Sąd Najwyższy skierował do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej dwa kolejne pytania prejudycjalne. Pyta o prawidłowość wyboru Krajowej Rady Sądownictwa i - w konsekwencji - sędziów nowej Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego.
W pytaniu pierwszym chodzi o stwierdzenie, czy Izba Dyscyplinarna SN jest w myśl prawa europejskiego niezależna i niezawisła, skoro jej członkowie powołani zostali przez nową Krajową Radę Sądownictwa: a więc instytucję, która powinna stać na straży niezależności sądów i niezawisłości sędziów, ale która po niedawnej reformie - z uwagi na nowy model jej ukształtowania i sposób działania - nie daje gwarancji niezależności od władzy ustawodawczej i wykonawczej.
Drugie pytanie będzie miało sens, jeśli unijny Trybunał uzna, że Izba Dyscyplinarna tego wymogu nie spełnia.
Sąd Najwyższy pyta: to co wtedy z powołanymi w tym trybie sędziami Izby Dyscyplinarnej Sądu Najwyższego - czy oni mogą orzekać? - tłumaczy sędzia Michał Laskowski.
Jak przyznaje, pośrednio jest to także pytanie generalnie o uprawnienia nowej Krajowej Rady Sądownictwa.
Równocześnie Sąd Najwyższy wniósł o zastosowanie przez TSUE przyspieszonego trybu rozpatrywania pytań.
Nie są to pierwsze pytania prejudycjalne skierowane przez polskie sądy do TSUE.
Na początku sierpnia Sąd Najwyższy wystosował pięć takich pytań i zawiesił stosowanie trzech artykułów ustawy o SN, określających zasady przechodzenia sędziów tego sądu w stan spoczynku.
Pytania zostały zadane na tle rozpoznawanej przez Sąd Najwyższy sprawy: w powiększonym składzie orzekającym znalazł się bowiem sędzia, który przekroczył już 65. rok życia i co do którego trwała procedura związana z przeniesieniem go w stan spoczynku lub ewentualnym umożliwieniem mu dalszego orzekania.
TSUE rozpoczął rozpatrywanie wniosku Sądu Najwyższego w końcu sierpnia.
W ubiegłym tygodniu o niezawisłość sędziowską spytali unijny Trybunał również sędziowie z Łodzi i Warszawy.
A według nieoficjalnych ustaleń dziennikarzy RMF FM: w najbliższych dniach i tygodniach do Luksemburga może trafić od kilku do nawet kilkunastu kolejnych pytań, związanych z wprowadzeniem nowych przepisów w ustawach o sądach, Sądzie Najwyższym i Krajowej Radzie Sądownictwa. Pytania mają dotyczyć zgodności nowych regulacji z unijnym Traktatem, a zwłaszcza możliwości wywierania przez władzę polityczną nacisku na sędziów.
(e)