Senatorowie wyrazili zgodę na zarządzenie przez prezydenta Bronisława Komorowskiego referendum ogólnokrajowego ws. JOW-ów, finansowania partii oraz prawa podatkowego. Kampania referendalna ruszy najwcześniej na początku czerwca. Aby referendum, które odbędzie się 6 września, było wiążące, musi w nim wziąć udział ponad połowa uprawnionych do głosowania.
Zgodnie z ustawą o referendum ogólnokrajowym, referendum przeprowadzane jest najpóźniej 90 dni od ogłoszenia. W zarządzeniu prezydenta wyznaczono datę głosowania na 6 września, więc postanowienie musi zostać opublikowane najpóźniej 9 czerwca. Od tego dnia formalnie będzie mogła też rozpocząć się kampania referendalna.
W niedzielę 6 września Polacy będą mieć możliwość odpowiedzi na trzy pytania.
Po pierwsze, czy jest się za wprowadzeniem jednomandatowych okręgów wyborczych w wyborach do Sejmu. Po drugie, czy jest się za utrzymaniem dotychczasowego sposobu finansowania partii politycznych z budżetu państwa, oraz po trzecie: czy jest się za wprowadzeniem zasady ogólnej rozstrzygania wątpliwości co do wykładni przepisów prawa podatkowego na korzyść podatnika.
Przy każdym z pytań będą dwa pola, w których głosujący będzie mógł zaznaczyć odpowiedź "TAK" bądź "NIE".
W referendum będą mogli wziąć udział pełnoletni obywatele polscy, którzy nie zostali pozbawieni praw publicznych prawomocnym orzeczeniem sądowym, pozbawieni praw wyborczych prawomocnym orzeczeniem Trybunału Stanu bądź osoby ubezwłasnowolnione prawomocnym orzeczeniem sądowym. Referendum będzie jednodniowe, a głosować będzie można od godz. 6 do 22.
Akt głosowania poprzedzi kampania referendalna, która rozpocznie się z dniem ogłoszenia postanowienia o zarządzeniu referendum w Dzienniku Ustaw. Podobnie przy wyborach, w przypadku referendum obowiązuje cisza wyborcza - kampania referendalna zakończy się na 24 godziny przed dniem głosowania, czyli o północy z piątku 4 września na sobotę 5 września.
Konstytucjonalista prof. Marek Chmaj wyjaśnił, że kampania referendalna będzie dotyczyła kwestii podejmowanych w głosowaniu. Ma ona wiele wspólnego z kampaniami wyborczymi, choć w przypadku kampanii referendalnych większy udział ma czynnik społeczny, jest większy udział organizacji pozarządowych. Pojawią się autorytety, organizacje społeczne, będzie rozważanie, jaka odpowiedź na poszczególna pytania jest najlepsza - dodał.
Zgodnie z kalendarzem referendalnym, do 28 lipca podmioty uprawnione będą mogły zawiadomić Państwową Komisję Wyborczą o zamiarze uczestniczenia w kampanii referendalnej w programach radiowych i telewizyjnych nadawców publicznych.
Podmioty uczestniczące w kampanii referendalnej finansują ją ze środków własnych. Nie ma też obowiązku wcześniejszej rejestracji komitetów podmiotów, które w kampanii biorą udział, nie ma limitów wydatków oraz obowiązku sprawozdawczego.
Oprócz osobistego głosowania w referendum ogólnokrajowym można też głosować za granicą, korespondencyjnie i przez pełnomocnika.
(md)