W najwyższych górach świata - Himalajach i Karakorum - zginęło bądź zaginęło kilkudziesięciu polskich alpinistów. Wśród nich są m.in. Jerzy Kukuczka (1989), Wanda Rutkiewicz (1992), Piotr Morawski (2009). Tylko w tym roku Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski zginęli zimą, zdobywając Broad Peak oraz Artur Hajzer, wychodząc na Gaszerbrum I.
Na krótko przed wybuchem II wojny światowej, po przeszło 10 latach przygotowań, zorganizowano pierwszą polską wyprawę w Himalaje. Sukces - zdobycie szczytu Nanda Devi East (7434 m) - przyćmiła tragedia. W lawinie pod atakowanym szczytem Tirsuli (7074 m) zginęli Stefan Bernadzikiewicz i Adam Karpiński.
W latach 1940-1969 Polacy nie organizowali wypraw w Himalaje bądź Karakorum. Najtragiczniejszy w historii polskiego alpinizmu był natomiast 1989 rok. W maju na przełęczy Lho-La pod Mount Everestem (8850 m) w lawinie zginęli: Eugeniusz Chrobak, Zygmunt Heinrich, Mirosław Dąsal, Mirosław Gardzielewski i Wacław Otręba. W październiku tego samego roku - kolejny dramat. Podczas wspinaczki na południowej ścianie Lhotse stracił życie Jerzy Kukuczka - legenda polskiego i światowego himalaizmu. Jako drugi człowiek na Ziemi (po Włochu Reinholdzie Messnerze) zdobył Koronę Himalajów i Karakorum (14 szczytów o wysokości ponad 8 tysięcy metrów).
W maju 1992 roku świat obiegła wiadomość o zaginięciu Wandy Rutkiewicz pod wierzchołkiem Kanczendzongi (8586 m). Była trzecią kobietą i pierwszą Europejką, która stanęła na Evereście (1978). Osiem lat później była także na drugim co do wysokości wierzchołku K2 (8611 m).
W kwietniu 2009 roku na Dhaulagiri (8167 m) zmarł 32-letni Piotr Morawski, jeden z najwybitniejszych himalaistów młodego pokolenia. Celem wyprawy była nowa droga na zachodniej ścianie Manaslu, zaś Dhaulagiri - Biała Góra została wybrana jako szczyt aklimatyzacyjny. Morawski wpadł do mającej 25 metrów szczeliny poniżej obozu I.
5 marca tego roku zdobyty został zimą dziesiąty w historii szczyt - Broad Peak (8048 m). Stanęli na nim: nestor polskiego himalaizmu 58-letni Maciej Berbeka (KW Zakopane), 27-letni Tomasz Kowalski (KW Warszawa), 29-letni Adam Bielecki (KW Kraków) i 33-letni Artur Małek (KW Katowice). Kierownikiem ekspedycji był 62-letni Krzysztof Wielicki (KW Katowice), który trzy dni później Berbekę i Kowalskiego uznał za zaginionych.
7 lipca podczas zejścia kuluarem japońskim odpadł od ściany Artur Hajzer. Wraz z Marcinem Kaczkanem zamierzali zdobyć Gaszerbrum I (8068 m), a po nim Gaszerbrum II (8035 m).
1939 - Stefan Bernardzikiewicz i Adam Karpiński, Tirsuli (Himalaje)
1971 - Jan Franczuk, w czasie wyprawy na Kunyang Chhish (Karakorum)
1973 - Zbigniew Stepek i Andrzej Grządek, dziewiczy szczyt w Himalajach Garhwalu
1974 - operator filmowy Stanisław Latałło, Lhotse (Himalaje)
1975 - Marek Kęsicki, Bogdan Nowaczyk i Andrzej Sikorski, Broad Peak środkowy (Karakorum)
1978 - Andrzej Młynarczyk, Makalu (Himalaje)
1979 - Józef Koniak, Jerzy Pietkiewicz i Julian Ryznar, Modi Peak (Himalaje)
1981 - Przemysław Nowacki i Marek Malatyński, Maszerbrum (dawniej K1, Karakorum)
1982 - Halina Krueger-Syrokomska, K2 (Karakorum), Tadeusz Szulc, Makalu (Himalaje)
1983 - operator filmowy Stanisław Jaworski, Manaslu (Himalaje), Andrzej Bielun, Mount Api (Himalaje)
1985 - Piotr Kalmus, Nanga Parbat (Karakorum), Andrzej Hartman, Ganesh II (Himalaje); Karol Sopicki, Bogusław Janczała i Krzysztof Przystał, Ganesh IV (Himalaje); Rafał Chołda, Lhotse (Himalaje)
1986 - Jacek Klincewicz, Himalchuli (Himalaje), Ewa Kalinowska, Gangotri (Himalaje); Dobrosława Miodowicz, Tadeusz Piotrowski i Wojciech Wróż, K2 (Karakorum); Andrzej Czok, Kanczendzonga (Himalaje)
1987 - Czesław Jakiel, Lhotse (Himalaje)
1988 - Jan Nowak, Bhagirathi (Himalaje), Ryszard Kołakowski, Makalu (Himalaje)
1989 - Eugeniusz Chrobak, Mirosław Dąsal, Mirosław Gardzielewski, Zygmunt Andrzej Heinrich, Wacław Otręba, Mount Everest (Himalaje); Jerzy Kukuczka, Lhotse (Himalaje)
1991 - Anna Bruzdowicz, Tirsuli (Himalaje)
1992 - Wanda Rutkiewicz, Kanczendzonga (Himalaje)
2009 - Piotr Morawski, Dhaulagiri (Himalaje)
2011 - Bernadeta Szczepańska, lodowiec Sosbun (Karakorum)
2013 - Maciej Berbeka i Tomasz Kowalski, Broad Peak (Karakorum); Artur Hajzer, Gaszerbrum I (Karakorum)
(MRod)
