Pierwsza pomoc. Niezbędnik

Jesteś świadkiem wypadku? Widzisz, że czyjeś życie może być zagrożone? Zgodnie z przepisami masz obowiązek natychmiastowego powiadomienia o tym służb ratunkowych, dzwoniąc pod numery 999 lub 112. Ponadto jeśli nie udzielimy pierwszej pomocy – o ile nie narażamy siebie lub innej osoby - grozi nam do trzech lat więzienia.

Często to sekundy decydują o ludzkim życiu. Dlatego nie należy zwlekać z udzielaniem pierwszej pomocy.

- zadbaj o własne bezpieczeństwo, bezpieczeństwo poszkodowanego oraz świadków zdarzenia;
- jeśli miejsce zdarzenia stanowi zagrożenie dla Ciebie lub nie możesz się odpowiednio zabezpieczyć, nie podchodź do poszkodowanego, lecz wezwij pomoc;
- głośno wołaj o pomoc, aby zapewnić sobie wsparcie innych świadków zdarzenia;
- jeśli na podstawie obserwacji poszkodowanego stwierdzisz, że istnieje zagrożenie dla jego zdrowia lub życia, wezwij wykwalifikowane służby

ratunkowe, dzwoniąc pod numer alarmowy: 112, 999 (pogotowie ratunkowe), 998 (straż pożarna) lub 997 (policja).

- jeżeli dysponujesz rękawiczkami z apteczki – załóż je, jeśli nie – asekuruj się np. dostępną folią, szczególnie w obecności krwi;
- delikatnie potrząśnij poszkodowanego za ramiona;
- głośno zapytaj: „Czy wszystko w porządku?".

- zostaw go w pozycji, w której go zastałeś, o ile nie zagraża mu żadne niebezpieczeństwo;
- dowiedz się jak najwięcej o stanie jego zdrowia (co się stało, co mu dolega, na co choruje);
- w razie konieczności wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112;
- regularnie oceniaj stan poszkodowanego do chwili przybycia zespołu ratownictwa medycznego

- głośno zawołaj o pomoc, bez oddalania się od poszkodowanego;
- usuń z dróg oddechowych widoczne ciała obce i zanieczyszczenia;
- udrożnij drogi oddechowe: odegnij głowę i wysuń żuchwę do przodu;
- przez 10 sekund sprawdzaj oddech – przyłóż policzek do ust poszkodowanego w taki sposób, abyś mógł jednocześnie usłyszeć, wyczuć oddech i obserwować, czy unosi się klatka piersiowa poszkodowanego. W przypadku jakichkolwiek wątpliwości dotyczących prawidłowego oddechu działaj tak, jakby był nieprawidłowy.

Jeśli poszkodowany oddycha prawidłowo:
- ułóż go w pozycji bezpiecznej (bocznej);
- wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112;
- regularnie oceniaj jego stan.

Jeśli poszkodowany oddycha nieprawidłowo (oddech rzadki i/lub nieregularny) lub oddech jest nieobecny:
- wezwij zespół ratownictwa medycznego, dzwoniąc pod numer alarmowy 999 lub 112, lub poproś kogoś o wezwanie pomocy oraz przyniesienie AED(automatycznego defibrylatora), jeśli jest dostępny. Pozostaw poszkodowanego tylko wtedy, gdy nie masz innej możliwości wezwania pomocy;
- wykonaj 30 uciśnięć klatki piersiowej, tj. ułóż nadgarstek jednej ręki na środku klatki piersiowej poszkodowanego (dolna połowa mostka poszkodowanego), nadgarstek drugiej dłoni ułóż na grzbiecie pierwszej, spleć palce obu dłoni i upewnij się, że nacisk nie będzie kierowany na żebra poszkodowanego, utrzymuj ramiona wyprostowane, uciskaj klatkę piersiową na głębokość ok 5 cm, ale nie więcej niż 6 cm.

Jeśli nie możesz lub nie chcesz wykonywać oddechów ratowniczych, możesz wykonywać tylko masaż zewnętrzny serca, uciskając klatkę piersiową z częstością co najmniej 100 i maksymalnie 120 uciśnięć na minutę. Zwiększy to powodzenie akcji ratunkowej wykonywanej przez wykwalifikowane służby, a tym samym szanse poszkodowanego na przeżycie.

- nie uciskaj górnej części brzucha ani dolnego końca mostka;
- kontynuuj uciskanie klatki piersiowej z częstotliwością co najmniej 100/min. (nie przekraczając 120/min.);
- jeśli decydujesz się na połączenie uciskania klatki piersiowej z oddechami, to po 30 uciśnięciach klatki piersiowej ponownie udrożnij drogi oddechowe poprzez odgięcie głowy do tyłu i wysunięcie żuchwy do przodu;
- wykonaj 2 oddechy ratownicze, tj. zaciśnij nos poszkodowanego kciukiem i placem wskazującym, wdmuchuj powietrze do jego ust tak, aby powodować widoczne unoszenie się klatki piersiowej; dwa wdechy trwające nie dłużej niż 1s powinny następować bezpośrednio po sobie i trwać łącznie nie dłużej niż 5 sekund; jeśli chcesz uniknąć bezpośredniego kontaktu ze skórą poszkodowanego, użyj masek jednorazowych;
- kontynuuj uciskanie klatki piersiowej i oddechy ratownicze w stosunku 30:2;
- przerwij resuscytację krążeniowo-oddechową tylko wtedy, gdy poszkodowany zacznie reagować (poruszy się, otworzy oczy, zacznie prawidłowo oddychać) albo gdy przybędzie zespół ratownictwa medycznego lub inne służby ratunkowe lub gdy opadniesz z sił.

