8000 razy policja prowadziła w 2015 roku kontrolę operacyjną - czyli podsłuch lub tajny przegląd korespondencji. Sąd odmówił zgody w 18 przypadkach, a prokurator w 234. W 2014 roku policja zastosowała kontrolę operacyjną 7215 razy.
Dane takie zawiera informacja przedłożona Senatowi przez szefa MSWiA Mariusza Błaszczaka. Są tam wyłącznie dane statystyczne. Obejmują one tylko policję, a nie inne tajne służby, również uprawnione do kontroli operacyjnej.
Z informacji wynika, że policja w 2015 roku wystosowała 8945 wniosków o zastosowanie kontroli operacyjnej (w 2014 r. - 7975). 51 wnioskom nie nadano dalszego biegu ze względu na ustanie przyczyn stosowania kontroli. 252 wnioski nie uzyskało zgody prokuratura lub sądu (w 2014 roku - 192).
Ogółem w 2015 roku zarządzono 8000 kontroli operacyjnych. 6809 z nich było w trybie zwykłym, a 1191 - to tzw. przypadki niecierpiące zwłoki (gdy policja stosuje kontrolę operacyjną za zgodą prokuratury, a zarazem zwraca się do sądu o jej zaakceptowanie).
Informacja podaje, że w 2015 roku przedłużono 933 kontroli operacyjnych (w 2014 roku - 883). Zgodnie z ustawą o policji, kontrolę operacyjną zarządza się na okres nie dłuższy niż 3 miesiące. Sąd może na wniosek policji, na okres nie dłuższy niż kolejne 3 miesiące, jednorazowo przedłużyć kontrolę. W uzasadnionych przypadkach, gdy podczas kontroli pojawią się nowe okoliczności istotne dla zapobieżenia lub wykrycia przestępstwa albo ustalenia sprawców i uzyskania dowodów przestępstwa, sąd mógł - wg stanu prawnego obowiązującego w 2015 roku - dodatkowo przedłużyć taką kontrolę.
W informacji podkreślono, że w 2015 roku kontrolą operacyjną objęto 3,7 proc. ogółu przestępstw wobec których policja może stosować kontrolę operacyjną. "Powyższe potwierdza, że kontrola operacyjna jest stosowana w przypadku najpoważniejszych przestępstw, wymienionych w art. 19 ust. 1 ustawy o policji, tylko gdy inne środki okazały się bezskuteczne albo byłyby nieprzydatne" - głosi informacja Błaszczaka.
W 2015 roku policja wnioskowała ponadto 945 razy o ujawnienie tajemnicy ubezpieczeniowej lub tajemnicy bankowej (w 2014 r. - 587 ). Sąd w 911 przypadkach zgodził się na udzielenie policji tajemnicy bankowej a w 29 przypadkach - tajemnicy ubezpieczeniowej. W 5 przypadkach sąd odmówił udzielenia zgody na ujawnienie tajemnicy bankowej. Nie było odmowy udzielenia tajemnicy ubezpieczeniowej.
13 czerwca Komisja Wenecka opublikowała tekst opinii na temat noweli ustawy o policji, zmieniającej zasady inwigilacji. Opinię tę organ doradczy Rady Europy przyjął na sesji plenarnej 10 czerwca. Oceniono, że ustawa przyznaje służbom zbyt szerokie uprawnienia do inwigilacji i dlatego potrzebna jest jej korekta.
Według ekspertów Komisji Weneckiej za pozytywne należy uznać to, że w nowelizacji ustawy, która weszła w życie na początku lutego 2016 roku zastosowano się do rekomendacji Trybunału Konstytucyjnego z 2014 roku. Wtedy TK uznał część przepisów o inwigilacji za niezgodne z konstytucją. Komisja stwierdziła: "Jednak proceduralna ochrona i warunki wyznaczone w ustawie o policji, dotyczące prowadzenia tajnej inwigilacji, są wciąż niewystarczające, by zapobiegać nadużyciom i nieusprawiedliwionej ingerencji w prywatność".
Po przyjęciu przez Komisję tej opinii rzecznik rządu Rafał Bochenek podkreślił, że uwzględniła ona ponad 20 uwag zgłoszonych przez stronę polską. Dodał, że z wielu zapisów Komisja po rozmowach się wycofała. Wiceszef MSWiA Jarosław Zieliński oświadczył, że rząd przeanalizuje opinię Komisji, ale - jak dodał - opinii tej nie podziela.
(az)