Europejska Agencja Kosmiczna (ESA) opublikowała wykonane przez teleskop Hubble'a, niezwykłe zdjęcie mgławicy IC 63, widocznej 550 lat świetlnych od nas w gwiazdozbiorze Kasjopei. Charakterystyczny kształt mgławicy, zwanej nie bez racji Duchem Kasjopei, to skutek działania silnego promieniowanie zmiennej gwiazdy Gamma Cassiopeiae. Gwiazda ta jest centralnym punktem litery W, którą na naszym niebie ten gwiazdozbiór przypomina.

REKLAMA

Gamma Cassiopeiae to świecący niebiesko-białym światłem zmienny podolbrzym, otoczony dyskiem gazu. Gwiazda jest 19 razy większa i 65 tysięcy razy jaśniejsza, niż nasze Słońce, wiruje aż 200 razy szybciej od niego. Tak szybka rotacja sprawia, że kształt gwiazdy jest nieco spłaszczony, a część materii bywa wyrzucana do towarzyszącego jej gazowego dysku. Utrata masy jest przyczyną zmian jej jasności.

Promieniowanie Gamma Cassiopeiae jest tak silne, że poważnie zaburza kształt mgławicy IC 63, znajdującej się kilka lat świetlnych od niej. Jego skutki widać też po kolorach docierającego do nas promieniowania. Elektrony atomów wodoru obecnego w mgławicy IC 63 ulegają wzbudzeniu pod wpływem silnego promieniowania ultrafioletowego i potem emitują tak zwane promieniowanie H-alfa widoczne na zdjęciu jako czerwone. To ono sprawia, że IC 63 jest mgławicą emisyjną. Obłoki pyłu odbijają też niebieskie światło od gwiazdy Gamma Cassiopeiae, co sprawia, że Duch Kasjopei jest też mgławicą refleksyjną.

Jak pisze ESA, wspólnie z NASA nadzorująca misję teleskopu Hubble'a, opublikowane zdjęcie jest prawdopodobnie najbardziej szczegółowym ze wszystkich, które kosmiczny teleskop mgławicy IC 63 wykonał. Jest też znakomitym potwierdzeniem jego niezwykłych możliwości.

(ph)