Baseball i jego kobieca odmiana, tj. softball, które straciły miejsce w programie igrzysk po rywalizacji w Pekinie w 2008 roku, teraz wracają do niego za sprawą imprezy w Tokio. Zarówno w kobiecych, jak i w męskim turnieju wystąpi po sześć drużyn, choć system będzie inny.
W baseballu - który w 1984 roku w Los Angeles był sportem pokazowym, a o medale olimpijskie po raz pierwszy walczono w nim osiem lat później w Barcelonie - utworzone zostaną dwie grupy, a następnie będzie obowiązywał skomplikowany system pucharowy. Spotkanie złożone będzie z dziewięciu rund. W obu przypadkach obowiązywać będzie tzw. zasada litości, która umożliwia wcześniejsze zakończenie pojedynku przy znaczącej przewadze jednego z zespołów.
W softballu, który zadebiutował na igrzyskach w 1996 roku, zespoły walczyć będą systemem "każdy z każdym", a mecz będzie się składał z siedmiu rund. O złoto zagrają dwie ekipy z najlepszym bilansem.
By przyspieszyć rywalizację wprowadzono limity czasowe przy poszczególnych fragmentach gry. Po raz pierwszy też zawodniczki nie zagrają na tradycyjnej nawierzchni, tylko na sztucznej. W związku z tym bardziej we znaki mogą im się dawać upały.
Softball i baseball są głównie popularne są głównie w Azji, Ameryce Północnej i Południowej oraz Oceanii. Znacznie mniejszym zainteresowaniem cieszą się w Europie i to uznawane jest za jeden z głównych powodów usunięcia ich z programu igrzysk. Swoje zrobił też brak zgody władz amerykańskiej ligi MLB na przerwanie sezonu, by zezwolić na udział w olimpijskiej rywalizacji występującym w niej zawodnikom.
To właśnie mecz softballu między Japonkami i Australijkami, który odbędzie się 21 lipca, będzie pierwszym sportowym wydarzeniem igrzysk w Tokio. Zastąpi w tej roli tradycyjnie wyznaczane do niej spotkanie piłki nożnej. Ceremonia otwarcia odbędzie się dwa dni później.
Rywalizacja w softballu potrwa do 27 lipca. Pierwsze kilka pojedynków odbędzie się na Fukushima Azuma Baseball Stadium, a następnie przeniesie się na Yokohama Stadium. Pierwszy z obiektów będzie gospodarzem jednego meczu baseballistów, a pozostałe rozgrywane będą na drugim. Ich zmagania potrwają od 28 lipca do 7 sierpnia.
Polskie zespoły nigdy nie uczestniczyły w olimpijskich zmaganiach.