Republikanin Donald Trump pokonał w wyścigu do Białego Domu kandydatkę demokratów Hillary Clinton. Miliarder, któremu wielu komentatorów na początku kampanii nie dawało żadnych szans na sukces, odebrał Clinton głosy w kilku stanach, które były bastionem demokratów. Na bieżąco zbieramy dla Was komentarze po wyborczej batalii, nie spuszczamy z oka wydarzeń za Oceanem. Na posterunku cały czas jest korespondent RMF FM w Waszyngtonie Paweł Żuchowski. Zapraszamy do śledzenia naszej relacji na żywo!
Zapraszamy na kolejną odsłonę naszej relacji na żywo: najświeższe informacje i komentarze związane z amerykańskimi wyborami prezydenckimi znajdziecie POD TYM LINKIEM!
TUTAJ przeczytacie, kim jest prezydent-elekt Donald Trump.
Wciąż czekamy również na Wasze oceny decyzji Amerykanów - zagłosujcie w naszej sondzie:
O 16:30 czasu polskiego, a więc godzinę później, niż jeszcze niedawno zapowiadano, swoje pierwsze powyborcze przemówienie wygłosi Hillary Clinton.
"Gratuluję Amerykanom wyboru nowego szefa państwa i gratuluję zwycięstwa nowemu prezydentowi USA Donaldowi Trumpowi. Chcę życzyć narodowi amerykańskiemu sukcesów i rozwoju oraz mam nadzieję, że nowa administracja będzie kontynuowała kurs wspierania Ukrainy" - tymi słowami wyborczy triumf Trumpa skomentował na Facebooku premier Ukrainy Wołodymyr Hrojsman.
Na Ukrainie zwycięstwo miliardera przyjmowane jest z ogromnymi obawami. Zaniepokojenie budzą przede wszystkim jego wypowiedzi na temat zaanektowanego w 2014 roku przez Rosję Krymu.
Latem Trump sugerował w wywiadzie telewizyjnym, że USA powinny uszanować wybór mieszkańców Krymu i zaakceptować przejęcie półwyspu przez Rosję, jeśli miałoby to poprawić stosunki z Moskwą i umocnić wspólną walkę z Państwem Islamskim. Zapytany, czy jest gotów uznać Krym za część Rosji, odpowiedział: "Rozpatrzę taką możliwość". "Wiecie, że naród Krymu, jak słyszałem, wolał być z Rosją niż tam, gdzie był wcześniej. I to trzeba mieć na uwadze" - stwierdził.
Bardzo cieszę się ze zwycięstwa Donalda Trumpa - ogłosił lider partii Wolność Janusz Korwin-Mikke.
"Trzeba podkreślić z zadowoleniem, że nie będzie trzeciej wojny światowej, że pan Trump postara się uspokoić stosunki z Rosją, że nie będzie ogłaszał różnych 'Majdanów', nie będzie 'opłacania Tajwanów', by ogłosiły niepodległość, ani różnych innych podburzań, by doszło do wojny światowej" - stwierdził Korwin-Mikke na konferencji prasowej. "Jeżeli uspokoi się w stosunkach Ameryka-Rosja, nastąpi ogólny spokój na świecie, nie będą wojenne statki pływały obok siebie, a samoloty nie będą nad nimi latały, nie będzie takiej groźby, że nastąpi wojna światowa" - przekonywał.
Na godzinę 15:30 czasu polskiego planowane jest wystąpienie Hillary Clinton - pierwsze po porażce w prezydenckim wyścigu.
Afgańscy talibowie wezwali prezydenta-elekta Donalda Trumpa do wycofania oddziałów USA z Afganistanu.
"Nasze przesłanie jest takie: Amerykanie powinni opracować taką politykę, aby nie zabrać niezależności i suwerenności innym narodom. Przede wszystkim powinni wycofać wszystkie swoje wojska z Afganistanu" - głosi oświadczenie talibów, przekazane agencji AP.
