Sytuacja po hiszpańskich wyborach powszechnych wciąż nie jest jasna, a w debacie pojawiła się kwestia organizacji terytorialnej państwa. Regionalne partie separatystyczne, radykalnie lewicowe oraz socjaliści z Kraju Basków przywołują model państwa federalnego, w tym „asymetrycznego”, w którym Katalonia i Kraj Basków miałyby mieć jeszcze większe przywileje - pisze dziennik „ABC”.
Socjaliści z PSOE przegrali w wyborach powszechnych 23 lipca z centroprawicową PP. Jednak zwycięska partia nawet w koalicji z konserwatywną Vox nie uzyska większości rządzącej. Taką większość może jednak osiągnąć PSOE w koalicji z separatystami oraz radykalnie lewicowym blokiem Sumar.
Media zwracają uwagę na decydującą rolę w powołaniu nowego rządu Hiszpanii uciekiniera przed hiszpańskim wymiarem sprawiedliwości Carlesa Puidgdemonta z katalońskiej separatystycznej partii Razem dla Katalonii (JuntsxCat). To od niego zależy, czy socjalistyczny premier Pedro Sanchez zostanie ponownie wybrany, gdyż wiadomo, że może liczyć na poparcie komunistów z platformy Sumar, którzy znaleźliby się w nowym rządzie, a także separatystycznej baskijskiej Bildu ze skazanymi za terroryzm byłymi członkami ETA" - podkreśliła "La Gaceta".
W obszernej wiadomości zamieszczonej na Twitterze, Puidgdemont odrzucił "naciski" i "szantaż polityczny" w negocjacjach i uzależnił swoje poparcie dla Sancheza od rozwiązania "konfliktu katalońskiego". Dla JuntsxCat warunkiem sine qua non jest amnestia skazanych i procesowanych za zorganizowanie nielegalnego referendum niepodległościowego w Katalonii w 2017 r. oraz wiążące referendum w sprawie samostanowienia Katalonii.
Po piątkowym przeliczeniu głosów oddanych za granicą centroprawicowa PP odebrała jeden mandat socjalistom z PSOE, w wyniku czego będą oni potrzebowali przychylnego głosu JuntsxCat podczas głosowania nad wotum zaufania do nowego rządu, a nie tylko wstrzymania się od głosu. W odpowiedzi socjaliści zwrócili się do komisji wyborczej o ponowne przeliczenie ponad 30 tys. głosów uznanych za nieważne w regionie Madrytu - bastionie PP.
Platforma Sumar już negocjująca warunki poparcia w imieniu premiera Sancheza z JuntXCat opowiedziała się za utworzeniem "w ramach konstytucyjnych" państwa federalnego lub konfederacji państw. PSOE w Kraju Basków, która uzyskała największą liczbę głosów w regionie, opowiedziała się za zreformowaniem konstytucji Hiszpanii i przekształceniem kraju w państwo federalne. Taki warunek postawiły katalońskie i baskijskie partie niepodległościowe, aby poprzeć rząd Pedro Sancheza - podkreślił dziennik "El Mundo".
PSOE w Kraju Basków uważa, że ewidentnie trzeba zreformować konstytucję i iść w kierunku modelu federalnego, który jest lepiej dostosowany do istniejącej sytuacji - powiedział sekretarz generalny socjalistów w Kraju Basków Eneko Andueza, cytowany przez "El Mundo".
Dziennik "ABC" podkreślił, że Hiszpania obecnie jest jednym z najbardziej zdecentralizowanych krajów europejskich, gdzie autonomiczne regiony mają szerokie uprawnienia.