Polska złota jesień coraz częściej zaskakuje ulewnymi deszczami i gwałtownym spadkiem temperatury. Dni są coraz krótsze, a chłodne i ciemne wieczory dłużą się bezlitośnie. To znak, że zbliża się zima i czeka nas zmiana czasu. Kiedy przestawiamy zegarki? Sprawdź!
W ostatni weekend miesiąca - w nocy z 26 na 27 października zmienimy czas z letniego na zimowy. Zegarki przestawimy z godziny 3:00 na 2:00.
Zmiana czasu na zimowy oznacza, że wcześniej będzie zapadać zmrok. To znaczy, że kiedy nadejdzie, zima wiele osób będzie budzić się po ciemku i po ciemku wracać z pracy.
Funkcje naszego organizmu, takie jak sen, czuwanie, trawienie, temperatura ciała czy nawet nastrój, są regulowane przez nasz zegar biologiczny. Jego funkcjonowanie jest ściśle powiązane z dostępnością światła lub jego brakiem, czyli ciemnością. Zmiana czasu jest więc niczym innym jak zakłóceniem funkcjonowania naszego zegara biologicznego poprzez manipulację dostępnością światła - uważa prof. Marta Jackowska z Uniwersytetu SWPS w Sopocie.
Jakie są skutki zmiany czasu na zimowy dla przeciętnego człowieka? Najłatwiej zaobserwować niewyspanie i zły nastrój. Są jednak skutki znacznie groźniejsze, dlatego po zmianie czasu zalecana jest szczególna ostrożność.
Badania naukowe pokazują większe ryzyko śmiertelnego wypadku samochodowego podczas nocy ze zmianą czasu zarówno jesienią, jak i wiosną oraz większe ryzyko wypadków w pracy i zawałów serca bezpośrednio po zmianie czasu - przypomniała prof. Jackowska.
Co zrobić, aby przetrwać zmianę czasu na zimowy w miarę bezboleśnie?
Moja rada na okresy zmiany czasu jest zawsze taka sama: bądźmy dla siebie dobrzy i szczególnie wtedy zadbajmy o możliwość snu, regeneracji oraz relaksu - odpowiada prof. Marta Jackowska.
Jak pokazują statystyki, Polacy są narodem niewyspanym. Średnio co drugi Polak i Polka skarżą się na niską jakość snu. To sprawia, że zmiana czasu dodatkowo nas obciąża. Sen jest potrzebny do utrzymania zdrowia fizycznego i psychicznego.
Przed snem powinniśmy się zrelaksować i unikać wszystkiego, co nas stymuluje lub pobudza. Badania naukowe od lat pokazują, że dobry sen się nam wszystkim opłaca - podkreśla psycholożka zdrowia.
Głównym celem zmiany czasu jest dostosowanie rytmu dnia do pór roku. To umożliwia oszczędność energii elektrycznej dzięki większemu wykorzystaniu światła słonecznego.
W okresie zimowym, przesunięcie zegarów o godzinę do tyłu powoduje, że zużywamy mniej energii na oświetlenie domów czy mieszkań.
W Polsce po raz pierwszy przestawiono zegarki w 1916 roku, podczas I wojny światowej. Następnie zmiana czasu obowiązywała w latach 1946-1949, 1957-1964. Od 1977 roku jest z nami nieprzerwanie.
Zegarki przestawia się w blisko 70 krajach świata. Głównym argumentem za zmianą czasu jest racjonalność korzystania ze źródeł energii.
Na zrezygnowanie ze zmiany czasy w 2014 roku zdecydowała się Rosja. Na stałe wprowadzono tam czas zimowy. W Europie zegarków nie przestawia się też w Islandii i Białorusi.
W Polsce zmiana czasu następuje na podstawie rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów wydawanego co pięć lat, na pięć kolejnych lat. Decyzja o przestawieniu zegraków jest ogłaszana na podstawie komunikatu Komisji Europejskiej w tej sprawie.
Ostatnie takie rozporządzenie dotyczy lat 2022-2026. Jeśli odejdziemy od zmiany czasu, to nie wcześniej niż w 2027 roku.
W całej Unii Europejskiej do czasu zimowego wraca się w ostatnią niedzielę października, a na czas letni przechodzi się w ostatnią niedzielę marca.
Przy zmianie czasu z letniego na zimowy śpimy o godzinę dłużej. Zegarki przestawiamy z godz. 3:00 na 2:00.
Zmiana czasu na zimowy w najbliższych latach odbędzie się w terminach:
- 26/27 października 2024 r.
- 25/26 października 2025 r.
- 24/25 października 2026 r.
Przy zmianie czasu z zimowego na letni śpimy o godzinę krócej. Zegarki przestawiamy z godz. 2:00 na 3:00.
Zmiana czasu na letni w najbliższych latach odbędzie się w terminach:
- 29/30 marca 2025 r.
- 28/29 marca 2026 r.