"Składam panu najserdeczniejsze gratulacje w związku z pana zwycięstwem w wyborach na 45. prezydenta Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej. Pana zwycięstwo to zwycięstwo obywateli Stanów Zjednoczonych przeciwko politycznemu establishmentowi, przeciwko korupcji politycznej elit i wbrew wściekłym atakom stronniczych mediów" - napisał Paweł Kukiz w liście do Donalda Trumpa.
Przypomniał w nim, że w ubiegłym roku sam kandydował na urząd prezydenta Polski. "Nasze postulaty likwidacji przywilejów władzy, zmiany systemu wyborczego, na którym zyskują elity polityczne i na którym najbardziej tracą obywatele, stanowczych cięć w biurokracji, podobnie jak pana program zmian dla Ameryki były obiektem bezpardonowych ataków establishmentu" - podkreślił.
Kukiz wyraził także "szczerą chęć współpracy w walce z monopolem skorumpowanych elit politycznych w naszych państwach".
Niedowierzanie, smutek i łzy. CNN publikuje na swym profilu na Twitterze film z centrum kongresowego Jacoba Javitza na Manhattanie, gdzie zorganizowano wieczór wyborczy Hillary Clinton. Nagranie zarejestrowano, gdy stało się jasne, że wybory wygrał Donald Trump:
Devastation and frustration echoed through the Javits Center as it became clear that Donald Trump won the election https://t.co/yjgX8Acbti pic.twitter.com/fGBM5WjqJe
CNN9 listopada 2016
"Prezydent-elekt jest prawdziwym przyjacielem Państwa Izrael i z chęcią będę z nim współpracował na rzecz bezpieczeństwa, stabilności i pokoju w naszym regionie" - oświadczył premier Izraela Benjamin Netanjahu, złożywszy Donaldowi Trumpowi gratulacje.
"Jestem przekonany, że prezydent-elekt Trump będzie kontynuował wzmacnianie sojuszu między naszymi dwoma krajami i przeniesie je na jeszcze wyższy poziom" - dodał Netanjahu, którego relacje z Barackiem Obamą agencja AFP określa jako "trudne".
W komunikacie Netanjahu nie nawiązano do konfliktu izraelsko-palestyńskiego ani do kontrowersyjnej obietnicy wyborczej Trumpa, by przenieść amerykańską ambasadę z Tel Awiwu do Jerozolimy. Taka zmiana byłaby zerwaniem z tradycyjną polityką USA, które nie uznają Jerozolimy za stolicę Izraela. Status Jerozolimy jest jednym z głównych punktów izraelsko-palestyńskiego sporu.
Prezydent Francji Francois Hollande pogratulował Donaldowi Trumpowi zwycięstwa w wyborach prezydenckich, ale oświadczył również, że otwiera ono "okres niepewności".
Zapowiedział, że rozpocznie wkrótce rozmowy z nową amerykańską administracją na takie tematy jak pokój, walka z terroryzmem, sytuacja na Bliskim Wschodzie, relacje gospodarcze i ochrona planety. "Będę to robić z czujnością i szczerością" - zastrzegł.
Anonimowy przedstawiciel Pałacu Elizejskiego przyznał, że przed wydaniem swego oświadczenia Hollande rozmawiał z kanclerz Niemiec Angelą Merkel.
"Stoimy w obliczu wyzwań związanych z naszym bezpieczeństwem jak wojna hybrydowa, cyberataki, zagrożenie terrorystyczne. Przywództwo USA jest tak ważne jak zawsze" - podkreślił sekretarz generalny NATO Jens Stoltenberg po publicznym złożeniu Donaldowi Trumpowi gratulacji.
Pytany o wypowiedzi Trumpa z kampanii wyborczej, w których groził on wycofaniem przez USA gwarancji bezpieczeństwa, jeśli europejscy członkowie Sojuszu nie zwiększą wydatków na obronność, Stoltenberg podkreślił, że zagwarantowanie bezpieczeństwa jest "traktatowym zobowiązaniem NATO".
"Wszyscy członkowie Sojuszu podjęli solenne zobowiązanie, że będą bronić siebie nawzajem. To coś, co jest absolutne i bezwarunkowe. Gwarancje bezpieczeństwa NATO są ważne dla Europy, ale i dla Stanów Zjednoczonych" - powiedział.
