czyli właśnie takiego, które oferują ośrodki pierwszego poziomu referencyjnego.
Optymalne rozwiązanie w odniesieniu do założeń reformy to takie, że w każdym powiecie znajduje się placówka na pierwszym poziomie referencyjny, a w dużym mieście najlepiej jedna w każdej dzielnicy, dlatego tak ważna dla nas wszystkich jest informacja o kolejnym powiecie, który będzie taki ośrodek posiadał, a którego dotychczas nie było.
W Łódzkiem jest już, wraz z nowo otwartymi, 25 ośrodków pierwszego poziomu, z czego 7 w Łodzi - mówi Artur Olsiński dyrektor ŁOW NFZ. Pierwsze zaczęły opiekę nad pacjentami w kwietniu 2020 roku. Zdajemy sobie sprawę z potrzeb dzieci i młodych ludzi. Chcemy jak najlepszej dostępności do takiego leczenia. Ogłosiliśmy kolejne konkursy na ośrodki dla dzieci i młodzieży. Jeśli tylko placówki spełnią nasze wymogi, zaczną pracę w 5 kolejnych powiatach od 1 maja - zapowiedział.
Z najnowszego raportu NFZ na temat depresji wynika, że w Polsce rośnie liczba pacjentów poniżej 18. r.ż. , którzy skorzystali z refundowanych leków przeciwdepresyjnych. W 2019 korzystało ich 39 tys., w 2021 r. już o 22 proc. więcej - 56,7 tys.
Łódzkie ma jeden z najwyższych w Polsce odsetków osób, czyli 4,9 proc. w stosunku do ludności województwa, które w 2021 roku zrealizowały co najmniej jedną receptę na refundowany lek przeciwdepresyjny.
*raport NFZ o depresji: https://ezdrowie.gov.pl/portal/home/badania-i-dane/zdrowe-dane/raporty/nfz-o-zdrowiu-depresja