O godz. 9:00 w poniedziałek, 20 maja pisanie matury z języka polskiego rozpoczną ci, którzy zadeklarowali chęć zdawania tego egzaminu na poziomie rozszerzonym. Jakie lektury powtórzyć przed maturą z rozszerzonego polskiego? Na co szczególnie zwrócić uwagę i co jest najwyżej punktowane?
Ostatni tydzień egzaminacyjnego maratonu rozpocznie matura z języka polskiego na poziomie rozszerzonym. Dla tych, którzy ją napiszą, wynik może być przepustką na wymarzone studia. Warto zatem wiedzieć, na co zwrócić szczególną uwagę przy ostatnich powtórkach i jakie lektury sobie przypomnieć. Warto odświeżyć sobie na pewno te, co do których obowiązuje znajomość całego utworu, a więc:
- William Szekspir, "Hamlet",
- Juliusz Słowacki, "Lilla Weneda",
- Zygmunt Krasiński, "Nie-Boska Komedia"
- realistyczna lub naturalistyczna powieść europejska (do wyboru: Honoré de Balzac, "Ojciec Goriot" lub Charles Dickens, "Klub Pickwicka", lub Mikołaj Gogol, "Martwe dusze", lub Gustaw Flaubert, "Pani Bovary"),
- Stanisław Wyspiański, "Noc listopadowa",
- Michaił Bułhakow, "Mistrz i Małgorzata",
- Stanisław Ignacy Witkiewicz, "Szewcy",
- Bruno Schulz, wybrane opowiadania z tomu "Sklepy cynamonowe",
- Tadeusz Konwicki, "Mała Apokalipsa",
- Sławomir Mrożek, wybrane opowiadania.
Są również takie utwory literackie, z którymi trzeba było zapoznać się we fragmentach, m. in. "Państwo" Platona, "Wyznania" św. Augustyna, "Poetyka" Arystotelesa czy "Proces" Franza Kafki. Warto je znać, gdyż mogą posłużyć za dobry kontekst, który obowiązkowo trzeba przytoczyć w pracy, natomiast warto pamiętać, że na egzaminie maturalnym nie obowiązuje znajomość całości.
Choć egzaminatorzy Centralnej Komisji Egzaminacyjnej wielokrotnie rozwiewali tę wątpliwość, nadal wielu uczniów zastanawia się, czy pisząc pracę argumentacyjną z rozszerzonego polskiego mogą wziąć na tapet lekturę z poziomu podstawowego. Odpowiedź jest jednoznaczna: tak i w żaden sposób nie obniży to wartości pracy. Oczywiście warunkiem jest, aby owa lektura była przywołana w sposób funkcjonalny, a więc jako przykład pogłębiający argument, a co za tym idzie – tezę, którą abiturient stawia w pracy.
Maksymalnie zdający ten egzamin może uzyskać 35 punktów, w tym:
- 0 - 1 p. – spełnienie formalnych warunków formalnych (odpowiednia długość wypracowania, brak błędu kardynalnego, wyraźny charakter argumentacyjny),
- 0 – 16 p. - kompetencje literackie i kulturowe,
- 0 – 7 p. – kompozycja wypowiedzi: struktura, spójność, styl,
- 0 – 11 p. – język: zakres i poprawność środków językowych, poprawność ortograficzna oraz poprawność interpunkcyjna.
Warto więc zwrócić uwagę na erudycyjność swojej wypowiedzi pisemnej oraz to, co wpłynie na wysoką punktację z tzw. KLIK-u. CKE określa to m. in. umiejętnościami analizy konstrukcji utworu i wynikających z niej implikacji o charakterze interpretacyjnym czy zawartych w nim odniesień, systemu znaków i kodów kulturowych oraz sposobów ich funkcjonowania. Innymi słowy: zdający na poziomie rozszerzonym powinien dostrzegać różnorodne zjawiska literackie, poddawać je analizie i refleksji, a także śledzić ich realizację w różnych tekstach i ważyć konsekwencje tychże realizacji dla odbioru tych tekstów.