Nie żyje Henry Kissinger - dyplomata, doradca amerykańskich prezydentów i laureat pokojowej nagrody Nobla. Miał 100 lat.
Urodzony w Niemczech Henry Kissinger był jedną z najbardziej wpływowych postaci w USA. Zasłynął głównie jako doradca prezydenta Richarda Nixona i autor normalizacji stosunków Waszyngtonu z komunistycznymi Chinami. W 1973 r. wspólnie z północnowietnamskim generałem Le Duc Tho otrzymał pokojową nagrodę Nobla za doprowadzenie do zakończenia wojny w Wietnamie.
Kissinger budził również kontrowersje, a jego działania były obiektem krytyki. Był oskarżany o zbrodnie wojenne: wyniszczającą kampanię bombardowań w Kambodży i Laosie podczas wojny w Wietnamie, wspieranie zamachu stanu w Chile czy zachęcanie argentyńskiej junty wojskowej do krwawych represji w ramach tzw. "brudnej wojny".
Według opublikowanego przez firmę Kissinger Associates oświadczenia, Kissinger zmarł w swoim domu w Connecticut. Jego pogrzeb odbędzie się w ramach prywatnej uroczystości. Później w Nowym Jorku ma się odbyć publiczna uroczystość żałobna.
"Ameryka straciła jeden z najbardziej niezawodnych i charakterystycznych głosów w sprawach zagranicznych" - stwierdził w oświadczeniu wydanym w reakcji na śmierć Kissingera były prezydent George W. Bush. Zaznaczył, że cenił porady i przyjaźń dyplomaty.
"America has lost one of the most dependable and distinctive voices on foreign affairs with the passing of Henry Kissinger."Read full statement by President George W. Bush on Secretary Henry Kissinger:https://t.co/mQQXSsxUdy pic.twitter.com/TRISUtjGZl
TheBushCenterNovember 30, 2023
Kissinger urodził się w 1923 r. jako Heinz Alfred Kissinger w rodzinie niemieckich Żydów z Bawarii. Przybył do Stanów Zjednoczonych w 1938 r. jako uchodźca z hitlerowskich Niemiec. W USA podjął studia, a w wieku 20 lat po uzyskaniu amerykańskiego obywatelstwa walczył II wojnie światowej, biorąc udział m.in. w bitwie o Ardeny.
Po wojnie Kissinger rozpoczął karierę akademicką jako politolog na Harvardzie, dorabiając się doktoratu. W latach 60. zaczął aktywnie angażować się w politykę, a po wygranej Richarda Nixona w wyborach prezydenckich w 1968 r. został jego doradcą ds. bezpieczeństwa narodowego, a później sekretarzem stanu w administracji jego oraz jego następcy Geralda Forda. Był wówczas uważany za głównego architekta polityki zagranicznej USA i praktyka "realpolitik", a sam nazwał się "kowbojem, który działa sam".
Na przełomie 1971 i 1972 r. Kissinger odegrał główną rolę w otwarciu stosunków dyplomatycznych z Chińską Republiką Ludową, kończąc politykę izolacji komunistycznego reżimu, chcąc wykorzystać rozłam między ChRL i ZSRR. Rok później za sprawą rozmów z komunistycznym Wietnamem Północnym doprowadził do podpisania porozumień paryskich, kończących amerykańskie zaangażowanie w wojnę w Wietnamie. Otrzymał za to w 1973 r. wspólnie z północnowietnamskim generałem Le Duc Tho, Pokojową Nagrodę Nobla, której ten drugi nie przyjął. Odegrał też rolę w zakończeniu wojny Jom Kippur na Bliskim Wschodzie i dążył do odwilży w stosunkach z ZSRR.
Kissinger do końca życia był wpływową postacią w polityce międzynarodowej, doradzając nieformalnie kolejnym prezydentom. Jedynym amerykańskim przywódcą, który nie zaprosił go do Białego Domu, był Joe Biden.
Kissinger doradzał też zagranicznym liderom, w tym wielokrotnie Władimirowi Putinowi i przywódcy Chin Xi Jinpingowi. Z tym drugim po raz ostatni spotkał się w lipcu w Pekinie.
Po wybuchu wojny na Ukrainie Kissinger sugerował, że Ukraina powinna zgodzić się na oddanie części swojego terytorium, aby osiągnąć porozumienie pokojowe z Rosją.