Prezydent USA Barack Obama złożył Donaldowi Trumpowi gratulacje i zaprosił go do Białego Domu na czwartek, by omówić przekazanie władzy.
"Zapewnienie płynnego przekazania władzy jest jednym z głównych priorytetów, które prezydent zidentyfikował na początku roku, i spotkanie z prezydentem-elektem jest tego kolejnym etapem" - głosi oświadczenie Białego Domu.
W komunikacie poinformowano również, że Obama wyraził w rozmowie z Trumpem "podziw dla solidnej kampanii, którą prowadził on w całym kraju".
Wcześniej szefowa kampanii wyborczej Trumpa Kellyanne Conway informowała, że urzędujący prezydent zatelefonował do prezydenta-elekta w czasie, gdy ten przemawiał do zwolenników w siedzibie swojego sztabu w Nowym Jorku. Trump oddzwonił, gdy zszedł ze sceny. Rozmowę obu polityków Conway określiła jako "bardzo miłą".
Barack Obama zatelefonował również do Hillary Clinton.
Jak poinformowano, Obama ma jeszcze dzisiaj wygłosić oświadczenie na temat wyników wyborów.
Donald Trump podsumował swe wyborcze zwycięstwo we wpisie na Twitterze, opublikowanym około 7 rano czasu nowojorskiego. "Zapomniani mężczyzna i kobieta nigdy już nie będą zapomniani ponownie" - obiecał:
Such a beautiful and important evening! The forgotten man and woman will never be forgotten again. We will all come together as never before
Watykan oświadczył, że przyjmuje do wiadomości wybór nowego prezydenta USA, i zapewnił, że szanuje decyzję narodu amerykańskiego.
"Przyjmujemy z szacunkiem do wiadomości wybór dokonany przez naród amerykański, któremu, jak się dowiaduję, towarzyszyła bardzo wysoka frekwencja" - oświadczył w rozmowie z dziennikarzami w Rzymie sekretarz stanu Stolicy Apostolskiej kard. Pietro Parolin.
Pytany o poglądy Trumpa na politykę imigracyjną, odparł: "Zobaczymy, jak będzie działał przyszły prezydent. Mówi się, że czym innym jest być kandydatem, a czym innym - prezydentem, co wymaga odpowiedzialności".
Kanclerz Niemiec Angela Merkel dołączyła do grona światowych przywódców, którzy pogratulowali Donaldowi Trumpowi wyboru na prezydenta Stanów Zjednoczonych. "Niemcy i Ameryka są razem przywiązane do takich wartości jak demokracja, wolność, szacunek do rządów prawa, poszanowanie godności człowieka niezależnie od jego pochodzenia, koloru skóry, religii, płci, orientacji seksualnej czy politycznych poglądów" - powiedziała. "W oparciu o te wartości oferuję bliską współpracę przyszłemu prezydentowi Stanów Zjednoczonych Donaldowi Trumpowi" - dodała.
Wcześniej wicekanclerz Niemiec i przewodniczący SPD Sigmar Gabriel nazwał zwycięstwo Trumpa ostrzeżeniem dla Europy i Niemiec. "Trump jest pionierem nowego autorytarnego i szowinistycznego ruchu międzynarodowego. On jest również ostrzeżeniem dla nas" - stwierdził w wywiadzie dla niemieckich mediów z grupy Funke Mediengruppe. "Nasz kraj i Europa muszą się zmienić, jeśli chcemy stawić czoła międzynarodowemu ruchowi autorytarnemu" - podkreślił.
"Przekazuję pałeczkę Donaldowi Trumpowi! Gratulacje. Odważnie walczył pan podczas kampanii" - napisał na Twitterze brytyjski polityk Nigel Farage, lider antyunijnej i antyimigranckiej Partii Niepodległości Zjednoczonego Królestwa.
Przy swoim wpisie Farage, który był główną postacią kampanii na rzecz wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej, zamieścił nagranie wideo, na którym Trump publicznie gratuluje mu wyniku czerwcowego referendum - przypomnijmy, 52 procent Brytyjczyków opowiedziało się w głosowaniu za Brexitem.
