William Cambell, Satoshi Omura i Youyou Tu zostali laureatami Nagrody Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. Wyróżnienie przyznano za walkę z chorobami pasożytniczymi.
Odkrycia nagrodzonych mają kluczowe znaczenie dla walki z chorobami, które dotykają nawet setki milionów ludzi, głównie w krajach biednych, gdzie opieka zdrowotna pozostawia wiele do życzenia.
Cambella i Omurę wyróżniono za badania i opracowanie leków, które pozwoliły skuteczniej walczyć z chorobami wywoływanymi przez nicienie, choćby ślepotą rzeczną, czy słoniowacizną. Głównie chodzi o Avermectin.
Z kolei Youyou Tu otrzymała wyróżnienie za przełomowe prace dotyczące walki z wywoływaną przez pierwotniaki malarią, opracowanie leku - Artemisininy, która znacznie zmniejszyła śmiertelność. Nagroda dla Chinki ma dodatkowe znaczenie, gdyż wiadomo, że kształciła się ona w tradycyjnej medycynie chińskiej. Komitet Noblowski podkreśla jednak, że to nie jest wyróżnienie dla tradycyjnej medycyny, ale za pracę inspirowaną medycyną tradycyjną.
W ubiegłym roku nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny otrzymali: John O´Keefe oraz małżeństwo May-Britt i Edvard I. Moser za odkrycie w mózgu "wewnętrznego GPS-u", czyli neuronów, które umożliwiają orientację w przestrzeni. Ich odkrycia mogą pomóc lepiej zrozumieć mechanizm utraty pamięci przestrzennej, którą obserwuje się w chorobie Alzheimera. Badania nad "mózgowym GPS-em" otworzyły też nowe drogi, które powinny doprowadzić do zrozumienia innych procesów poznawczych - chociażby pamięci, myślenia i planowania.
Noble ufundował inżynier i wynalazca Alfred Bernhard Nobel - są przyznawane od 114 lat. Od 1901 roku laureaci są wybierani co roku w dziedzinie: literatury, fizyki, chemii oraz medycyny lub fizjologii. Równie długo przyznawana jest też Nagroda Pokojowa. Alfred Nobel nie ustanowił nagrody dla ekonomistów, którą przyznaje się dopiero od 1968 roku. Jej fundatorem jest Bank Szwecji.
Zgodnie z tradycją Noble są wręczane laureatom w kolejne rocznice śmierci fundatora - 10 grudnia, a ogłaszane około dwa miesiące wcześniej.
W sumie do 2014 r. noblowskim laurem wyróżniono 864 osób i 25 organizacji. Z tego 75 to laureaci w dziedzinie nauk ekonomicznych. W ręce kobiet Nobel trafiał 47 razy, w tym dwa razy do Marii Skłodowskiej-Curie, co oznacza, że od 1901 r. nagrodzono w sumie 46 pań.
(mal)