"Czarna piosenka" to tomik, który miał być debiutem Wisławy Szymborskiej, ale nigdy nie został wydany. Aż do dziś. Duża część wierszy dotyczy, nieobecnych później w twórczości noblistki, tematów wojennych. W sumie na tomik składa się 39 utworów.
Część z tych wierszy powstawała jeszcze w czasie wojny - mówi w RMF FM profesor Teresa Walas, bliska przyjaciółka Wisławy Szymborskiej. To pierwsze wielkie doświadczenie, które przeżywa ta młoda wtedy dziewczyna (...) Wisława miała 16 lat, gdy wybuchała wojna. Najpiękniejszy czas dziewczęcego dojrzewania przypadł u niej na czas wojny - dodaje pani profesor.
Tomik prawdopodobnie wstrzymała cenzura, bo w takim kształcie nie mógł się wówczas ukazać. Niektóre z wierszy publikowane były w czasopismach literackich, kilka z nich poetka włączyła później do wydań książkowych. W 1970 roku Adam Włodek podarował jej na urodziny niezwykły prezent - zebrał wszystkie jej wiersze z lat 1944-1948, przepisał na maszynie, opatrzył komentarzami i wręczył. Prezent ten przechowywany był przez całe lata i dopiero w roku 2014, opatrzony wstępem Joanny Szczęsnej, trafia do rąk czytelników.
Wydaniu tomiku towarzyszy płyta CD. Wiersze Szymborskiej nagrała Magdalena Cielecka. Te wiersze są bardzo mocne, bardzo oddziałujące - mówi w RMF FM aktorka. Wiersz o zagładzie Żydów jest niezwykle sugestywny. Przejmujący jest wiersz "Szukam słowa" o potrzebie nazwania oprawców i rzeczy, które zdarzyły się w czasie wojny. I o niemożności znalezienia odpowiedniego słowa. (...) Dobrze się czyta te wiersze, które są zabawą z językiem, są dość rytmiczne, same układają się w treść - dodaje Magdalena Cielecka". W tomik znalazł się też żartobliwy erotyk. To jest erotyk nie wprost, nie opowiada dosłownie o miłości fizycznej, tylko jest pięknie utopiony w pewną metaforę - podkreśla w RMF FM Magdalena Cielecka.
Ten tom "to poezja Szymborskiej w zalążku, w ziarenku, które potem wydało tak piękne owoce" - podkreśla Jerzy Illg z wydawnictwa Znak. Parę razy zdarzyło się nam rozmawiać z Wisławą Szymborską o jej wczesnych wierszach i o tym, dlaczego ich nie wznawia. Mówiła wtedy, że, jej zdaniem, poeta powinien patrzeć w przyszłość, a nie publikować coś, co napisał przed laty. Czuła, że ma jeszcze do powiedzenia wiele rzeczy nowych, nie chciała tracić sił na wiersze sprzed lat - mówił z kolei Michał Rusinek, prezes Fundacji Wisławy Szymborskiej.
"Czarna piosenka" ukaże się 8 października. Wydanie to rozpocznie całą serię - przez dziesięć kolejnych lat twórczość noblistki będzie ukazywać się nakładem wydawnictwa Znak.