I hand over the mantle to @RealDonaldTrump! Many congratulations. You have fought a brave campaign. pic.twitter.com/txD3RFMQ2l
Nigel_Farage9 listopada 2016
Wcześniej, w nocy z wtorku na środę, gdy zwycięstwo Trumpa wydawało się coraz bardziej pewne, Farage wypowiedział się przed ambasadą USA w Londynie. "Wydaje się, że rok 2016 będzie rokiem dwóch wielkich rewolucji politycznych. Myślałem, że Brexit będzie czymś wielkim. A teraz wydaje się, że idziemy w kierunku czegoś jeszcze większego" - powiedział. Looks like 2016 is going to be the year of two big political revolutions @realDonaldTrump. Would be bigger than Brexit! pic.twitter.com/jqANN6UU49
"Spodziewam się, że stosunki polsko-amerykańskie będą nie tylko bardzo dobre, ale jeszcze lepsze" - tak wyborcze zwycięstwo Donalda Trumpa skomentował szef MON Antoni Macierewicz.
"Donald Trump na kongresie Polonii amerykańskiej w Chicago podkreślił, że Polska jest najbliższym sojusznikiem Stanów Zjednoczonych i że Stany Zjednoczone nigdy nie porzucają swoich sojuszników" - zaznaczył Macierewicz. Jak mówił, Trump podkreślał, jak wiele Polska robi dla własnego bezpieczeństwa dzięki odbudowie własnej armii, budowie obrony terytorialnej i dzięki temu, że "jest jednym z czterech państw - poza Stanami Zjednoczonymi - na świecie, które osiągają 2 proc. w skali natowskiej na zbrojenia".
Po początkowym szoku wywołanym zwycięstwem Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich w USA - przed południem rynki zaczęły wracać do normy. "Generalnie nie ma Armagedonu, nie stało się nic wielkiego" - komentuje Konrad Ryczko z DM BOŚ. "Było trochę paniki nad ranem, ale straty nie były zbyt duże" - podkreśla.
"Musimy najpierw zobaczyć, czy ta retoryka, która została przyjęta przez Donalda Trumpa, która była retoryką idącą wbrew poprawności politycznej, była tylko pewnym chwytem na rzecz kampanii, czy ona będzie kontynuowana" - tak wyborcze zwycięstwo Donalda Trumpa skomentował szef polskiej dyplomacji Witold Waszczykowski.
"Kiedy teraz Donald Tramp zacznie tworzyć gabinet, kiedy w styczniu zostanie zaprzysiężony na prezydenta, zacznie budować swoje otoczenie, będzie musiał się odnieść, mając już wiedzę konkretną od doradców, od ekspertów, od departamentu stanu, obrony i innych instytucji, będzie faktycznie zapoznany, jak faktycznie wyglądają interesy bezpieczeństwa, interesy narodowe, interesy gospodarcze Stanów Zjednoczonych, mam nadzieję, że wtedy nastąpi poważna korekta tej polityki w stosunku do retoryki, która była używana teraz w kampanii wyborczej" - podkreślił.
"Pragnę pogratulować Panu zwycięstwa w wyborach 45. Prezydenta Stanów Zjednoczonych i życzyć Panu bardzo udanej kadencji. Więzi między Rzeczpospolitą Polską i Stanami Zjednoczonymi to wspaniały przykład strategicznego partnerstwa bazującego na wspólnych wartościach, u których podstawy leży wolność, tak droga Polakom, Amerykanom i mnie osobiście" - podkreślił prezydent Andrzej Duda w liście gratulacyjnym do Donalda Trumpa.
Na RMF 24 trwa specjalna powyborcza debata: "Ameryka wybrała. Co dalej?". Gośćmi Marcina Zaborskiego są:
- dr Marcin Zaborowski - politolog, wiceprezes Center for European Policy Analysis (CEPA). Były dyrektor Polskiego Instytutu Spraw Międzynarodowych.
