Poważne zastrzeżenia do realizacji wartego ponad ćwierć miliarda złotych rządowego programu Polskie Szwalnie ma Najwyższa Izba Kontroli - dowiedział się nieoficjalnie reporter RMF FM. NIK zakończyła badanie między innymi zawierania umów i wydawania przez Agencję Rozwoju Przemysłu pieniędzy na maseczki ochronne podczas pandemii.
Jedno z zastrzeżeń dotyczy tego, że nie wiadomo jednoznacznie kto, kiedy i na podstawie jakich kryteriów podejmował w Agencji decyzje o zawarciu umów z 13 kontrahentami. Nie ma dokumentów potwierdzających analizy i negocjacje z firmami, które dopuszczono do programu. Zdarzało się, że do zamawiającego, zamiast wymaganych masek medycznych, trafiały niemedyczne. Zawiódł również nadzór nad jakością dostarczanych maseczek.
Były też wypłaty pieniędzy innym podmiotom niż te, z którymi zawarto umowy. NIK zauważyła także, iż ARP zapłaciła fabryce w Stalowej Woli ponad 12 milionów złotych, a produkcja maseczek w tym zakładzie nie ruszyła. Zakończyła się na etapie testów, a zakupione linie produkcyjne pozostawały niewykorzystane.
Kontrola miała burzliwy przebieg. Przede wszystkim w związku z wezwaniem na przesłuchanie w charakterze świadka marszałek Sejmu, która trzykrotnie odmówiła stawienia się przed kontrolerami. Chcieli ją przesłuchać, bo z ujawnionej korespondencji mailowej szefa kancelarii premiera, Michała Dworczyka, wynikało, że Elżbieta Witek lobbowałą za jedną ze szwalni, by ta stała się dostawcą maseczek dla rządu.
Ta obstrukcja utrudniła kontrolę, więc NIK musiała sobie poradzić w inny sposób - trzeba było ograniczyć się do przesłuchania ministra Dworczyka. Na marszałek Sejmu za niestawiennictwo w Izbie zostały nałożone trzy kary w wysokości po ponad 3 tysiące złotych. Elżbieta Witek każdą z nich zaskarżyła. Natomiast sąd administracyjny odrzucił już dwie skargi - ostatnią w zeszłym miesiącu. Trzecia czeka na rozpatrzenie.
W ramach programu Polskie Szwalnie w latach 2020-2021 ARP nabyła 178 milionów masek ochronnych jednorazowego użytku. Wartość zamówienia wyniosła ponad 250 milionów w złotych. Masek medycznych było 105 milionów, 73 miliony niemedycznych. Ponad 90 procent maseczek przekazano do Kancelarii Prezesa Rady Ministrów.