Sejm uchwalił w czwartek ustawę o programach wsparcia dla firm w związku z cenami prądu i gazu wraz z poprawką PiS czasowo dopuszczającą sprzedaż węgla brunatnego gospodarstwom domowym. Ustawa trafi teraz do Senatu.
Za ustawą głosowało 229 posłów, przeciw było 9, wstrzymało się 203.
Przyjęto poprawkę PiS, by czasowo (do 30 kwietnia 2023 r.) zawiesić zakaz sprzedaży węgla brunatnego oraz kary za wprowadzanie takiego paliwa do obrotu, a także by nie karać (również czasowo, do 30 kwietnia 2023 r.) za łamanie uchwał antysmogowych w odniesieniu do węgla brunatnego. Poprawka wprowadza zmiany do ustawy Prawo ochrony środowiska oraz ustawy o systemie monitorowania i kontrolowania jakości paliw. Obecnie obowiązujące przepisy w ramach walki ze smogiem zabraniają sprzedaży węgla brunatnego gospodarstwom domowym.
Odrzucono poprawki opozycji, w tym Polski 2050, by wprowadzić obowiązek uzyskania pozytywnej opinii sejmowej komisji przed przyjęciem rządowej uchwały o programie pomocy, a także by rząd musiał przedstawić Sejmowi informacje o wykorzystaniu środków na wsparcie przedsiębiorców.
Ustawa o zasadach realizacji programów wsparcia przedsiębiorców w związku z sytuacją na rynku energii w latach 2022-2024 przewiduje, że rząd może - w drodze uchwały - przyjąć program udzielania przedsiębiorcom pomocy. To również rząd określi przedsiębiorców uprawnionych do otrzymania pomocy w ramach danego programu, formy, kryteria, warunki i okres jej przyznania, a także sposób obliczania wysokości i maksymalną kwotę pomocy, zakres, termin i sposób składania wniosków o udzielenie pomocy oraz zasady i terminy jej rozliczania.
Źródłem finansowania programów wsparcia dla przedsiębiorców ma być nadwyżka finansowa zgromadzona w Funduszu Rekompensat Pośrednich Kosztów Emisji (FRPKE) oraz środki pochodzące z pożyczki z budżetu państwa w wysokości 5 mld zł w 2023 r.
Limit wydatków przeznaczony na realizację programów wsparcia dla firm ma wynieść łącznie 17,4 mld zł, z czego w 2022 r. - 5 mld 79 mln 416 tys. zł, w 2023 r. - 8 mld 212 mln 659 tys. zł, a w 2024 r. - 4 mld 136 mln 240 tys. zł.
Pomoc publiczna w ramach programu rządowego przyznawana ma być na wniosek uprawnionego przedsiębiorcy. Składając wniosek, będzie on wyrażał zgodę na poddanie się kontroli w zakresie wysokości otrzymanej pomocy, spełnienia warunków jej uzyskania oraz prawidłowości jej rozliczenia.
W uzasadnieniu projektu podano, że część firm energochłonnych zmuszona jest wstrzymywać produkcję swoich wyrobów, ponieważ jej koszty przewyższają cenę rynkową w związku z bardzo wysokimi cenami energii. Wsparcie z programów rządowych z tytułu wzrostu cen energii i gazu ziemnego ma pozwolić firmom "utrzymać płynność, rentowność, miejsca pracy i zdolności produkcyjne w najbardziej trudnych momentach".