Centrum Badań Ilościowych nad Polityką Uniwersytetu Jagiellońskiego ogłosiło wyniki siódmego już konkursu o Puchar Pytii, organizowanego dla sondażowni, które najlepiej przewidziały wyniki wyborów do parlamentu w bieżącym roku. Tym razem nie przyznano Złotego Pucharu, główne wyróżnienie w postaci Srebrnego Pucharu Pytii trafiło do firmy Opinia 24 za sondaż dla "Gazety Wyborczej", który był najbliższy oficjalnym wynikom wyborów ustalonym w oparciu o dane Państwowej Komisji Wyborczej według dwóch z czterech stosowanych matryk. Kapituła konkursu postanowiła także przyznać trzy wyróżnienia w kategorii sondaże firmom IBSP, IB Pollster oraz IBRIS. Wyróżnienie w kategorii prognozy przyznano Danielowi Persowi, którego prognoza była najlepsza w trzech z rozpatrywanych matryk, a w czwartej zajęłą drugie miejsce. Wyniki konkursu ogłoszono dziś w siedzibie Oddziału Krakowskiego Polskiej Akademii Nauk.

REKLAMA

W konkursie Kapituła uwzględniła jedynie publikowane sondaże przeprowadzone w ciągu dwóch tygodni przed wyborami parlamentarnymi w Polsce, które miały miejsce 15 października 2023 roku. Wzięto pod uwagę trzynaście ośrodków (CBOS, Estymator, IBRIS, IBSP, IPC, IPSOS, Kantar, Opinia 24, PGBO, Pollster, Research Partner, Social Changes i United Surveys). Dla każdego ośrodka, który przeprowadził w rzeczonym okresie więcej niż jedno badanie opinii, uwzględniono jedynie ostatni sondaż. Dla każdego rozpatrywanego sondażu Kapituła uwzględniła wyłącznie wyniki w formie publikowanej, przy czym w przypadku, gdy różne źródła podawały wyniki tego samego sondażu z różną precyzją, uwzględniono najbardziej dokładne. Przed porównaniem wyniki zostały znormalizowane przez odliczenie wyborców deklarujących się jako niezdecydowani.

Kapituła uwzględniała wyniki sześciu ogólnopolskich komitetów wyborczych, zaś wszystkie pozostałe zaliczono do rubryki „Inne”. Ze względu na istnienie progu wyborczego wyniki najmniejszych ugrupowań nie miały istotnego znaczenia politycznego, więc kategoria „Inne” została pominięta przy obliczaniu kąta statystycznego, jako że ta metryka jest szczególnie wrażliwa na błędy przy małych ugrupowaniach. Sondaże zostały porównane przy użyciu czterech metryk. Jako podstawowe wielkości opisujące dokładność sondażu przyjęto odległość euklidesową ℓ2 (definiowaną jako pierwiastek z sumy kwadratów błędów), odległość miejską ℓ1 (definiowaną jako suma modułów błędów), odległość Czebyszowa ℓ∞ (definiowaną jako maksimum z modułów błędów) oraz kąt statystyczny DSTAT.

Za najlepszy sondaż przed wyborami parlamentarnymi w 2023 r. Kapituła uznała sondaż firmy Opinia 24 dla Gazety Wyborczej, przeprowadzony w dniach 12-13.10.2019 r., który był najbliższy oficjalnym wynikom wyborów ustalonym w oparciu o dane Państwowej Komisji Wyborczej w metryce euklidesowej ℓ2 oraz w metryce Czebyszowa ℓ∞. Z kolei zarówno w metryce ℓ1, jak i według kąta statystycznego DSTAT, sondaż Opinia 24 zajął drugie miejsce. Był to więc jedyny sondaż, który według wszystkich metryk był wśród dwóch najlepszych. Ponadto trafnie przewidział zarówno partie, które przekroczą próg wyborczy, jaki pozwalał przewidzieć uzyskanie większości przez koalicję KO – Trzecia Droga – Lewica. Ponieważ jednak nie wygrywał on we wszystkich metrykach, a także nie przewidział dobrze kolejności wszystkich komitetów wyborczych, Kapituła postanowiła przyznać firmie Opinia 24 Srebrny Puchar Pytii.

Kapituła postanowiła także przyznać trzy wyróżnienia w kategorii sondaże firmom IBSP, IB Pollster oraz IBRIS. Sondaż IBSP był najlepszym badaniem według metryki DSTAT, a także jedynym – oprócz zwycięzcy – który znalazł się wśród trzech najlepszych sondaży w każdej rozpatrywanej metryce. Sondaż IB Pollster był najlepszym badaniem według metryki ℓ1, jednakże w żadnej z pozostałych metryk nie znalazł się w najlepszej trójce. Wreszcie sondaż IBRIS był pierwszy ex aequo w metryce ℓ2, drugi w metryce ℓ∞, trzeci w metryce DSTAT i czwarty w metryce ℓ1.

Dodatkowo Kapituła porównała także w ramach odrębnej kategorii publikowane przed wyborami prognozy. Wzięto pod uwagę osiem prognoz autorstwa firm OGB, Opinia 24 i Polityka Insight, a także Patryka Ciury, Marcina Palade, Arkadiusza Parczewskiego, Daniela Persa i Mateusza Pluty. Podobnie jak w wypadku sondaży, w razie opublikowania przed wyborami większej liczby prognoz uwzględniono jedynie ostatnią. Przy porównywaniu prognoz Kapituła stosowała zasady analogiczne z tymi obowiązującymi w kategorii sondaże. Po porównaniu wymienionych prognoz, Kapituła postanowiła przyznać wyróżnieniew kategorii prognozy p. Danielowi Persowi, którego prognoza była najlepsza we wszystkich trzech rozpatrywanych metrykach, a w czwartej, ℓ∞ zajęła drugie miejsce.