Akademia Szwedzka zaskoczyła werdyktem. Po ogłoszeniu, że tegoroczną noblistką została pisarka i poetka z Korei Południowej Han Kang, wśród zebranych w Sali Starej Giełdy zapanowała cisza. Kilku szwedzkich krytyków już ostro oceniło wybór laureatki.
Choć wcześniej spekulowano, że tegoroczny Nobel może trafić do kobiety i nie będzie to twórczyni z kultury Zachodu, to 53-letnia Han Kang nie była wymieniana wśród faworytów. Wysoko na listach bukmacherskich byli m.in. chińska pisarka Can Xue, australijski pisarz Gerald Murnane, Rosjanka Ludmiła Ulicka oraz kanadyjska poetka Anne Carson.
Han Kang to pierwszy pisarz z Korei Południowej, który otrzymuje Literacką Nagrodę Nobla - poinformował przewodniczący komitetu noblowskiego Akademii Szwedzkiej Anders Olsson.
Według niego pisarka Han Kang "ma wyjątkową umiejętność zwracania uwagi na związek ciała z duszą, życiem i śmiercią".
Kilku szwedzkich krytyków ostro oceniło decyzję Akademii Szwedzkiej o przyznaniu literackiej Nagrody Nobla Han Kang. Zwracają oni uwagę, że pisarka jest relatywnie młodą pisarką, a także nie tworzy literatury na miarę największych.
Nie wierzyłam, że południowokoreańska pisarka urodzona w 1970 roku może otrzymać Nagrodę Nobla już teraz - przyznała w Szwedzkim Radiu krytyczka literacka Lima Kalmteg.
Z kolei felietonista gazety "Dagens Nyheter" Bjoern Wiman przyznał, że choć nie ma dużo do zarzucenia twórczości Kang, to tęskni za nagrodzeniem "wielkiej literatury", na miarę największych w historii laureatów. Tegoroczny literacki Nobel można porównać pod względem jakości do werdyktu z 2017 roku, gdy nagrodę przyznano Japończykowi Kazuo Ishiguro - uważa. W obu przypadkach nie bardzo wiadomo, co oprócz pochodzenia wyróżnia twórczość tych autorów - stwierdził Wiman.
Według krytyka istnieje ryzyko, że Akademia Szwedzka będzie wyróżniać na zasadzie algorytmu, biorąc pod uwagę kwestie geograficzne oraz płci.
Han Kang urodziła się w listopadzie 1970 w Gwangju. Jest absolwentką filologii koreańskiej na Yonsei University.
Tegoroczna laureatka debiutowała w 1993 roku jako poetka.
Jest autorką takich zbiorów opowiadań jak "Fruits of My Woman", "Ognista salamandra" oraz powieści "Czarny jeleń", "Twa zimna dłoń", "Wegetarianka", "Lekcja greki", "Nadchodzi chłopiec", "Biała elegia" i "Europa".
Od kilku lat można zaobserwować, że nagroda Nobla z literatury przyznawana jest na zmianę kobietom i mężczyznom.
W zeszłym roku literackim Noblem nagrodzono autora dramatów Norwega Jona Fossego, w 2022 roku francuską pisarkę Annie Ernaux, a w 2021 - powieściopisarza z Tanzanii Abdulrazaka Gurnaha. W 2020 roku uhonorowano poetkę z USA Louise Glück.
Literacka Nagroda Nobla jest przyznawana przez Akademię Szwedzką od 1901 roku. Składa się ona z 18 członków, wśród których znajdują się szwedzcy pisarze, poeci, filolodzy i historycy. Nad wyborem laureata pracuje Komitet Noblowski, w tym roku składający się z sześciu osób.
Każdego roku nazwiska kandydatów do nagrody mogą być zgłaszane nie tylko przez członków Akademii Szwedzkiej, ale także członków innych podobnych instytucji, profesorów literatury i filologii, laureatów literackiej Nagrody Nobla oraz przewodniczących stowarzyszeń literackich. Nominacje są tajne i zostają ujawnione dopiero po upływie pięćdziesięciu lat od przyznania nagrody.
W liczącej 123 lata historii literackiego Nobla polscy autorzy byli wyróżniani - w zależności od przyjętego kryterium - 5 lub 6 razy. Wśród laureatów najważniejszej nagrody świata znaleźli się Henryk Sienkiewicz (1905), Władysław Reymont (1924), Czesław Miłosz (1980), Wisława Szymborska (1996) i Olga Tokarczuk (2018), a także Isaac Bashevis Singer (1978) - amerykański pisarz będący z pochodzenia polskim Żydem.