Mają po kilka centymetrów i zostały wykonane z gliny prawie cztery tysiące lat temu, czyli niemal dwa tysiące lat przed Chrystusem czy Cesarstwem Rzymskim. Takie okazy na polskich ziemiach to prawdziwa rzadkość.
Archeolodzy n figurki natrafili na Górze Zyndrama koło Maszkowic w Małopolsce, gdzie kilka lat temu odkryli gród z wczesnej epoki brązu otoczony... kilkumetrowym murem kamiennym.
Samo grodzisko w tym miejscu Europy to ewenement. Najbliższe takie budowle z tego okresu odkryto nad Adriatykiem.
To było najbardziej niecodziennym znaleziskiem. To są małe gliniane figurki przedstawiających zwierzęta, prawdopodobnie świnie, które zostały znalezione w pozostałościach jednego z budynków z wczesnej epoki brązu, datowanego na około 1600 lat przed naszą erą, czyli wtedy, kiedy na Górze Zyndrama funkcjonował mur kamienny. Mają prawie cztery tysiące lat stąd można zwrócić, że te figurki, te świnki bardziej przypominają dziki. Maja takie charakterystyczne grzbiet zaznaczony, co wynika z tego, że jeszcze wtedy trzoda chlewna była bardzo spokrewniona ze swoimi dzikimi przodkami i wyglądała inaczej, niż w tej chwili - mówi Marcin Przybyła z Instytutu Archeologii Uniwersytetu Jagiellońskiego, który kieruje wykopaliskami na Górze Zyndrama.
Te figurki to prawdziwy ewenement na ziemiach polskich. Podobnych figurek na naszych ziemiach odkryto zaledwie kilka. Najbliższą w Trzcinicy koło Jasła. Sama osada nie ma jednak analogii w tej części Europy. Warto zaznaczyć, że w Europie, na przykład w Europie Zachodniej kamienne fortyfikacje pojawiają się w czasach celtyckich, czyli w ostatnich stuleciach przed nasza erą, a w zasadzie dopiero rzymianie przynieśli tą umiejętność. Na tych terenach, które leżą poza terenem państwa rzymskiego kamienne budowle pojawiają się dopiero we wczesnym średniowieczu. A tutaj mamy do czynienia z czymś, co wyprzedza te konstrukcje odpowiednio o półtora, dwa czy trzy tysiące lat nawet. Takie budowle wykonane z kamienia, wykonane z kamienia, w tym okresie, a więc w XVIII stuleciu przed naszą erą, znane wyłącznie z Europy Śródziemnomorskiej, z terenów obecnej Grecji, południowych wybrzeży Włoch i oraz z wybrzeża Adriatyku. I właśnie tam, nad Adriatykiem, na chorwackiej Istrii, można wskazać najbliższe geograficznie analogie do tego rodzaju konstrukcji - podkreśla Marcin Przybyła.
Być może te prehistoryczne odkrycia pomogą więc wytłumaczyć skąd tak duże zamiłowanie wielu Polaków do spędzania wakacji na chorwackim wybrzeżu lub kotleta schabowego, który jak wiadomo pochodzi ze świni, którą mieszkańcy Góry Zyndrama hodowali i upamiętniali w postaci glinianych figurek już przeszło trzy i pół tysiąca lat temu... (to, oczywiście żart)