Minister spraw zagranicznych Jacek Czaputowicz spotkał się w poniedziałek w Waszyngtonie z sekretarzem stanu Mikiem Pompeo. Jak poinformował, rozmowy dotyczyły bezpieczeństwa globalnego i regionalnego oraz stosunków dwustronnych, w tym - kalendarza wizyt. Polski minister składa wizytę w USA w związku z debatą otwartą w Radzie Bezpieczeństwa ONZ na temat znaczenia prawa humanitarnego i ochrony cywilów w konfliktach, której będzie przewodniczył we wtorek.
W poniedziałek szef polskiego MSZ odbył cały szereg spotkań dwustronnych w Waszyngtonie. Uczestniczył m.in. w konferencji zorganizowanej przez konserwatywny think tank Heritage Foundation, gdzie sekretarz stanu USA Mike Pompeo wygłosił przemówienie, w którym zaapelował do sojuszników w Europie i poza nią o wspólne wywieranie presji na Iran, by skłonić ten kraj do renegocjacji porozumienia atomowego.
Szef polskiej dyplomacji odniósł się do tego wystąpienia po swym spotkaniu z Mikiem Pompeo, gdy udzielał odpowiedzi na pytania dziennikarzy.
W szeroko komentowanym odczycie wygłoszonym w Heritage Pompeo - przed objęciem stanowiska sekretarza stanu dyrektor CIA - zagroził Iranowi "najsilniejszymi sankcjami w historii", jeśli rząd tego kraju nie zmieni kursu. Wezwał też do nowego porozumienia dotyczącego irańskiego programu nuklearnego, które zastąpiłoby wcześniejsze - z 2015 r. Prezydent Trump wycofał USA z poprzedniej umowy w ubiegłym tygodniu.
Wystąpienie Pompeo spotkało się m.in. z krytyką szefowej dyplomacji UE. Federica Mogherini podkreśliła w wydanym w poniedziałek komunikacie, że "nie ma alternatywy dla porozumienia nuklearnego z Iranem".
Podczas rozmowy z dziennikarzami po spotkaniu z amerykańskim sekretarzem stanu Czaputowicz podkreślił, że Polska jest członkiem UE. Oznacza to, jak mówił, że "musimy być z innymi członkami Unii Europejskiej, jeśli chodzi o wymiar gospodarczy, bo Unia w tym zakresie decyduje o podejmowanych działaniach. Natomiast, jeśli chodzi wymiar strategiczny i bezpieczeństwa rozumiemy też obawy Stanów Zjednoczonych" wywołane zagrożeniami, "jakie stwarza Iran dla bezpieczeństwa w regionie i na świecie" - dodał.
Minister zapewnił, że polskie władze będą starały się namówić pozostałe kraje członkowskie do "wzięcia pod uwagę nie tylko interesów poszczególnych firm, które zainwestowały w Iranie, ale też względów bezpieczeństwa".
Czaputowicz zwrócił też uwagę na fakt, że zgodnie z zapewnieniem szefa amerykańskiej dyplomacji będą prowadzone rozmowy z krajami członkowskimi Unii na ten temat, co oznacza, że Amerykanie postarają się też sami o przybliżenie swego stanowiska partnerom z UE.
W kwestiach bezpieczeństwa regionalnego, amerykański sekretarz stanu zgodził się ze swoim polskim gościem, że budowa gazociągu Nord Stream 2 jest niekorzystna dla bezpieczeństwa energetycznego Europy Wschodniej i zagraża integralności terytorialnej Ukrainy.
Polski minister omówił także podczas wizyty w Departamencie Stanu "kalendarz wizyt" przedstawicieli władz RP w Stanach Zjednoczonych. Zdaniem ministra Czaputowicza oficjalna wizyta państwowa z udziałem polskiego prezydenta w Stanach Zjednoczonych "będzie zrealizowana jeszcze w tym roku". Czaputowicz zapewnił, że rozmawiał o wizycie z sekretarzem stanu Pompeo, który wskazał na pewne trudności, jakie wynikają z kalendarza wyborczego w USA i związanych z tym zobowiązań Donalda Trumpa.
Jacek Czaputowicz odniósł się też do sprawy zniesienia obowiązku wizowego dla Polaków. Poinformował, że poruszył ten problem podczas swojego wcześniejszego spotkania w Heritage Foundation, w którym wzięli udział kongresmeni i senatorzy zainteresowani sprawami polskimi. Amerykanie wykazują duże zrozumienie dla aspiracji polskich - zaznaczył Czaputowicz. Istnieje silny parlamentarny ruch wspierający tę sprawę w USA - dodał.
Rzeczniczka amerykańskiego MSZ Heather Nauert w oświadczeniu wydanym po spotkaniu Mike'a Pompeo z Jackiem Czaputowiczem poinformowała, że szef amerykańskiej dyplomacji złożył gratulacje swojemu polskiemu rozmówcy z "okazji setnej rocznicy odzyskania niepodległości przez Polskę i podziękował za polskie przywództwo w Radzie Bezpieczeństwa ONZ".
Rozmowy sekretarza stanu i ministra spraw zagranicznych RP Jacka Czaputowicza - jak zaznaczono w komunikacie amerykańskiego resortu dyplomacji - "dotyczyły także innych zagadnień: silnego amerykańsko-polskiego strategicznego partnerstwa, w tym - bezpieczeństwa regionalnego, zróżnicowania źródeł energii i pomyślnego rozwoju gospodarczego".
