Na Białorusi pojawił się Tomasz Szmydt 2.0. To Łotyszka – Olga Czerniawska. Kobieta poprosiła na Białorusi o azyl. Sama siebie nazywa polityczną dysydentką. Od kilku tygodni wychwala w mediach państwowych władzę w Mińsku oraz gani Łotwę i Unię Europejską.

Portal Zierkało podaje, że Czerniawska bez powodzenia startowała w wyborach do europarlamentu z ramienia populistycznego stowarzyszenia Młodołatyszy.

"Niedawno obywatelka Łotwy Olga Czerniawska poprosiła o azyl na Białorusi, twierdząc, że w ojczyźnie czeka ją więzienie. Media państwowe (na Białorusi) nazywają ją byłą kandydatką do PE, a ona sama chętnie i dużo opowiada w telewizji o tym, jak na Zachodzie jest źle" - pisze Zierkało (Zerkalo.io).

Niezależny białoruski portal zwraca uwagę, że ten schemat nie jest nowy dla rosyjskiej propagandy. Do Rosji i na Białoruś przenoszą się przede wszystkim "prorosyjscy aktywiści, zwolennicy wojny Rosji przeciwko Ukrainie, covidowi dysydenci, fani ZSRR oraz ludzie nielubiący migrantów".

Zierkało wskazuje również na problemy z prawem Łotyszki, tłumacząc tym jej niechęć do UE i USA.

Kim jest Olga Czerniawska?

Czerniawska ma 41 lat i wykształcenie księgowej, jednak w ostatnim czasie była gospodynią domową. W przeszłości była podobno "wróżką". Pracowała jako nauczycielka i sekretarka w biurze, a także jako trener personalny. Interesuje się psychologią i ezoteryką, co ma potwierdzać dyplom "kosmoeniopsychologa".

Jak pisze Zierkało, Czerniawska do 2021 r. mieszkała w USA. Toczyły się tam wobec niej procesy za przemoc domową i złamanie przepisów migracyjnych. Została pozbawiona prawa do opieki nad córką.

Białoruscy dziennikarze nie znaleźli w łotewskich mediach żadnych publikacji, które potwierdzałyby, że w jej kraju "grozi jej więzienie".

41-latka miała próbować kariery blogerki i tiktokerki. W swojej narracji skupiała się na krytyce władz Łotwy i wspieraniu Rosji.

Białoruskie media propagandowe twierdzą, że łotewskie służby rozpoczęły śledztwo w jej sprawie.

Według Zierkała Czerniawska wyjechała na Białoruś mniej więcej po nieudanym starcie w wyborach do UE. Czerniawska jest obywatelką Łotwy narodowości rosyjskiej.

Ucieczka Tomasza Szmydta

Wcześniej z Polski na Białoruś uciekł (obecnie były) sędzia Tomasz Szmydt. 6 maja pojawił się na konferencji prasowej w Mińsku, a media propagandowe Białorusi powiadomiły, że poprosił tamtejsze władze o "opiekę i ochronę". Następnie Szmydt zaczął pojawiać się w białoruskich i rosyjskich mediach i powtarzać tezy tamtejszej propagandy, a siebie przedstawiać jako ofiarę represji za poglądy. 

Białoruś, z której w ciągu ostatnich czterech lat wyjechało w obawie przed represjami co najmniej pół miliona ludzi, a tysiące siedzą w więzieniach za politykę, Szmydt nazywa krajem "prawdziwie wolnym i bezpiecznym".

10 czerwca Prokuratura Krajowa poinformowała, że Sąd Okręgowy w Warszawie na wniosek prokuratora wydał Europejski Nakaz Aresztowania za Szmydtem podejrzanym o popełnienie przestępstwa szpiegostwa.

Wcześniej, w grudniu 2021 r., na Białoruś zbiegł starszy szeregowy Emil Czeczko, który jako żołnierz Wojska Polskiego pełnił służbę na granicy polsko-białoruskiej. W połowie marca 2022 r. został znaleziony martwy w Mińsku.