"Pan premier doskonale rozumie, że wymiar sprawiedliwości to nie tylko uporządkowanie w odniesieniu do niezależności i niezawisłości sędziów (…), ale (…) przede wszystkim obywatel w wymiarze sprawiedliwości" – powiedział w piątek prezes Naczelnej Rady Adwokackiej Przemysław Rosati w rozmowie z RMF FM, zapowiadając cyfryzację wymiaru sprawiedliwości. W tym dniu środowiska prawnicze uczestniczyły w kilkugodzinnym spotkaniu z Donaldem Tuskiem i ministrem sprawiedliwości Adamem Bodnarem. Cyfryzacja miałaby doprowadzić m.in. do szybszego załatwiania spraw w sądach.
To była autentycznie dobra rozmowa - powiedział reporterowi RMF FM Michałowi Dobrołowiczowi Przemysław Rosati. Prawnik dodał, że w trakcie piątkowego spotkania padła jasna deklaracja co do cyfryzacji wymiaru sprawiedliwości. To bardzo mocno wybrzmiało - powiedział Rosati, którego zdaniem proces przełoży się na jakość funkcjonowania wymiaru sprawiedliwości.
Jakich praktycznych zmian mogą spodziewać się Polacy?
Z perspektywy obecnie funkcjonującego wymiaru sprawiedliwości aż się prosi o to, aby można było komunikować się z sądem poprzez składanie pism procesowych w drodze elektronicznej czy też większą dostępność do sądu, tak jak tę dostępność na przykład rozumiemy w przypadku usług bankowych czy służby zdrowia - wyjaśnił rozmówca RMF FM.
Dziś sądownictwo tak nie wygląda, więc to będzie się przede wszystkim przekładało w średnim dystansie na długość trwania postępowań sądowych. To jest taka konkretna, realna deklaracja - dodał Rosati. Przyznał, że wciąż brakuje mu "spójnej polityki na wymiar sprawiedliwości z perspektywy obywatela".
Na ten moment nie ma żadnych konkretnych terminów wprowadzenia zmian, aczkolwiek minister Bodnar miał powiedzieć w piątek zapytany o pojawienie się przepisów porządkujących i upraszczających procedurę karną czy cywilną, że to kwestia "kilku tygodni".
Mam nadzieję, że to będzie rzeczywiście kilka tygodni, bo kilka miesięcy temu też padła odpowiedź, że to będzie kilka tygodni, więc chciałbym, żeby to rzeczywiście obejmowało kilka tygodni i nie dłużej - podsumował prezes Naczelnej Rady Adwokackiej.
To prawo stanie się bardziej e-prawem albo akty prawne e-aktami prawnymi? - pytał swojego rozmówcę Michał Dobrołowicz.
To są dwie niezachodzące na siebie sprawy, które łączą się z szeroko rozumianym wymiarem sprawiedliwości - powiedział ekspert.
Cyfryzacja to jest coś, co wspiera organizacyjnie wymiar sprawiedliwości w takim codziennym funkcjonowaniu. Procedury, które są, regulują sposób postępowania przed sądami i to są rzeczy, które się uzupełniają, nie zachodzą na siebie. Prawo, tak jak je postrzegamy, tak jak je rozumiemy, będzie obowiązywało - dodał.
Rosati wyjaśnił, że "obok tego będzie oczywiście ten element, który będzie cyfryzował postępowania", co ma przyczynić się do sprawniejszej pracy sądów, a docelowo przyśpieszania postępowań.
Zostało zapowiedziane kolejne spotkanie, ale bez żadnych konkretów - powiedział RMF FM Przemysław Rosati, pytany, czy planowane są kolejne spotkania w takim gronie, jak w piątek.
Prawnik zaznaczył, że Naczelna Rada Adwokacka jest na nie gotowa.
Naczelna Rada Adwokacka konsekwentnie przedstawia rozwiązania, które mają zmierzać do tego, aby zmieniać tę rzeczywistość, która nas otacza. Składamy projekty ustaw, które mają porządkować zarówno postępowania cywilne, jak i postępowania karne, przede wszystkim po to, aby w tych postępowaniach interes obywatela był należycie zabezpieczony i żeby obywatel był zauważony i był takim centralnym punktem wymiaru sprawiedliwości - stwierdził Przemysław Rosati.
Konkrety to jego zdaniem "cyfryzacja i zapowiedziane projekty", a także "pogłębiona dyskusja na temat zmian, które mają doprowadzić do tego, aby w systemie nie było problemów z niezależnością sądów i niezawisłością sędziów".
Premier Donald Tusk i minister sprawiedliwości Adam Bodnar spotkali się w piątek ze środowiskiem prawniczym m.in. w sprawie przywracania praworządności w Polsce. Pod koniec sierpnia szef polskiego rządu zapowiadał, że będzie to spotkanie, którego celem jest przedyskutowane, w jaki sposób "zmienić ustrojowo" sytuację w sądownictwie.