Nową metodę usuwania narkotyków z organizmu odkryli naukowcy z Politechniki Krakowskiej we współpracy z badaczami z innych uczelni z Krakowa i Lublina. Według nich jest ona bezpieczna i skuteczna. Wyniki badań opublikowano na łamach czasopisma "Chemical Engineering Journal".
Naukowcy proponują użycie sieci metaloorganicznych (Metal Organic Frameworks, MOF) jako nośników leków z grupy tzw. β-blokerów, stosowanych do detoksykacji organizmu z substancji odurzających.
Jak wskazują szczególnie groźną substancją odurzającą jest mefedron. Związek ten został zdelegalizowany w 2010 r., ale z powodu niskiej ceny i łatwej dostępności na czarnym rynku jest bardzo popularny w nielegalnym obrocie.
Specjaliści wskazują, że w przypadku objawów przedawkowania tego narkotyku do detoksykacji można użyć leków z grupy β-blokerów używanych w przypadku zaburzeń rytmu serca.
Problemem do rozwiązania w kontekście użycia leków z grupy β-blokerów przy zatruciu organizmu mefedronem było znalezienie odpowiedniego nośnika, który uwalniałby lek bezpiecznie i skutecznie, czyli stopniowo i kierunkowo, wykluczając przy tym efekt pierwszego przejścia leku. Ten efekt powoduje eliminację leku z organizmu (na drodze procesów metabolicznych przebiegających np. w błonie śluzowej jelit i wątrobie) przed jego dostaniem się do krążenia ogólnoustrojowego - mówi dr hab. inż. Przemysław Jodłowski, prof. PK z Wydziału Inżynierii i Technologii Chemicznej Politechniki Krakowskiej.
Pod jego kierunkiem interdyscyplinarny zespół badaczy (Politechniki Krakowskiej, UJ, AGH, Uniwersytetu Medycznego w Lublinie oraz Instytutu Mechaniki Górotworu PAN) opracował skuteczny i innowacyjny system detoksykacji organizmu, rozwiązujący te pułapki.
Prace nad znalezieniem rozwiązania sfinansowało Narodowe Centrum Nauki w konkursie OPUS 22.
Prof. Przemysław Jodłowski wyjaśnia: - Obecne metody odtruwania organizmu polegają głównie na oczyszczaniu go poprzez stopniowe wypłukiwanie z niego toksyn, przy użyciu dożylnie podawanych środków. Należy jednak pamiętać, że szybkie usuwanie narkotyków może prowadzić do silnych reakcji organizmu, mogących się objawiać się np. arytmią serca czy atakami padaczki. Nasz pomysł polega na użyciu sieci metaloorganicznych do usuwania narkotyków z organizmu. Dzięki charakterystyce takich sieci można uniknąć nagłej reakcji organizmu na podawanie odtrutki. Zastosowanie sieci metaloorganicznych - dzięki możliwości ich modyfikacji - pozwala na kontrolowaną adsorpcję narkotyków oraz kontrolowane podawanie leków z równoczesnym wydzielaniem antidotum na zatrucie organizmu.
MOF-y, czyli sieci metaloorganiczne, składają się z jonów metali, które połączone są ze sobą przez organiczne ligandy, tworząc strukturę krystaliczną. Wyniki prac badawczych potwierdziły, że szkielet metaloorganiczny posłużyć może jako nośnik leku eliminującego efekty nadużycia mefedronu oraz jako adsorbent tego narkotyku.