Senat przyjął bez poprawek tzw. ustawę degradacyjną, zakładającą możliwość odbierania stopni wojskowym i żołnierzom rezerwy, którzy w latach 1943-90 swoją postawą "sprzeniewierzyli się polskiej racji stanu". Wykaz osób, które utraciły stopień wojskowy, ma ogłaszać w "Monitorze Polskim" prezydent. Teraz ustawa trafi na biurko Andrzeja Dudy.
Za przyjęciem ustawy bez poprawek głosowało 57 senatorów, przeciw było 22, jeden wstrzymał się od głosu.
Tym samym senatorowie odrzucili poprawki zgłoszone przez Jana Żaryna z PiS, Jana Rulewskiego z PO i wicemarszałka Senatu, również z PO, Bogdana Borusewicza. Wcześniej za odrzuceniem poprawek opowiedziała się również senacka komisja obrony narodowej.
Nowe regulacje - jak napisano w uzasadnieniu - mają pozwolić na "zadośćuczynienie społeczeństwu polskiemu" i stanowić "symboliczne rozliczenie epoki Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, w której symptomatyczna była kariera wojskowa i polityczna Wojciecha Jaruzelskiego, współpracownika Informacji Wojskowej w okresie stalinowskim".
Przyjęte przepisy zakładają możliwość pozbawienia stopni wojskowych żołnierzy w stanie spoczynku, którzy byli członkami m.in. WRON i KBW czy też pełnili służbę w organach bezpieczeństwa państwa wymienionych w ustawie lustracyjnej.
Ponadto, jak stwierdza ustawa, "pozbawia się stopnia wojskowego osobę, która z racji ukończonego wieku lub stanu zdrowia nie podlega obowiązkowi służby wojskowej, albo żołnierza rezerwy, posiadających stopień wojskowy Marszałka Polski, generałów albo admirałów, którzy w latach 1943-1990 swoją postawą sprzeniewierzyli się polskiej racji stanu". Chodzi tu - jak precyzuje ustawa - o ludzi, którzy "pełniąc funkcje służbowe lub zajmując stanowiska dowódcze kierowali działaniami mającymi na celu zwalczanie polskiego podziemia niepodległościowego w latach 1943-1956, albo uczestnicząc w tym okresie w zwalczaniu polskiego podziemia niepodległościowego dokonywali drastycznych czynów", którzy "będąc sędziami lub prokuratorami w organach Wojskowej Służby Sprawiedliwości lub w jednostkach podległych wydawali wyroki w latach 1943-1956 wobec żołnierzy i osób cywilnych ze względu na ich działalność na rzecz niepodległości i suwerenności Polski albo oskarżali ich w tych sprawach", którzy inicjowali lub dopuszczali się prześladowań żołnierzy ze względu na wyznawaną religię lub pochodzenie, a także tych, którzy wydawali rozkazy użycia broni palnej wobec ludności cywilnej.
W ustawie wskazano, że utrata albo pozbawienie stopnia wojskowego może nastąpić również pośmiertnie.
Stopni nie będą natomiast pozbawiani ci, którzy "bez wiedzy przełożonych" w trakcie pełnienia służby czynnie wspierali "działania na rzecz niepodległości Państwa Polskiego".
Teraz ustawa trafi do podpisu prezydenta.
(e)