Emerytowany generał czeskiej armii oraz były przewodniczący komitetu wojskowego NATO Petr Pavel wygrał wybory prezydenckie w Czechach, pokonując tym samym byłego premiera i miliardera Andreja Babisza. Pavel opowiada się za zacieśnianiem relacji w ramach Unii Europejskiej oraz NATO, chce także przyjechać do Polski w ramach swojej drugiej podróży zagranicznej. Hasłem jego kampanii było: "Przywróćmy porządek i pokój w Czechach".
61-letni Petr Pavel chciał być spadochroniarzem. Jako 21-latek wstąpił do Komunistycznej Partii Czechosłowackiej, by zwiększyć swoją szansę na przebicie się. Po latach przyznał, że nie miał wystarczających informacji i doświadczeń, aby ocenić ówczesny reżim. Dziś wiem, że to był błąd - stwierdził Pavel. Przed upadkiem komunizmu pełnił też funkcję przewodniczącego podstawowej organizacji partyjnej, do czego początkowo się nie przyznał. Według niektórych źródeł miał informować o poglądach współsłuchaczy. Funkcje pełnił w ramach specjalistycznego kursu wywiadu wojskowego, który rozpoczął po ukończeniu szkoły oficerskiej. W kampanii wyborczej twierdził, że chciał być wojskowym dyplomatą. Po świadectwach historyków okazało się, że ten sam kurs kończyli przyszli wojskowi szpiedzy. Niektórzy z nich mogli mieć za granicą status wysłanników MSZ, ale mogli wykonywać też inną działalność. Decyzja nie należała do zainteresowanych.
Twoja przeglądarka nie obsługuje standardu HTML5 dla audio
Historycy zwracają uwagę, że archiwa słuchacza kursu wywiadu, jakim został Pavel nie są aktualnie upublicznione, a on sam nie podlega przepisom ustawy lustracyjnej. Także dlatego, że był oficerem wywiadu już po upadku komunizmu. Wykorzystywał to jego konkurent były premier Andrej Babisz, który według historyków sam był agentem komunistycznej służby bezpieczeństwa StB, twierdząc, że Pavla szkoliła KGB, a jego zwycięstwo w wyborach oznaczałoby kolejny triumf rosyjskich służb po ulokowaniu Władimira Putina na stanowisku prezydenta.
Po upadku komunizmu Pavel pracował jako wojskowy dyplomata. Jego karierę przyspieszyło uczestnictwo w misji pokojowej UNPROFOR w byłej Jugosławii. Mając 30 ochotników, wybawił z niebezpieczeństwa 53 francuskich żołnierzy, którzy utknęli w strefie między Serbami a Chorwatami. W 1993 roku Petr Pavel otrzymał francuski Krzyż Wojenny, a w 1995 r. czeski Medal za Bohaterstwo. Od lipca 2012 roku do kwietnia 2015 roku był szefem Sztabu Generalnego. W latach 2015-2018 pełnił funkcję przewodniczącego Komitetu Wojskowego NATO. W 2018 roku przeszedł na emeryturę w stopniu generała armii, co jest w Czechach najwyższym stopniem wojskowym.
Konflikt za naszą wschodnią granicą był często poruszany w trakcie kampanii prezydenckiej w Czechach. Pavel stwierdził, że nie zamierza wysłać czeskich żołnierzy na front, gdyż oznaczałoby to "wejście NATO w wojnę z Rosją". Potępia jednak agresora i cieszy się, że Europa wspiera Ukrainę.
Dzisiaj jest absolutnie oczywiste, że Rosja nie osiągnęła tego, co chciała osiągnąć w stosunku do Europy - czyli użyć energii jako broni i skłonić Europę do ustępstw, a nawet do kapitulacji, jeśli chodzi o wspieranie Ukrainy - mówił.
Pavel twierdził jednak, że Europa musi uważać, by nie unikać konfliktu za bardzo, gdyż Rosja może to odebrać jako słabość. Krytykował także swojego rywala Andreja Babisza, który podczas debaty wyborczej ogłosił, że nie wyśle wojsk do Polski lub krajów bałtyckich, jakby te zostały zaatakowane.
Zdecydowałem, że jeśli zostanę prezydentem, w moją drugą podróż udam się z wizytą do Polski, aby zapewnić naszego dobrego sąsiada i przyjaciół z krajów bałtyckich, że dotrzymujemy umów i że Andrej Babisz nie przemawia w naszym imieniu - napisał Pavel po polsku.
Zdecydowaem, e jeli zostan prezydentem w moj drug podr udam si z wizyt do Polski, aby zapewni naszego dobrego ssiada i przyjaci z krajw batyckich, e dotrzymujemy umw i e Andrej Babi nie przemawia w naszym imieniu.
general_pavelJanuary 23, 2023
Swoim oświadczeniem, że z pewnością nie wysłałby naszych żołnierzy do Polski lub krajów bałtyckich, gdyby zostali zaatakowani, Babisz zignorował nasze zobowiązania sojusznicze i znacząco zagroził naszej wiarygodności i bezpieczeństwu - podkreślał.
Czescy premierzy oraz prezydenci tradycyjnie udają się w swoją pierwszą podróż zagraniczną na Słowację, co nie powinno dziwić, ze względu na długą wspólną historię obu narodów. Petr Pavel powiedział, że rozważa Słowację lub Ukrainę na swoją pierwszą prezydencką wyprawę.
Czechy, podobnie jak wiele krajów regionu, boryka się z wysoką inflacją, a także szalejącymi cenami energii. Jak przypomina portal e15.cz., Petr Pavel wielokrotnie krytykował brak eksperckiej dyskusji na ten temat w kraju. Był także krytyczny wobec podwyżek płac dla urzędników oraz przekonywał, że zmniejszenie deficytu pomogłoby obniżyć inflację.
Pavel twierdził także, że wojna pokazała, iż konieczna jest dywersyfikacja źródeł energii, by w przyszłości kraj był odporny na podobne szoki.
Powinniśmy szybko znaleźć sposoby, aby zapewnić naszym obywatelom i firmom wystarczającą ilość energii zwłaszcza na następną zimę - mówił.
Petr Pavel popiera także przyjęcie euro przez Czechy. Zrobiliśmy z tego wielką politykę bez dokładnego wyjaśniania ludziom zalet i wad. Jednocześnie rzeczywistość powoli nas dogania, bo wiele firm przeszło już na system płatności w euro - mówił.
Nowy prezydent Czech, podobnie zresztą jak jego rywal w drugiej turze, popiera prawo do małżeństw dla par tej samej płci. Według niego ludzie powinni mieć równe prawa bez względu na orientację seksualną.
Uznaję zasadę wolności i równości każdego człowieka z punktu widzenia prawa. Nie ma powodu, aby ograniczać czyjeś prawa ze względu na orientację seksualną. Uważam też, że jesteśmy tolerancyjnym społeczeństwem. Akceptujemy fakt, że wśród nas żyją osoby o orientacji homoseksualnej. Jeśli chcą razem mieszkać i być uznawane za partnerów z punktu widzenia prawa, powinny mieć także możliwość sformalizowania swoich relacji osobistych - mówił.