- prof. Wojciech Bieńkowski - amerykanista, wykładowca Uczelni Łazarskiego. Wybitny znawca amerykańskiej gospodarki. Profesor wizytujący wielu uczelni zagranicznych, m.in. Harvard University, Nagoya City University (Japonia), George Mason University i Johns Hopkins University.
- dr Monika Kożdoń-Dębecka - wykładowca Uniwersytetu Warszawskiego, specjalizująca się w sprawach marketingu politycznego w Stanach Zjednoczonych.
Aktualizowane na bieżąco wyniki wyborów prezydenckich, fotografie, mapy, animacje, a na koniec: wizerunek Donalda Trumpa z podpisem "45. prezydent"... Przez cały wyborczy wieczór za Oceanem nowojorski Empire State Building rozświetlały iluminacje. Zobaczcie niezwykłe wideo:
Gratulacje od Hillary Clinton i dla Hillary Clinton, obietnica: "Będę prezydentem wszystkich Amerykanów", apel o współpracę i zjednoczenie, "Obiecuję, że nie zawiodę"... Zobaczcie najciekawsze momenty wystąpienia Donalda Trumpa tuż po wyborczym zwycięstwie:
Pełnia władzy w USA w rękach republikanów. Wstępne wyniki wyborów do amerykańskiego Kongresu wskazują, że - zgodnie z oczekiwaniami - utrzymali oni większość w Izbie Reprezentantów, a także - wbrew przewidywaniom - w Senacie.
Szef Rady Europejskiej Donald Tusk i przewodniczący Komisji Europejskiej Jean-Claude Juncker pogratulowali Donaldowi Trumpowi zwycięstwa w wyborach prezydenckich. Zaprosili go również do odwiedzenia Europy w najbliższym dogodnym dla niego terminie, by podczas szczytu UE-USA omówić relacje na najbliższe cztery lata.
"Dziś wzmocnienie stosunków transatlantyckich jest ważniejsze niż kiedykolwiek. Tylko ścisła współpraca UE i USA może przynosić różnice w obliczu mierzenia się z takimi bezprecedensowymi wyzwaniami jak: Daesz (to arabski akronim Państwa Islamskiego - red.), zagrożenia dla suwerenności i integralności terytorialnej Ukrainy, zmiany klimatyczne i migracje" - wskazali Tusk i Juncker w liście do Trumpa.
Letter to congratulate @realDonaldTrump & an invite to Europe for early summit to chart EU-US relations next 4 years https://t.co/1iRxFBTyNJ pic.twitter.com/t6LA1214eX
eucopresident9 listopada 2016
Ameryka odsypia wyborcze emocje, reszta świata - komentuje, gratuluje, pomstuje... A jak Wy oceniacie wybór Donalda Trumpa na 45. prezydenta USA? Zagłosujcie!
"Ameryka wybrała. Co dalej?". W imieniu Marcina Zaborskiego zapraszamy na specjalną debatę na żywo - start: o 12:00 na RMF24.pl i w serwisie Interia.pl!
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
"Amerykanie - zamiast polityki kontynuacji - wybrali wielką zmianę" - komentuje wynik wyścigu do Białego Domu waszyngtoński korespondent RMF FM Paweł Żuchowski. Zobaczcie!
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla video
Niespełna kwadrans trwało przemówienie Donalda Trumpa, wygłoszone w siedzibie jego sztabu wyborczego w Nowym Jorku tuż po zwycięstwie w prezydenckim wyścigu. Prezydent-elekt rozpoczął je od informacji, że odebrał właśnie telefon od Hillary Clinton. "Pogratulowała NAM" - zaznaczył.
Zobaczcie całe wystąpienie:
Szef NATO Jens Stoltenberg pogratulował Donaldowi Trumpowi. Podkreślił, że silny Sojusz jest ważny dla Europy i USA.
Przewodniczący Parlamentu Europejskiego Martin Schulz oświadczył, że chociaż nie cieszy się z wyniku wyborów prezydenckich w USA, to Donald Trump jako wybrany w wolnych wyborach prezydent zasługuje na szacunek.
"Mam nadzieję, że będzie nas także traktował z szacunkiem" - zaznaczył Schulz w wywiadzie dla niemieckiej telewizji publicznej ARD.
