Nowa stała ekspozycja w byłym niemieckim obozie Auschwitz I poświęcona zagładzie Żydów zostanie otwarta w przyszłym roku. Rozpoczęły się już intensywne prace w bloku 27 byłego obozu, w którym znajduje się żydowska ekspozycja. Dotychczasowa wystawa została zdemontowana.
Prace są zaawansowane. Aktualnie wymieniane są okna i konserwowane wnętrza budynku. Później rozpocznie się montaż wystawy. Przed 27 stycznia przyszłego roku, gdy przypadnie 67. rocznica wyzwolenia obozu, prace nie zostaną zakończone. Otwarcie nastąpi jednak w 2012 roku - rzecznik Państwowego Muzeum Auschwitz-Birkenau, Jarosław Mensfelt. Prace finansuje Izrael.
Wystawa "Męczeństwo i walka Żydów w Europie w latach 1933-1945", która umieszczona była w bloku 27, została przygotowana w 1967 roku. Ze względu na narastającą wówczas antysemicką politykę komunistów w PRL, jej otwarcie dla publiczności było możliwe dopiero w roku 1978. Stało się to w 35. rocznicę wybuchu powstania w Getcie Warszawskim.
W 2006 roku Międzynarodowa Rada Oświęcimska zgodziła się, by jerozolimski Instytut Pamięci Męczenników i Bohaterów Holokaustu Yad Vashem zajął się odnowieniem tej ekspozycji. Specjalną uchwałę w tej sprawie podjął także izraelski parlament. W styczniu ubiegłego roku szefowie Muzeum Auschwitz - Piotr M.A. Cywiński, a także Yad Vashem - Avner Shalev, podpisali list intencyjny w sprawie realizacji nowej wystawy.
Yad Vashem ma najdłuższą i najbogatszą historię zarówno całościowej dokumentacji, jak i ukazywania światu znaczenia zagłady europejskich Żydów. Dlatego też jest to właściwy partner dla wykonania tej ekspozycji. W tym samym czasie w Polsce pracujemy nad nową wystawą główną muzeum i dobrze stało się, że prace te będą trwać równolegle. Obie wystawy muszą się bowiem bardzo harmonijnie uzupełniać - mówił wówczas dyrektor Cywiński.
Muzeum Auschwitz i Yad Vashem współpracują od wielu lat. Głównym elementem współpracy są seminaria dla przewodników, edukatorów i nauczycieli. Dotyczą nie tylko historii zagłady, czy obozów koncentracyjnych, ale także współczesnej kultury obu krajów oraz wzajemnych relacji. Pierwsze seminarium odbyło się w Jerozolimie 1993 roku. Od tamtej pory odbywają się one co roku i obejmują również pracowników innych muzeów martyrologii w Polsce, a także od niedawna księży katolickich. W Polsce natomiast odbywają się seminaria dla uczestników z Izraela. Do tej pory wzięło w nich udział ponad 500 osób z obu krajów. Współpraca między obiema instytucjami ma również charakter wymiany naukowej oraz archiwalnej.
Stałe wystawy narodowe na terenie Muzeum Auschwitz-Birkenau powstawały z inicjatywy byłych więźniów obozu. Pierwszą ekspozycję otwarto w 1960 r. Obecnie czynne są wystawy: austriacka, belgijska, francuska, holenderska, jugosłowiańska, polska, częściowo rosyjska, węgierska, romska, poświęcona Żydom słowackim i więźniom z Czech.