Polscy fizycy świętują stulecie. Hybrydowo

Bez nich nie byłoby smartfonów, komputerów czy globalnego internetu. To ich osiągnięcia wspomagają diagnozowanie nowotworów czy rozwój fotowoltaiki. Polscy fizycy od ponad 100 lat uczestniczą niemal w każdym znaczącym międzynarodowym przedsięwzięciu badawczym i odnoszą sukcesy wraz z kolegami z całego świata – mówią prof. Andrzej Wysmołek z Uniwersytetu Warszawskiego i dr inż. Krzysztof Petelczyc z Politechniki Warszawskiej, organizatorzy tegorocznych setnych obchodów powstania Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Wynalezienie wydajniejszej baterii, bardziej ekologicznego napędu, lżejszych i tańszych w produkcji i eksploatacji materiałów to Święty Graal każdej dziedziny światowej gospodarki. Polscy fizycy nieraz udowodnili, że to ich wkład badawczy daje podwaliny pod postęp naukowy całego świata.

Obchodzone w tym roku stulecie Polskiego Towarzystwa Fizycznego to okazja, by przypomnieć i podkreślić, jak ważne są polskie odkrycia i dokonania w dziedzinie światowej fizyki. Naukowcy opowiedzą o tym podczas październikowego Nadzwyczajnego Zjazdu Fizyków Polskich, który odbędzie się w dniach 16-18 października w formule hybrydowej. To święto fizyków i święto pasjonatów fizyki. Przez trzy dni będzie można wysłuchać ponad 20 wystąpień i przejrzeć wyniki ponad stu badań, które będą zaprezentowane w formie e-plakatów. Wszystko odbywać się będzie zarówno w miejscach niezwykle ważnych dla historii Polskiego Towarzystwa Fizycznego, jak i online - podkreśla prof. Andrzej Wysmołek z Wydziału Fizyki UW. Nadzwyczajny Zjazd Polskiego Towarzystwa Fizycznego jest otwarty dla publiczności. Więcej>>>

Program zjazdu przedstawi osiągnięcia fizyki w Polsce w pigułce. Pierwszego dnia będzie najbardziej uroczyście. Przyznamy nagrody, wręczymy medale, odsłonimy tablicę upamiętniającą powstanie Polskiego Towarzystwa Fizycznego. Tego dnia odbędziemy symboliczną podróż historyczną, podczas której profesorowie: z Warszawy, Krakowa, Poznania, Torunia oraz Wrocławia opowiedzą nam o początkach PTF w Polsce. Drugi dzień zaplanowaliśmy w formule popularnonaukowej. Zapraszamy do wysłuchania 13 wystąpień dotyczących najbardziej aktualnych zagadnień dotyczących fizyki. Każde wystąpienie potrwa 30 minut i będzie mieć atrakcyjną formę - mówi prof. Jerzy Garbarczyk z Politechniki Warszawskiej. Trzeci dzień wydarzenia będzie o tym, jak uczyć fizyki w szkole. Zaprezentujemy przykładowe eksperymenty, które można wykorzystywać podczas lekcji z uczniami. Zaplanowaliśmy też tzw. bazar dydaktyczny w przestrzeni wirtualnej. Nauczyciele podzielą się tam scenariuszami swoich zajęć - uzupełnia dr inż. Krzysztof Petelczyc z Wydziału Fizyki Politechniki Warszawskiej.

Jest co świętować, bo świat nauki docenia polskich fizyków - dodaje dr Petelczyc. Najlepszym dowodem jest ranking szanghajski dla poszczególnych dziedzin nauki. Zgodnie z nim od kilku lat Uniwersytet Warszawski jest jednym z 75 najlepszych ośrodków kształcących z fizyki. Wysokie pozycje w rankingach zajmują także Uniwersytet Jagielloński, Politechnika Warszawska, Akademia Górniczo-Hutnicza w Krakowie, Uniwersytet Wrocławski i Politechnika Wrocławska - mówi dr Petelczyc. Naukowcy przypominają, że nie byłoby powszechności sieci globalnej, gdyby nie procesory, komputery i smartfony oparte na monokryształach krzemu wytwarzanych dzięki metodzie odkrytej przez Jana Czochralskiego z Politechniki Warszawskiej.

Jednym z najgłośniejszych w ostatnich latach osiągnięć światowej fizyki było wykrycie fal grawitacyjnych przez detektory LIGO i VIRGO. Zjawisko, którego odkrycie nagrodzono w 2017 roku Nagrodą Nobla, zostało przewidziane kilka lat wcześniej przez prof. Andrzeja Trautmana z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego. W odkryciu fal grawitacyjnych brali także udział naukowcy z zespołu Polgraw wchodzącego w skład kooperacji VIRGO. W sobotę 17 października w godz. 9.15-9.45 będzie o tym mówił prof. Tomasz Bulik z UW.

Polacy uczestniczą w najważniejszych eksperymentach z zakresu fizyki jądrowej i cząstek elementarnych w laboratorium CERN (Europejska Organizacja Badań Jądrowych) czy Brookhaven National Laboratory w USA. Brali między innymi czynny udział w odkryciu cząstki Higgsa. W sobotę 17 października w godz. 10.45-11.15 będzie o niej mówił prof. Stefan Pokorski z UW.

Podobnie jest w przypadku eksperymentów dotyczących neutrin, tj. cząstek elementarnych o zerowym ładunku elektrycznym. Polscy fizycy uczestniczyli w przedsięwzięciu naukowym, za które japoński fizyk Takaaki Kajita otrzymał w 2015 roku Nagrodę Nobla. Wykład "Oscylacje neutrin" przedstawi 17 października, godz. 10.15-10.45 prof. Jan Sobczyk w Uniwersytetu Wrocławskiego.

W sobotę będzie można wysłuchać też następujących wykładów:

• 09:45-10:15 Spektroskopia, optyczne zegary atomowe i ciemna materia - prof. Roman Ciuryło (UMK w Toruniu),
  
  
• 11:15-11:45 Egzotyczne nuklidy o promieniotwórczość dwuprotonowa - prof. Marek Pfützner (Uniwersytet Warszawski),
  
  12:00-12:30 Nanotechnologie, fotonika i alternatywne źródła energii - prof. Maria Kamińska (Uniwersytet Warszawski),
  
  12:30-13:00 Od półprzewodników pół magnetycznych do spintroniki i materii topologicznej - prof. Tomasz Dietl (Instytut Fizyki PAN, Uniwersytet Tohoku, Sendai, Japonia),

• 13:00-13:30 Informacja kwantowa - prof. Ryszard Horodecki (Uniwersytet Gdański),
  
  
• 13:30-14:00 Fizyka dla polityków - prof. Janusz Hołyst (Politechnika Warszawska),
  
  
• 16:00-16:30 Terapeutyki nowej generacji: czy chemicznie modyfikowane mRNA są największą nadzieją terapii genowej? - dr hab. Joanna Kowalska (Uniwersytet Warszawski)
  
  
• 16:30-17:00 Radioterapia protonowa - od fizyki do medycyny - prof. Paweł Olko (Instytut Fizyki Jądrowej PAN),
  
  
• 17:00-17:30 Pozytonium w fizyce, biologii i medycynie - prof. Paweł Moskal (Uniwersytet Jagielloński).
  
  
• 17:30-18:00 Solaris - promieniowanie X dla fizyki, chemii, biologii i medycyny? - prof. Marek Stankiewicz (Uniwersytet Jagielloński).

Na podstawie materiałów prasowych PTF.