Pacjent po Covid-19 wciąż choruje. Pionierska publikacja naukowców ze Śląska

Już ok. 1,5 mln Polaków cierpi na powikłania po Covid-19. Ta liczba wciąż wzrasta. Konsekwencje zakażenia dotyczą zarówno dorosłych jak i dzieci. Naukowcy Śląskiego Uniwersytetu Medycznego opublikowali pierwszą w Polsce książkę na temat kompleksowej opieki nad chorym z zespołem Post-Covid19.

Tuż po zakażeniu nie mogłem wejść na drugie piętro do mieszkania. Gdy wniosłem zakupy, musiałem przez 20 minut odpoczywać, leżąc na podłodze - wyjaśnia Piotr Polok, wykładowca akademicki z Bytomia, jeden z pacjentów zakwalifikowanych do badania SILCOV-19, (The Silesian Complications of COVID-19 Database), które rozpoczęło się w czerwcu 2020 roku i jest prowadzone przez zespół naukowców ze Śląskiego Uniwersytetu Medycznego w ramach grantu Agencji Badań Medycznych.

To pierwsze takie przedsięwzięcie naukowe w Polsce. Rekrutacja do badania objęła 200 pacjentów.

Powikłania po zakażeniu mogą być różne: pulmonologiczne, kardiologiczne, neurologiczne i psychiczne.

Jeżeli chodzi o chorych, którzy wymagali hospitalizacji w ostrej fazie infekcji, to widzimy, że po 3-4 miesiącach od infekcji u co 4.-5. chorego mamy do czynienia z objawami subklinicznej niewydolności serca. U co 4.-5. chorego w badaniach laboratoryjnych stwierdzamy aktywność prozakrzepową. Co 10. chory to osoba z uszkodzeniem mięśnia sercowego - mówi prof. Mariusz Gąsior ze Śląskiego Centrum Chorób Serca w Zabrzu, jeden z redaktorów książki pt. "Kompleksowa opieka nad chorym z zespołem Post -Covid 19 (PC19)".

Profesor dodaje, że po chorobie nie należy lekceważyć ograniczenia tolerancji wysiłku, duszności, kołatania serca, czy bólu w klatce piersiowej.

Wśród najpoważniejszych następstw Covid-19 są udary mózgu, zarówno niedokrwienne, jak i krwotoczne. To nie jedyne możliwe powikłania neurologiczne.

Dochodzi też do neuroinfekcji, czyli zapalenia mózgu i opon mózgowo-rdzeniowych. Trzecim poważnym powikłaniem jest zespół Guillaina-Barrego - wylicza prof. Monika Adamczyk-Sowa z Katedry i Kliniki Neurologii Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu Śląskiego Uniwersytetu Medycznego.

Objawy, które trzeba skonsultować z lekarzem, to niedowład, zaburzenia czucia, narastające bóle głowy czy bezsenność. Ta ostatnia dolegliwość pojawia się bardzo często.

Trwa od kilku tygodni do nawet kilku miesięcy, ale zważmy, że znamy jednostkę chorobową Covid-19 dopiero od roku, więc do końca nie wiemy, jak długo te objawy mogą się utrzymywać - podkreśla prof. Adamczyk-Sowa.

O zaburzeniach snu mówi też dr hab. n. med. Robert Pudlo, kierownik Katedry i Oddziału Klinicznego Psychiatrii, Wydziału Nauk Medycznych w Zabrzu.

Zaburzenia snu występują u połowy chorych, których badaliśmy. To nie jest tylko pogorszenie komfortu. To powoduje zaburzenie skupiania uwagi następnego dnia, zwiększenie ciśnienia tętniczego, zaburzenie rytmu serca, zwiększenie apetytu, masy ciała, pogorszenie przebiegu cukrzycy i innych chorób metabolicznych - wylicza dr Pudlo.

Powikłania po Covid-19 dotyczą nie tylko pacjentów, którzy leczeni byli w szpitalach. Śląscy naukowcy badali także osoby, które chorowały w domu.

U tych chorych w specjalistycznych badaniach czynnościowych płuc, utrzymują się po 3 miesiącach zmiany, świadczące o tym, że ta choroba pozostawiła jednak ślad w organizmie. Mówimy o zmęczeniu, które się utrzymuje, obniżeniu tolerancji wysiłku. Wyniki potwierdzają, że pacjenci mają prawo czuć się gorzej. Funkcja płuc jest upośledzona - wyjaśnia dr hab. Marek Ochman ze Śląskiego centrum Chorób Serca w Zabrzu.

Do kliniki, którą kieruje trafiają też pacjenci, którym choroba Covid-19 tak zniszczyła płuca, że konieczny jest przeszczep. Takich transplantacji w zabrzańskim ośrodku było już sześć. Pacjentami są młodzi ludzie, poniżej 50. roku życia.

Publikacja naukowców ŚUM przeznaczona jest przede wszystkim dla lekarzy POZ.

Oni mają pierwszy kontakt z pacjentem po Covid-19. Książka skierowana jest też do specjalistów, którzy być może nie śledzili tematu tak dokładnie. Zebraliśmy wszystko, co jest ważne, by lekarze w pigułce mogli uzyskać najważniejsze informacje - podsumowuje jeden z redaktorów publikacji dr hab. Jerzy Jaroszewicz, kierownik Kliniki i Oddziału Klinicznego Chorób Zakaźnych i Hepatologii w Bytomiu.