Pozycję boczną stosuje się u poszkodowanych nieprzytomnych, ale oddychających prawidłowo. Pozycja bezpieczna powinna być stabilna, jak najbliższa ułożeniu na boku z odgięciem głowy i brakiem ucisku na klatkę piersiową, aby nie utrudniać oddychania. Nie wolno układać w tej pozycji ofiar wypadków lub innych osób, u których podejrzewany jest uraz kręgosłupa. Aby ułożyć poszkodowanego w pozycji bezpiecznej, wykonaj następujące czynności:

- jeśli poszkodowany nosi okulary – zdejmij je;
- uklęknij przy poszkodowanym i upewnij się, że leży na plecach i obie nogi ma wyprostowane;
- rękę bliższą Tobie ułóż pod katem prostym w stosunku do ciała i zegnij w łokciu tak, aby dłoń ręki była skierowana do góry;
- dalszą rękę przełóż w poprzek klatki piersiowej i przytrzymaj stroną grzbietową przy bliższym tobie policzku poszkodowanego;
- drugą ręką chwyć za dalszą nogę poszkodowanego (tuż powyżej kolana) i podciągnij ją ku górze, nie odrywając stopy od podłoża;
- złap dalszą rękę poszkodowanego w taki sposób, aby palce dłoni poszkodowanego przeplatały się z Twoimi;
- przytrzymując dłoń dociśniętą do policzka, pociągnij za dalszą nogę tak, aby poszkodowany obrócił się na bok w Twoim kierunku;
- odchyl głowę poszkodowanego do tyłu, aby poprawić drożność dróg oddechowych i ułatwić oddychanie poszkodowanemu;
- oceń oddech oraz monitoruj stan poszkodowanego.

- usuń z dróg oddechowych widoczne ciała obce i zanieczyszczenia;
- udrożnij drogi oddechowe poprzez odgięcie głowy do tyłu i wysunięcie żuchwy do przodu;
- przez 10 sekund sprawdzaj oddech – przyłóż policzek do ust poszkodowanego w taki sposób, aby móc jednocześnie wyczuć oddech i obserwować, czy unosi się klatka piersiowa poszkodowanego;
- wykonaj najpierw 5 oddechów ratowniczych;
- rozpocznij resuscytację krążeniowo-oddechową w sekwencji: 15 uciśnięć klatki piersiowej (ułóż nadgarstek jednej ręki w dolnej połowie mostka, unieś palce, aby upewnić się, że nie uciskasz żeber) i 2 oddechy ratownicze;
- jeśli nie masz przeszkolenia w udzielaniu pierwszej pomocy dzieciom, używaj sekwencji postępowania, jak u osób dorosłych, ponieważ jeśli nie podejmiesz żadnych działań, szansa na przeżycie dziecka będzie niewielka;
- u małych dzieci wykonuj oddechy ratownicze, obejmując swoimi ustami jednocześnie nos i usta dziecka (jeśli chcesz uniknąć bezpośredniego kontaktu ze skórą poszkodowanego, możesz użyć gazy lub innego materiału), uciskanie klatki piersiowej u niemowląt wykonuj opuszkami dwóch palców.

Jeżeli osoba poszkodowana skarży się na ból w klatce piersiowej, w miarę możliwości trzeba poprosić, aby wskazała, gdzie dokładnie ją boli. Objawy mogące sugerować podejrzenie zawału serca to: duszność, wymioty, zimne poty czy ból zlokalizowany za mostkiem. W takim przypadku należy od razu wezwać pomoc. Osoba poszkodowana nie powinna się poruszać, powinna mieć zapewniony dopływ świeżego powietrza, nie podajemy jej ani leków, ani picia czy jedzenia.

Objawy występujące przy złamaniach rąk czy nóg, zwichnięciach lub skręceniach stawów to ból i obrzęk. Jeśli złamaniu towarzyszy rana, to mówimy wtedy o złamaniu otwartym. Nie wolno nam ruszać uszkodzonej kończyny, a złamanie unieruchamiamy w tak zwanej pozycji zastanej - razem z dwoma sąsiadującymi ze złamaną kością stawami.

W przypadku osoby, która tonęła i została już wyciągnięta z wody, należy ustabilizować kręgosłup szyjny i jednocześnie udrożnić drogi oddechowe. Jest to ważne przede wszystkim w przypadku skoku do płytkiej wody. Nie można ruszać głową poszkodowanego, aby nie uszkodzić rdzenia kręgowego.

Jeżeli nie jesteśmy uczuleni, ukąszenia pszczół, szerszeni, czy os nie powinny być dla nas niebezpieczne. Schłodzenie, lub posmarowanie maścią użądlonego lub ukąszonego miejsca zapobiega rozprzestrzenianiu się substancji, które dostały się do naszego organizmu. Natychmiastowej pomocy wymagają ukąszenia w szyję, język, lub błonę śluzową jamy ustnej. Obrzmienie, które wtedy powstaje może doprowadzić nawet do uduszenia.

Urządzenie jest bardzo przydatne w przypadku problemów z sercem. W ciągu pierwszych minut po skutecznej defibrylacji rytm serca może być wolny i nieefektywny. W takiej sytuacji powinniśmy dodatkowo wykonać uciśnięcia klatki piersiowej. Jest to niezbędne do tego, aby serce zaczęło prawidłowo pracować.

^{RMF24.pl/mz.gov.pl}

^(mpw)