"Inicjatywa zbożowa" w sprawie eksportu zboża i innych produktów rolnych z ukraińskich portów nad Morzem Czarnym została przedłużona o kolejne dwa miesiące - poinformował prezydent Turcji Tayyip Erdogan. Porozumienie miało wygasnąć w czwartek.
Umowa dotycząca korytarza zbożowego przez Morze Czarne została przedłużona o dwa miesiące dzięki wysiłkom Turcji - oznajmił Erdogan w telewizyjnym przemówieniu, dziękując przy tym przywódcom Rosji i Ukrainy, Władimirowi Putinowi i Wołodymyrowi Zełenskiemu oraz sekretarzowi generalnemu ONZ Antonio Guterresowi za pomoc w osiągnięciu porozumienia.
Dziś z portu w Czarnomorsku w Turcji wypłynął - na mocy obowiązującej do jutra umowy - ostatni statek z 30 tysiącami ton ukraińskiej kukurydzy. Jutro miała zakończyć się wielostronna umowa o korytarzu eksportowym płodów rolnych z Ukrainy przez Morze Czarne.
Rosja nie odnosiła się publicznie do kwestii przedłużenia umowy, przed komunikatem Erdogana. Rzecznik Kremla mówił wcześniej, że "należy poczekać na decyzję". Z kolei zachodnie agencje powołując się na źródła w Turcji przekonywały, że porozumienie zostanie przedłużone.
Ukraina obawiała się, że transport nie będzie kontynuowany - już w tym miesiącu Rosjanie bardzo utrudniali tranzyt, odmawiając kontroli statków.
Od ubiegłego roku z ukraińskich portów wypłynęło blisko 950 statków. Przewiozły one łącznie ponad 30 milionów ton towarów.
Ukraińskie porty są zablokowane przez rosyjską armię. W lipcu 2022 roku przedstawiciele Ukrainy i Rosji zawarli z Turcją i ONZ dwie oddzielne "lustrzane" umowy, odblokowujące eksport ukraińskiego zboża przez porty czarnomorskie.
Celem porozumienia było zagwarantowanie bezpiecznych korytarzy morskich do trzech ukraińskich portów: Odessy, Czarnomorska i Piwdennego.
Porozumienia w ramach "inicjatywy zbożowej" są zawierane na określoną liczbę dni. Przed zakończeniem obowiązywania kolejnych umów, Rosja publicznie oskarża Ukrainę o ataki - było tak w październiku 2022 roku i w kwietniu 2023 roku.
W kwietniu rosyjskie Ministerstwo Obrony stwierdziło, że 23 marca i 24 kwietnia ukraińska armia miała przeprowadzić ataki na bazę Floty Czarnomorskiej w Sewastopolu i cywilną infrastrukturę na Krymie. W ataku miano posłużyć się korytarzami humanitarnymi wykorzystywanymi do eksportu ukraińskiego zboża.
Z kolei 29 października Rosja ogłosiła, że wycofuje się z "inicjatywy zbożowej" z powodu rzekomego ataku Ukrainy na okręty wojenne w Sewastopolu. W drugiej połowie listopada "inicjatywa zbożowa" została przedłużona.