Dziś laureatka literackiej nagrody Nobla za 2018 rok Olga Tokarczuk zaprezentuje swój noblowski odczyt. Jak ujawniła Fundacja Noblowska, esej Olgi Tokarczuk zatytułowany jest "Czuły narrator". Tekst odczytany zostanie przez autorkę w języku polskim.
ZOBACZ NA ŻYWO TRANSMISJĘ Z ODCZYTU NOBLOWSKIEGO OLGI TOKARCZUK:
Laureaci nagrody Nobla są zobowiązani do wygłoszenia takiego wykładu w ciągu sześciu miesięcy od otrzymania nagrody. Czasami trwa to dłużej. Na przykład prezydent Stanów Zjednoczonych Theodore Roosevelt, który w 1906 roku dostał Pokojową Nagrodę Nobla, swój wykład dał dopiero w 1910 roku.
W piątek polska noblistka, wspólnie z 13 innymi laureatami Nagrody Nobla w pięciu dziedzinach, odwiedziła Muzeum Nagrody Nobla (wcześniejsza nazwa Muzeum Noblowskie). Laureaci podpisali znajdujące się w kawiarni krzesła. Przekazali też pamiątkowe przedmioty, świadczące o ich pracy lub osobiste kurioza.
Olga Tokarczuk jest piątą laureatką literackiej nagrody Nobla z kraju nad Wisłą. Została uhonorowana za 2018 rok. Swoją decyzję Akademia Szwedzka ogłosiła w 2019 roku. Wcześniej ta prestiżowa nagroda trafiła do Wisławy Szymborskiej, Czesława Miłosza, Henryka Sienkiewicza i Władysława Reymonta.
Polska pisarka od lat była wymieniana wśród faworytów literackiej Nagrody Nobla. Jest także laureatką "The Man Booker International Prize 2018" za powieść "Bieguni" oraz dwukrotną laureatką Nagrody Literackiej "Nike" za powieści: "Bieguni" w 2008 roku i "Księgi Jakubowe" w 2015 roku. Należy do grona najczęściej tłumaczonych polskich pisarzy. Prawa do tłumaczenia jej książek zostały sprzedane już do ponad dwudziestu krajów.
Jak podała Szwedzka Akademia, Olga Tokarczuk otrzymała nagrodę "za wyobraźnię narracyjną, która z encyklopedyczną pasją prezentuje przekraczanie granic jako formę życia".
We wtorek 10 grudnia Olga Tokarczuk odbierze nagrodę Nobla z rąk króla Szwecji. Ceremonia odbędzie się w sztokholmskiej filharmonii. W trakcie ceremonii wywołany laureat występuje i odbiera nagrodę z rąk króla Karola XVI Gustawa. Tak jest od 1902 roku.
Po ceremonii wręczenia nagród laureatom, punktualnie o 19:00 rozpoczyna się w niebieskiej sali sztokholmskiego ratusza bankiet. Gośćmi honorowymi są członkowie rodziny królewskiej. Laureaci są zapraszani na bankiet z rodzinami. W imprezie bierze udział około 1300 gości, w tym 200 studentów szwedzkich uczelni. Obowiązuje stój wieczorowy, dopuszczalny jest tradycyjny strój narodowy. W trakcie bankietu podawane jest trzydaniowy wykwintny posiłek, są przemowy laureatów, a na koniec tańce.
Laureaci nagrody Nobla dostają złote medale z wygrawerowanym wizerunkiem fundatora Alfreda Nobla oraz inskrypcją "Inventas vitam iuvat excoluisse per artes", co po łacinie oznacza "Pozwól nam ulepszyć życie poprzez sztukę". Medale wykonane ręcznie z 18-karatowego złota ważą 175 gramów i są pokusą nie tylko dla złodziei. W trakcie II wojny światowej medale niemieckich laureatów Maxa von Laue i Jamesa Francka zostały wysłane na przechowanie do Kopenhagi. Kiedy Niemcy wkroczyli do Danii, chemik George de Hevesy rozpuścił je w wodzie królewskiej (mieszanina stężonego kwasu solnego i azotowego - red.), by uniknąć konfiskaty przez nazistów.
Dyplomy to istne dzieła sztuki. Są wykonane ręcznie przez szwedzkich artystów, wręcza laureatom w Szwecji król, w Norwegii przewodniczący Komitetu Noblowskiego. Na dyplomie jest zdjęcie, imię i nazwisko laureata oraz cytat z uzasadnienia przyznania nagrody Nobla.
Laureaci nagrody Nobla dostają także pieniądze. Suma co roku jest różna i zależy od tego, jaką kwotę w danym roku na nagrody pieniężne przeznaczy Fundacja Nobla. Jeśli w danej dziedzinie jest dwóch lub więcej laureatów, dzielą się oni kwotą. W 2019 roku jest to 9 milionów koron szwedzkich.