Szef PE zastrzegł, że wypowiedzi Trumpa w kampanii wyborczej były "niejasne i powierzchowne", dlatego trudno było przygotować się do jego prezydentury. "Potrzebny jest program tej prezydentury. Jestem pewny, że taki program powstanie" - stwierdził.
Zdaniem Schulza, Trump będzie "wyzwaniem dla Europy". "Jego wypowiedzi z kampanii wyborczej są zaprzeczeniem tego, co my uważamy za wartości, za rzeczy słuszne" - ocenił. "Amerykański system polityczny jest jednak tak stabilny, że prezydent Trump też będzie musiał wypełniać obowiązki wynikające z faktu, iż USA są największą potęgą gospodarczą i militarną na świecie" - zaznaczył szef PE. "Normalną współpracę UE z Trumpem uważam za możliwą" - podkreślił.
"Gratulacje. Co za wspaniała wiadomość. Demokracja wciąż żyje" - tak na zwycięstwo Donalda Trumpa w wyborach prezydenckich zareagował we wpisie na Facebooku premier Węgier Viktor Orban.
Przypomnijmy, że Orban jest jednym z nielicznych europejskich przywódców, którzy w czasie kampanii prezydenckiej w USA jawnie kibicowali Trumpowi. W lipcu pozytywnie wypowiadał się o poglądach kandydata republikanów w sferze bezpieczeństwa. Oświadczył, że chyba nie potrafiłby lepiej wyrazić, co jest potrzebne do zwalczania terroryzmu, niż uczynił to Trump.
Prezydent Rosji Władimir Putin pogratulował Donaldowi Trumpowi wygranej w wyborach prezydenckich. W telegramie przesłanym przyszłemu gospodarzowi Białego Domu podkreślił, że liczy na współpracę w sprawach międzynarodowych.
Według agencji RIA-Nowosti, Putin wyraził nadzieję, że dialog między Moskwą a Waszyngtonem będzie służył interesom obu krajów.
Historyczny moment: Donald Trump jako prezydent-elekt i jego bliscy wychodzą do zwolenników zebranych w siedzibie sztabu wyborczego Trumpa w Nowym Jorku:
"Podwoimy nasz wzrost gospodarczy i będziemy mieli silniejszą gospodarkę" - obiecał Donald Trump w przemówieniu tuż po zwycięstwie w wyborach prezydenckich. Podkreślił, że chce wykorzystać swoje doświadczenie w biznesie, by pomóc Stanom Zjednoczonym.
Będę dążył do współpracy, a nie konfliktów - zapewnił Donald Trump w przemówieniu wygłoszonym w siedzibie swego sztabu wyborczego w Nowym Jorku. Zapowiedział, że USA będą miały dobre stosunki ze wszystkim krajami, którym będzie na tym zależało.
Sekretarz stanu USA Hillary Clinton bardzo długo i ciężko pracowała i mamy wobec niej ogromny dług wdzięczności - podkreślił Donald Trump w przemówieniu wygłoszonym tuż po wyborze na 45. prezydenta USA.
Jak dodał, kandydatka demokratów zadzwoniła do niego i pogratulowała mu zwycięstwa, on zaś pogratulował jej ciężkiej walki w wyścigu wyborczym.
Będę prezydentem wszystkich Amerykanów - zapewnił Donald Trump w przemówieniu wygłoszonym tuż po zwycięstwie w wyborach prezydenckich.
"Nadszedł czas, by zaleczyć rany podziałów. Nadszedł czas, byśmy połączyli się jako zjednoczony naród" - mówił.
Amerykanie zdecydowali: Donald Trump został 45. prezydentem USA.
Zobaczcie, jak rozłożyły się głosy w poszczególnych stanach:
*kolor czerwony: zwycięstwo Donalda Trumpa
*kolor niebieski: zwycięstwo Hillary Clinton
*kolor biały: wciąż brak wyników
Zobacz, co działo się w czasie wyborczej nocy! Tu znajdziesz zapis wcześniejszej części naszej relacji na żywo!