Wycinanka świętokrzyska znalazła się na krajowej liście niematerialnego dziedzictwa kulturowego. Taką decyzję podjęło Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego.
Decyzją Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego, wycinanka świętokrzyska została wpisana na krajową listę niematerialnego dziedzictwa kulturowego.
Co ją wyróżnia? Formy kwadratowe lub okrągłe, oparte na prostych wzorach geometrycznych - najczęściej trójkątów, półkul, kwadratów, wycinanych na krawędziach lub wzdłuż głównych osi.
Dawna wycinaka kielecka najczęściej wykonywana była z jednobarwnego papieru w formie okrągłych gwiazd lub kwadratów. Cechą charakterystyczną jest symetryczność oparta na wielu osiach - tłumaczy Urszula Kinder z Muzeum Narodowego w Kielcach.
Dawne wycinanki świętokrzyskie reprezentują proste formy, są zdobione ząbkami, promieniami i strzałkami. We współczesnych wersjach można wyróżnić dwa główne style. Pierwszy to wzory z regionu, drugi wycinanki narracyjne, oparte na legendach świętokrzyskich (z motywem diabła czy baby jagi).
Podobne formy wycinanek są spotykane na terenie całego kraju, ale w tym rejonie są mocno rozpowszechnione.
Wycinanki charakteryzuje jedno- lub dwuosiowa kompozycja i rytmiczność powtarzanych elementów. Co ciekawe wzory są wycinane z pamięci, bez narysowanego szkicu.
Dawniej wycinanki świętokrzyskie służyły jako ozdoba domów wiejskich. Teraz znajdują się głównie w zbiorach kolekcjonerów sztuki ludowej.
