Litery składające się na napis "Arbeit Macht Frei" wycinał jeden z więźniów obozu w Auschwitz - mistrz kowalstwa artystycznego Jan Liwacz (numer obozowy 1010). Literę "B" w słowie "Arbeit" umieszczono do góry nogami, co wielu do dziś odczytuje jako ukryty znak oporu więźniów. Zdaniem innych literę odwrócono przez pomyłkę.
Tablica z napisem "Arbeit Macht Frei" (Praca czyni wolnym) została wykonana na rozkaz Niemców w ślusarni Auschwitz-Birkenau przez polskich więźniów politycznych. Zostali oni przywiezieni z Wiśnicza jednym z pierwszych transportów na przełomie 1940 i 1941 roku. Wykonanie bramy związane było z wymianą prowizorycznego płotu wokół obozu, które było wsparte na drewnianych słupach. Nowe ogrodzenie z drutem kolczastym pod napięciem zostało osadzone na solidnych, żelbetowych słupach.
Po wojnie napis nad bramą stał się symbolem całego obozu. Nie wszyscy jednak wiedzą, że Niemcy po raz pierwszy umieścili taki napis nad wejściem do obozu koncentracyjnego w Dachau.
Obóz koncentracyjny Auschwitz powstał w 1940 roku, a dwa lata później wybudowano KL Auschwitz II - Birkenau. Cały kompleks stopniowo uzupełniała sieć podobozów. W tym miejscu Niemcy zgładzili co najmniej 1,1 miliona ludzi, głównie Żydów, a także Polaków, Romów, jeńców radzieckich oraz obywateli innych państw.