Po środowej zgodzie Parlamentu Europejskiego kraje członkowskie w ramach Rady UE przyjęły w czwartek rozporządzenie określające budżet unijny na lata 2021-2027.
Rozporządzenie przewiduje długoterminowy budżet w wysokości 1074,3 mld euro dla unijnej "27" w cenach z 2018 r. wraz z funduszem odbudowy w wysokości 750 mld euro pozwoli to UE na zapewnienie bezprecedensowego finansowania w wysokości 1,8 bln euro w nadchodzących latach na wsparcie naprawy gospodarek po pandemii Covid-19 i realizację priorytetów UE.
Oczekuje się, że większość sektorowych programów finansowania UE zostanie przyjęta na początku 2021 r. i że będą obowiązywać z mocą wsteczną od początku stycznia.
Aby wdrożyć fundusz odbudowy, decyzja UE w sprawie zasobów własnych będzie musiała zostać ratyfikowana we wszystkich państwach członkowskich zgodnie z ich wymogami konstytucyjnymi.
Na mocy decyzji Komisja Europejska zostanie upoważniona do pożyczenia kwoty do 750 mld euro w cenach z 2018 r. na rynkach kapitałowych w celu zaradzenia skutkom kryzysu związanego z Covid-19.
Większość tych środków zostanie przekazana za pośrednictwem instrumentu naprawy i odporności o wartości 672,5 mld euro, który wesprze publiczne inwestycje i reformy w państwach członkowskich poprzez dotacje i pożyczki, pomagając im w radzeniu sobie z ekonomicznymi i społecznymi skutkami pandemii.
Parlament Europejski zatwierdził w środę w głosowaniach liczący 1,8 bln euro pakiet unijnego budżetu na lata 2021-2027 i funduszu odbudowy. Rozporządzenie w sprawie długoterminowego budżetu UE na lata 2021-2027 zostało przyjęte 548 głosami za, przy 81 głosach przeciw i 66 wstrzymujących się.
W ubiegłym tygodniu na szczycie UE przywódcy osiągnęli polityczny kompromis w sprawie unijnego budżetu. Zgoda PE była wymagana, aby wszedł on w życie.
W czasie ubiegłotygodniowego szczytu w Brukseli Polska i Węgry zrezygnowały z zawetowania nowego unijnego budżetu, zgadzając się na kompromisowe porozumienie ws. mechanizmu "pieniądze za praworządność". Zgodnie z kompromisem, uzależnienie wypłat unijnych funduszy od przestrzegania zasad państwa prawa zostało utrzymane, ale szefowie państw i rządów Unii przyjęli - niewiążącą prawnie - deklarację szczytu, której jednym z ustaleń było odroczenie stosowania mechanizmu praworządnościowego do czasu decyzji Trybunału Sprawiedliwości UE ws. zgodności tego mechanizmu z unijnym prawem.
W konkluzjach znalazły się zapisy mówiące m.in., że budżet UE, włączając Next Generation EU (instrument odbudowy), musi być chroniony przeciwko wszelkiego rodzaju nadużyciom finansowym, korupcji, konfliktowi interesów, a samo ustalenie, że doszło do naruszenia zasady państwa prawnego nie wystarczy do uruchomienia mechanizmu blokowania środków finansowych dla państw członkowskich. Komisja Europejska - która ma uruchamiać mechanizm blokowania środków unijnych - opracuje i przyjmie wytyczne dotyczące sposobu w jaki będzie stosować rozporządzenie, w tym metodologii przeprowadzania swojej oceny.
Rozporządzenie w sprawie mechanizmu warunkowości jest częścią pakietu unijnego budżetu na lata 2021-2027.