Cywilizacja daje nam zbyt wiele powodów do zdenerwowania. Większość z nas żyje w warunkach ciągłego stresu, który negatywnie wpływa na nasze zdrowie. A jednak są dowody na to, że stres w umiarkowanej dawce, nie tylko nie szkodzi, ale może nawet pomóc. Przekonują o tym wyniki niezależnych badań na szczurach i wiewiórkach, opublikowanych właśnie przez amerykańskich i kanadyjskich naukowców.
Badania prowadzone przez naukowców z Michigan State University i University of Guelph pokazały, że hormon stresu wytwarzany przez organizm samic wiewiórek w czasie ciąży pomaga ich potomstwu w szybszym wzroście i w ten sposób zwiększa szanse przetrwania nawet w warunkach ograniczonego dostępu do pożywienia. Jak pisze w najnowszym numerze czasopismo "Science", samice są w stanie w ten sposób przyspieszyć przyszły rozwój swoich młodych jeszcze w okresie płodowym.
"Selekcja naturalna preferuje potomstwo, które jest w stanie rosnąć szybciej i samice reagują właśnie w taki sposób, który zwiększa szanse przetrwania ich młodych" - mówi Ben Dantzer, jeden z autorów badań. Co zaskakujące, mechanizm, ten działa nawet, gdy samica sama nie ma dostępu do zwiększonych ilości pożywienia. Stres matki w odpowiedzi na zatłoczenie lasu, kłopoty w zdobywaniu pokarmu, pomaga jej potomstwu. Daje mu większe szanse.
Prowadzone przez 22 lata w kanadyjskiej prowincji Yukon badania w ramach Kluane Red Squirrel Project ujawniły jeszcze jeden, już mniej korzystny aspekt sprawy, stres na krótką metę poprawia wiewiórkom szanse przetrwania, ale te które przychodzą na świat w czasach niedostatku przeciętnie żyją potem krócej. Coś za coś.
Badacze z University of California w Berkeley publikują z kolei w internetowym czasopiśmie "eLife" wyniki badań, które pokazują, że krótkotrwały stres może poprawić sprawność mózgu.
Eksperymenty prowadzone na szczurach pokazały, że pod wpływem stresu w ich mózgu szybciej tworzą się nowe komórki nerwowe. Taki proces zauważono głównie w obszarze hipokampa, rejonu mózgu odpowiedzialnego za procesy uczenia się i zapamiętywania. Badacze zaobserwowali, że nowe połączenia nerwowe pojawiają się w mózgu szczurów w ciągu dwóch tygodni po stresującym przeżyciu. Wzmagają one czujność zwierzęcia i pomagają mu w lepszej adaptacji do nowych warunków.